Rozmowa z prof. Normanem Daviesem o tym, jak różne narody pamiętają II wojnę światową i czy da się to zmienić
Westerplatte ma być Muzeum Pola Bitwy; o ten koncept toczy się cichy bój między PO i PiS. Premier Tusk chce na tym polu budować własną politykę historyczną, we współpracy, a nie w konfrontacji z Niemcami. Miejscu ma być przywrócony stan sprzed 1 września 1939 r. Czym zatem było wówczas Westerplatte i jak powstało?
Hitlerowi nie udało się zrealizować tzw. Generalnego Planu Wschodniego, który zakładał wysiedlenie na Syberię dziesiątków milionów mieszkańców środkowo-wschodniej Europy. Ale zrealizowane plany cząstkowe skazały na wygnanie ok. 1,7 mln obywateli okupowanej przez nazistów II RP.
Gdy w 1944 roku naziści tłumili powstanie warszawskie, szczególną brutalnością odznaczyła się specjalna jednostka SS Dirlewanger. Teraz Polacy chcą wiedzieć, kto należał do oddziału, odpowiedzialnego za śmierć dziesiątków tysięcy mieszkańców Warszawy.
W nazistowskich obozach koncentracyjnych funkcjonowały domy publiczne, zakładane przez Niemców w ramach systemu motywacyjnego dla więźniów. Oto wyniki pionierskich w Polsce badań dotyczących Auschwitz-Birkenau.
Autorzy kilku książek rysują alternatywne scenariusze przebiegu i skutków II wojny światowej. Ponieważ zawodowi historycy nie lubią gdybania, u nas na ten krok zdecydował się ekonomista.
Brytyjski historyk Ian Kershaw wybrał dziesięć zdarzeń z osiemnastu miesięcy między majem 1940 r. a grudniem 1941 r., które zmieniły losy świata. W tym czasie dwie wojny na różnych krańcach świata, w Europie i w Azji, stopiły się w jedną wojnę globalną. Wnioski są jak najbardziej współczesne.
Taka akcja dziś wydaje się nieprawdopodobna. Bo jak 19-letni chłopak – sam, bez dowódców – mógł w okupowanej Warszawie wyprowadzić kanałami dużą grupę powstańców ocalałych z płonącego getta? Lecz niebywała była i wtedy. Podobnie jak późniejsze losy Kazika Ratajzera.
To dziwna praca. Straszna i trudna. Szukanie życia w obozie śmierci.
'Katyń' to film, który Andrzej Wajda musiał zrobić. Po pierwsze z powodów osobistych - jednym z oficerów zamordowanych w 1940 r. był jego ojciec. Ale miał ten obowiązek również jako artysta i kronikarz losu polskiego; bez przypomnienia zbrodni katyńskiej ta narracja nie byłaby pełna.