Osoby czytające wydania polityki

Wiarygodność w czasach niepewności

Wypróbuj za 11,90 zł!

Subskrybuj
Książki

Na skraju przepaści

Recenzja książki: Bernard Wasserstein, "W przededniu"

materiały prasowe
Żydzi w Europie przed drugą wojną światową.

Autor tej książki, wykładowca prestiżowych zachodnich uczelni, czytelnikowi polskiemu, poza wąskim gronem specjalistów, nie był dotychczas znany. To jest pierwsza jego książka tłumaczona na język polski. „W latach trzydziestych – stwierdza we wstępie – widmo krążyło po Europie – widmo Żyda. Żyd budził lęk i nienawiść jako morderca Chrystusa, diabeł z rogami, rewolucyjny wichrzyciel i kapitalistyczny wyzyskiwacz, uparty wyznawca anachronicznej religii i podstępny propagator modernizmu w kulturze. We wrześniu 1939 r. Europę zamieszkiwało 9 711 500 Żydów. Z czego 3,2 mln w Polsce, 3 mln w ZSRR, 850 tys. w Rumunii i 625 tys. na Węgrzech. Najbezpieczniej żyło się Żydom w demokratycznych krajach zachodniej Europy. W 1936 r. Leon Blum został nawet premierem Francji, co przez część społeczności żydowskiej zostało przyjęte z obawą. W Polsce radykalny antysemityzm staje się w latach 30. ideologią hałaśliwych grup faszyzujących. W Związku Radzieckim antysemityzm jako ideologia sprawujących władzę pojawi się dopiero w przyszłości.

Książka Wassersteina opisuje świat niemal zapomniany, odsunięty w cień przez Zagładę. Zróżnicowany, lecz coraz bardziej pozbawiony szans na przetrwanie. Europejscy Żydzi, stwierdza autor w zakończeniu, „jeśli nawet byli sternikami swoich dusz, to nie byli panami swego losu. Swą daremną krzątaniną przypominali muchy zamknięte w butelce, powoli duszące się z braku powietrza”. Fascynująca książka.

Bernard Wasserstein, W przededniu. Żydzi w Europie przed drugą wojną światową, przekład Władysław Jeżowski, Wydawnictwo Magnum, Warszawa 2012, s. 504

Polityka 43.2012 (2880) z dnia 24.10.2012; Afisz. Premiery; s. 72
Oryginalny tytuł tekstu: "Na skraju przepaści"
Więcej na ten temat
Reklama

Czytaj także

null
Historia

Dlaczego tak późno? Marian Turski w 80. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim

Powstanie w warszawskim getcie wybuchło dopiero wtedy, kiedy większość blisko półmilionowego żydowskiego miasta już nie żyła, została zgładzona.

Marian Turski
19.04.2023
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną