My Europianie prawi

U Reja słowo Europa w ogóle nie pada, u Kochanowskiego występuje tylko cztery razy. Przymiotnik „europejski” pojawia się u Petrarki. Jak i kiedy rodziła się świadomość europejska?

Koledzy z Alei Niepodległości

Na wysokich stanowiskach w agendach rządowych i w rządzie Leszka Millera pracuje przynajmniej kilkanaście osób związanych ze służbami specjalnymi PRL. Złożyli stosowne oświadczenia, przyznali się i nie ma prawnych przeszkód, aby pełnili swoje funkcje. Oświadczeń lustracyjnych nie muszą składać szefowie spółek, choć życiorysy wielu z nich wskazują, że też „przeszli przez służby”. Czy ta wspólna przeszłość ma dzisiaj znaczenie?

Bój bez broni

Mamo, kiedy skończę szkołę, to zostanę studentem, potem będę siedział w X pawilonie Cytadeli, a potem pójdę na Sybir i dopiero kiedy wrócę, to się ożenię – deklarowali chłopcy po upadku Powstania Styczniowego (1863–64). Klęska natychmiast zmieniała się w mit, rozpacz i bezsilność przybierały formę narodowego rytuału. Zaczęła się wielka polska wojna na symbole, która trwała ponad sto lat.

Kim byłaś, moja mamo?

Dwadzieścia lat po upadku dyktatury wojskowej (1976–1982) wiek pełnoletni osiągnęły niemowlęta urodzone w obozach koncentracyjnych, odebrane zamordowanym później rodzicom i „ofiarowane” lub sprzedane bezdzietnym rodzinom wojskowych. Młodzi ludzie poszukują dziś swoich rodziców, nazwisk, tożsamości, a szefowie junty ponownie znaleźli się w areszcie – tym razem pod zarzutem kidnapingu.

Chwała pokonanych

Dlaczego tak trwała była legenda przegranych polskich powstań? Takich jak to, które wybuchło 140 lat temu, 22 stycznia 1863 r., wcale nie było powszechne i zakończyło się klęską militarną i polityczną? Otóż dostarczały symboli i odpowiadały na martyrologiczne zapotrzebowanie społeczne.

Partia silna jak TUR

Przedwojenna PPS, licząc najwyżej 30 tys. członków, zdobywała w wyborach ponad milion głosów. Popularność zjednywały jej liczne „przybudówki partyjne” zajmujące się budową osiedli, zakładaniem domów kultury, organizowaniem sportu i turystyki, a przede wszystkim szerzeniem oświaty – jak założone dokładnie 80 lat temu Towarzystwo Uniwersytetu Robotniczego, czyli TUR.

Utopijny potop

Do wielkich katastrof zaczynamy się przyzwyczajać – geolodzy odkrywają ich coraz więcej w historii Ziemi. Bywa i tak, że niektóre trzeba odwoływać...

Betonowa „Rzeczyw istość”

Jest 1981 r., gorący czas, wciąż wybuchają strajki, ludność się burzy, tym bardziej że rząd wprowadza kartki na kolejne towary: mięso, wędliny, tłuszcze, mydło i proszki do prania. Panuje chaos. Z chaosu wyłania się nowa formacja prawdziwych komunistów – grupa związana z tygodnikiem „Rzeczywistość”.

Od Sasa do Kwasa

Co łączy króla Augusta II Mocnego, carycę Katarzynę II, twórcę polskiego hymnu Józefa Wybickiego, rosyjskiego kuratora Mikołaja Nowosilcowa, premiera Włoch Benito Mussoliniego, papieża Piusa XI i prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego? Wszyscy oni zostali kawalerami najwyższego polskiego odznaczenia – Orderu Orła Białego.

Klinika snów doktora Peredo

Mieli jak bracia walczyć o lepsze życie dla wszystkich. Razem grzebali przyjaciół. Doszli razem na samo dno piekła. A teraz jeden brat ma zabić drugiego.