Recenzja spektaklu: "Przygoda", reż. Krystyna Janda

Ponoć „Przygoda” Sándora Máraiego w 1940 r. w Budapeszcie była prawdziwym objawieniem. Na historię jednego dnia z życia lekarza, gdy osiąga szczyt swojej kariery, by chwilę później poczuć gorycz zdrady przez najbliższych, stracić wszystko i resztkami sił walczyć o zachowanie godności – przychodziły tłumy widzów. Może więc sztuka zwyczajnie się zestarzała albo problem leży w polskim tłumaczeniu, bo w spektaklu wystawionym w warszawskim Teatrze Polonia przez Krystynę Jandę dialogi, a zwłaszcza kwestie kobiece, brzmią jakby wyszły spod pióra Mniszkówny; patos miesza się w nich z kiczem.

Nie lepiej jest z aktorstwem. Broni się jedynie Jan Englert w głównej roli profesora Kadara – postaci, która była inspiracją dla jego roli lekarza w filmowym „Tataraku” Andrzeja Wajdy. Jest to jednak zwycięstwo osobowości Englerta. Aktor ze swoim dystansem i elegancją wydaje się stworzony do opowiadania historii o upadku i powstawaniu z gruzów starzejących się, niegdyś władczych mężczyzn. Dowodem świetna kreacja w „T.E.O.R.E.M.A.T.” Grzegorza Jarzyny w TR. Także tutaj robią wrażenie jego słowa o starości, która to – a nie śmierć – jest najtrudniejszym zadaniem postawionym przed człowiekiem. Na jednej nucie zbitego psa gra jego asystenta Mariusz Zaniewski.

Edyta Olszówka w roli asystentki co drugą kwestię zaczyna od: „Panie profesorze, czy ja dobrze zrozumiałam...”. Obie z grającą żonę Kadara Beatą Ścibakówną mają sceny rodem z przedwojennych melodramatów, z załamywaniem rąk i rzucaniem się na blat stołu. Z całości, oprócz roli Englerta, w pamięci pozostanie scena prześwietlania żony Kadara promieniami Roentgena. Badanie wykazuje nie tylko, że ma ona serce, ale w dodatku, że jest to serce prawdziwie kobiece, wyraźnie chcące kochać i być kochanym.