Osoby czytające wydania polityki

Wiarygodność w czasach niepewności

Wypróbuj za 11,90 zł!

Subskrybuj
Książki

Baśń historyczna

"Dolina Radości” Stefana Chwina ma własny styl. Biada czytelnikowi, który nie rozpozna, że pisana jest z lekkim przymrużeniem oka i zechce studiować jej filozoficzne głębie. Albo też – jeszcze gorzej – przystąpi do lektury z żądaniem realistycznej dokładności i prawdopodobieństwa.

Wtedy najprawdopodobniej nie przebrnie przez z górą pięćset stron baśni o XX w., której sceną jest Monachium, Berlin, Warszawa, Moskwa i Gdańsk. Jej bohater Eryk, pochodzący z Gdańska i noszący wiele nazwisk, odkrywa w sobie talent i pasję „poprawiania dzieł Stwórcy”. Pod tym nieco górnolotnym określeniem kryje się skromny zawód makijażysty, który za pomocą szminek, pudrów i mnóstwa innych specyfików nadaje ludziom pożądany wygląd, lepiąc ich jak z gliny. Dzięki temu – tropiony przez policję – może ujść pościgowi, pokazując światu wciąż inną twarz. Twarz to jednak najważniejszy element tożsamości człowieka, a Eryk, poruszając się w krainie złudzeń, sam już nie wie, kim jest, zachowując jeden stały punkt – miłość do pięknej Anny, która niestety znika na każdym zakręcie XX-wiecznej historii.

Eryk to idealna postać „drugiego planu”, ktoś schowany w cieniu wielkiej historii, ale mający okazję obserwować z bliska wielkie wydarzenia. Pisarz wymyślił dla swego bohatera prawdziwy tor przeszkód: najpierw umieszcza go w Monachium, czyniąc go świadkiem narodzin faszyzmu. Potem Eryk zajmuje się różnymi nieczystymi interesami, przy okazji umożliwiając wyjazd z Niemiec Żydom, upodabniając ich do zdjęć w fałszywych paszportach. I kiedy czytelnik już-już ma zamiar pomyśleć, że oto ma do czynienia z nową „Listą Schindlera” i nawet się rozczulić – znów skok: do Berlina, gdzie bohater współpracuje z Leni Riefenstahl przy tworzeniu jej doskonałych estetycznie filmów faszystowskich i kreuje boską twarz „Błękitnego Anioła” – Marleny Dietrich, wyginając jej brwi w łuk tęczy.

Polityka 45.2006 (2579) z dnia 11.11.2006; Kultura; s. 70
Reklama