Do XI edycji Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego zgłoszono 135 pozycji. Jury w składzie – Piotr Mitzner (przewodniczący),
William R. Brand, Julia Fiedorczuk, Abel A. Murcia Soriano, Katarzyna Surmiak-Domańska oraz Bożena Dudko – wybrało 10 najlepszych reportaży minionego roku. Wśród nich „Historie dziwnych samotności” Marty Mazuś, reportażystki działu społecznego „Polityki”, oraz „27 śmierci Toby’ego Obeda” Joanny Gierak-Onoszko, współpracowniczki naszego tygodnika.
Bohaterowie „Historii” Mazuś, tak jak w „Królu kebabów” z 2015 r., są dla świata często niewidzialni. Nawet jeśli mają krewnych, dzieci, pracują i nie żyją w pojedynkę. Mazuś pokazuje różne oblicza samotności. Można mieć ludzi dookoła, a największą miłością darzyć zakupy w ciucholandzie, a nawet sąsiadować z trupem i nic o tym nie wiedzieć. Autorka snuje swoje opowieści bez ckliwości, za to z wyczuwalną empatią, a zarazem ładnym językiem. Przywraca bohaterom ich historie, wydobywa z dna to, czego z wierzchu nie widać.
Z kolei w swojej debiutanckiej książce, efekcie trzech lat życia w Toronto, Joanna Gierak-Onoszko zagląda pod podszewkę dobrego piaru, którym Kanada cieszy się od lat. Opowiada historię o tworzonych od XIX w. szkołach z internatem (ostatnią zamknięto w 1996 r.) dla dzieci rdzennych mieszkańców Kanady, prowadzonych głównie przez Kościół katolicki, ale fundowanych przez państwo. Tytułowy Toby Obed był jednym z nich, ocaleńców – bo tak nazywa się w Kanadzie tych, którym udało się owe szkoły przetrwać. Dziś w Kanadzie kolejne pokolenia „próbują rozmawiać o nienaprawialnym”. Gierak-Onoszko swoją opowieść prowadzi z różnych perspektyw: ocaleńców, prawników, polityków. Opisy krzywd wyrządzanych dzieciom czyta się tak, że cierpnie skóra.
Nominowani do nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego:
1. Alberto Arce, „Telefon obwieszcza śmierć. Zapiski korespondenta w Hondurasie”, przeł. Jerzy Wołk-Łaniewski, Post Factum Sonia Draga
2. Lars Berge, „Dobry wilk. Tragedia w szwedzkim zoo”, ze szwedzkiego przeł. Irena Kowadło-Przedmojska, wyd. Czarne
3. Kate Brown, „Czarnobyl. Instrukcje przetrwania”, z angielskiego przeł. Tomasz S. Gałązka, wyd. Czarne
4. Artem Czech, „Punkt zerowy”, z ukraińskiego przeł. Marek S. Zadura, wyd. Warsztaty Kultury
5. Joanna Gierak-Onoszko, „27 śmierci Toby’ego Obeda”, wyd. Dowody na Istnienie
6. Katarzyna Kobylarczyk, „Strup. Hiszpania rozdrapuje rany”, wyd. Czarne
7. Óscar Martinez, „Bestia. O ludziach, którzy nikogo nie obchodzą”, przeł. Tomasz Pindel, wyd. Post Factum Sonia Draga
8. Marta Mazuś, „Historie dziwnych samotności”, wyd. Wielka Litera
9. Agnieszka Pajączkowska, „Wędrowny Zakład Fotograficzny”, wyd. Czarne
10. Paweł Piotr Reszka, „Płuczki. Poszukiwacze żydowskiego złota”, wyd. Agora
Najlepszy reportaż 2019 zostanie ogłoszony na specjalnej gali podczas Warszawskich Targów Książki.