Książki

Oszukać przeznaczenie

Recenzja książki: Elif Shafak, "Honor"

materiały prasowe
Autor portretuje turecką obyczajowość z zadziwiającą konsekwencją, razi jednak nagromadzenie przypadków, które każą powątpiewać w prawdopodobieństwo opisanych zdarzeń.

Treść nowej powieści tureckiej pisarki dobrze oddają zdania z pierwszych stron: „Świat jednak jest, jaki jest, nie warto go więc odkrywać. Wszystko, co było i będzie, istnieje już tutaj i teraz”. „Honor” opowiada o rodzinie Topraków – emigrantach znad Eufratu, wierzących w zbawczą moc ucieczki. Jednak na odświeżający początek nie mogą liczyć. Multikulturowy Londyn zamiast dawać nowe szanse, wymaga nieustannego definiowania na nowo pojęcia tożsamości. Poznajemy ciąg wspomnień Esmy – kolejne zdarzenia, mniej lub bardziej tragiczne, sięgające trzeciego pokolenia wstecz, które mają uzasadnić ciążące nad rodziną fatum. Babka Esmy zmarła podczas porodu, w czym upatrywano wyłącznie jej winy – złorzeczyła Allahowi, domagając się syna, tymczasem wydała na świat osiem córek. Pembe, jedna z nich, robi wszystko, by nie powtórzyć losu matki. Bezskutecznie – ginie z rąk syna, wskutek tzw. zbrodni honorowej, ukarana za niewierność wobec męża.

Wątek obyczajowy, silnie feministyczny, jest zaznaczony najdobitniej. Rolą kobiety jest plamić honor, mężczyzny – ocalać go za wszelką cenę. Bohaterowie tkwią w krzywdzącym układzie, przywiązani do rytuałów i zasad rozumianych niekiedy do przesady literalnie. Zmiany okazują się iluzoryczne, przeznaczenia nie sposób oszukać ani nawet zmodyfikować – nie pomaga odczynianie uroków, emigracja. Im dalej od miejsca pochodzenia, tym silniejsza przynależność i tym ciaśniejsze wzajemne relacje. Shafak portretuje turecką obyczajowość z zadziwiającą konsekwencją, razi jednak nagromadzenie przypadków, które każą powątpiewać w prawdopodobieństwo opisanych zdarzeń.

 

Elif Shafak, Honor, przeł. Maciej Świerkocki, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2013, s. 500

Książka do kupienia w sklepie internetowym Polityki.

Polityka 38.2013 (2925) z dnia 17.09.2013; Afisz. Premiery; s. 82
Oryginalny tytuł tekstu: "Oszukać przeznaczenie"
Więcej na ten temat
Reklama

Czytaj także

null
Świat

Dlaczego Kamala Harris przegrała i czego Demokraci nie rozumieją. Pięć punktów

Bez przesady można stwierdzić, że kluczowy moment tej kampanii wydarzył się dwa lata temu, kiedy Joe Biden zdecydował się zawalczyć o reelekcję. Czy Kamala Harris w ogóle miała szansę wygrać z Donaldem Trumpem?

Mateusz Mazzini
07.11.2024
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną