Polacy na frontach Wielkiej Wojny. Nierzadko naprzeciw siebie

Zanim wyśniona przez Adama Mickiewicza „wojna powszechna za wolność ludów” przyniosła niepodległość Polski, w okopach stanęło naprzeciw siebie ok. 3,5 mln zmobilizowanych Polaków, walczących najczęściej za cudzą sprawę. 390 tys. z nich zginęło, a ok. 800 tys. odniosło rany.

W okopach dni powszednie. Na froncie bez zmian

Ponieważ wojna szybko przybrała – głównie na Zachodzie – charakter pozycyjnej, przez blisko cztery lata żołnierska codzienność sprowadzała się do życia w okopach. Było to specyficzne wyzwanie, zarówno fizyczne, jak i psychiczne.

Efekty Wielkiej Wojny: śmierć i choroby, masowe ucieczki i wygnanie

Masowa skala, techniczne możliwości przemieszczenia ogromnych rzesz ludzkich (kolej!), bezwzględność w ich odrywaniu od korzeni, niszczeniu dobytku i historycznej ciągłości. Taki spadek, wraz z łatwością wydania wyroku, pozostawiła Leninom, Stalinom, Hitlerom (lecz także alianckim decydentom po 1945 r.) dobrze im znana Wielka Wojna.

Jak I wojna światowa zmieniła losy społeczności żydowskich

Inaczej niż Polacy, XIX-wieczni Żydzi nie modlili się o wojnę powszechną. Mimo to I wojna światowa zmieniła ich losy – na dobre i na złe – może bardziej niż jakiegokolwiek innego europejskiego narodu.

Zwierzęta na frontach Wielkiej Wojny

Aktorami drugiego planu stały się miliony zwierząt wprzęgniętych w machinę zniszczenia.

Wojna otwiera przestrzeń dla nowych polskich działań politycznych

Gdy wybuchła Wielka Wojna, państwo polskie od 120 lat nie istniało. W którym momencie i w jaki sposób kwestia odzyskania niepodległości wplotła się w kontekst militarnych zmagań na kontynencie?

Rola kultury i rozrywki w wojennym wysiłku

Kultura poszła na wojnę pod sztandarami rozrywki i patriotyzmu. A wojna w odpowiedzi przeorała kulturę ludzi z okopów.

Mobilizacja społeczeństw na rzecz wysiłku wojennego

Totalny charakter pierwszej wojny światowej nie polegał, jak w przypadku drugiej, na dążeniu do fizycznej eliminacji wrogich armii i narodów, ale głównie na zaangażowaniu w wysiłek wojenny całego społeczeństwa i wszelkich posiadanych zasobów.