Doktryna podległości

Minęła 50 rocznica podpisania Układu Warszawskiego, który był narzędziem i symbolem dominacji ZSRR nad państwami bloku sowieckiego. Prezentujemy wspomnienia generała w stanie spoczynku, który jako świadek podpisywania paktu, a następnie oficer łącznikowy w sztabie Naczelnego Dowództwa UW w latach 1956–1958, poznał kulisy działania tej instytucji.

Koniem i słoniem

Szachy – planszowa gra wojenna wymyślona w dawnych Indiach – były metaforą, która pozwalała powiedzieć, co wart jest król bez dworu i dwór bez króla. Zasady gry opierały się na regułach taktycznych działań zbrojnych ówczesnych armii.

Ile prawdy, ile pojednania?

Czy pomysł powołania w Polsce Komisji Prawdy i Pojednania ma dziś jakikolwiek sens?

Parada na placu Czerwonym

Defilada, mowy, wielki pokaz ogni sztucznych – okrągłą rocznicę zwycięstwa nad Hitlerem świętowano w Moskwie, jak przystało na mocarstwo światowe, a nie regionalną potęgę uwikłaną w konflikt w Czeczenii, spory z dawnymi republikami ZSRR i z sąsiadami.

Rewolucja zgliszcz czy nadziei

Nie jest prawdą, że rewolucja moralna, która się w Polsce zaczęła, musi się potoczyć według rujnującego francuskiego schematu. Były też rewolucje moralne, które mało zniszczyły, a dużo zmieniły.

Krzyżem i mieczem

Dwa wieki wypraw krzyżowych nie zatrzymały Ziemi Świętej w rękach chrześcijan, lecz pozostawiły rany żywe do dziś. Przypomnijmy historyczne wydarzenia, do których Ridley Scott nawiązuje w swym najnowszym filmie „Królestwo niebieskie”.

Człowiek mózgu i człowiek serca

Przed siedemdziesięcioma laty, 12 maja 1935 r., zmarł Józef Piłsudski. Co sam sądził o sobie?

Przebaczyć, ale komu?

Wizytę Jerzego Wartaka, jednego z przywódców strajku w kopalni Wujek, w domu gen. Wojciecha Jaruzelskiego jego środowisko przyjęło chłodno. Niektórzy komentowali, że to zdrada. Kopalnia Solidarność apel o pojednanie z autorami stanu wojennego traktuje jak prywatny gest kilku swoich działaczy, trzech córek ofiar pacyfikacji i dwóch księży. – Tego się nie spodziewałem – mówi Wartak.

Gorączka atomowa

Wieść o tym, że w ciągu piętnastu lat Polska będzie musiała jednak zbudować siłownię atomową, zastała w zdewastowanym hotelu robotniczym nad Jeziorem Żarnowieckim już tylko jednego mieszkańca. Istnego ostańca po kilku tysiącach budowniczych Elektrowni Jądrowej Żarnowiec wznoszonej od 1982 r. według reguł gospodarki socjalistycznej, porzuconej tuż przed ukończeniem, na progu III RP.

Ani kroku wstecz

Jałta, Katyń, Powstanie Warszawskie, rok 1939, rok 1945 – w sześćdziesiątą rocznicę zakończenia wojny mamy z Rosją wielki polityczny spór o historię. Rzecz nie tylko w – niejako naturalnym – odmiennym spojrzeniu Moskwy i Warszawy na przeszłość. Wspólny dialog zasadniczo utrudnia fakt, iż mimo ogromnej pracy podjętej przez rosyjską historiozofię jeszcze od czasów pierestrojki, wiele propagandowych dogmatów, półprawd i jawnych przeinaczeń cechuje zadziwiająca trwałość. Dowodem tego są rosyjskie podręczniki szkolne.