Tezy prozą

„Obciach”, najnowsza powieść Kingi Dunin, to książka wymierzona w stereotypy rodzinne – w zbiorowe przeświadczenia, że rodzinę wystarczy założyć, a reszta, dzięki mądrości wpisanej w tradycję, ułoży się sama.

Sztuka antyszambrowania

Władysław Kopaliński w „Słowniku wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych” definiuje antyszambrowanie jako „długie wyczekiwanie w przedpokojach, poczekalniach na audiencję, posłuchanie, rozmowę z osobami ustosunkowanymi, wpływowymi” i stwierdza, że jest to pojęcie przestarzałe. Znakomity autor napisał to w końcu lat sześćdziesiątych i choć słowo było może w tym czasie już przestarzałe, to na pewno nie można tego odnieść do sytuacji, którą opisywało.

Dwa razy cztery siostry

Po premierach – wrocławskiej i warszawskiej – „Czwartej siostry” dały się słyszeć głosy rozczarowania: Janusz Głowacki w swojej najnowszej sztuce nie zawarł żadnej oryginalnej syntezy przemian współczesnej Rosji. W samej rzeczy: nie zawarł. Podobnie jak nie udało się to paru innym, zacnym myślicielom. Czy jest to powód do pretensji?

Pokonać niemoc

Janusz Krasiński mógłby zapewne podpisać się pod wieloma, a może i wszystkimi zachowaniami, myślami i wyborami Szymona Bolesty, bohatera trzech swoich powieści. Tym trójksiągiem skutecznie odegrał się na świecie, który najpierw zniszczył mu wieloletnim wyrokiem lata młodości, a potem zmuszał do upokarzających zapewne nieraz kompromisów.

Dookoła rzeki

Wyprawa w dół Dunaju, na którą zaprasza włoski filolog Claudio Magris, nie jest ani ekspedycją naukową, ani zwykłą podróżą sentymentalną. To podróż czytelnika, któremu znajomość książek nie odebrała umiejętności poznawania ludzi.

Czarodziej Harry Potter

Jeszcze do niedawna nikt nie słyszał o Joanne K. Rowling ani o Harrym Potterze. Dziś znają ich miliony dzieci i dorosłych. Rowling to 34-letnia angielska autorka, mieszkanka Edynburga, Harry Potter to bohater jej książek, chłopiec, który okazał się być czarnoksiężnikiem.

Ciemna noc niewierności

"Oczy szeroko zamknięte" jest to ostatni film Stanleya Kubricka, czołowego reprezentanta ambitnej sztuki kina, zmarłego w marcu w wieku lat 71. Premiera podwójnie zaskakująca: ze względu na ascetyzm, jako że dotychczasowa twórczość reżysera była bogata wizualnie, oraz na treść: jest nią uraz zdrady małżeńskiej.

Zło niebanalne

W trakcie lektury "Gry z ogniem" Andrzeja Szczypiorskiego musimy rozstrzygnąć, czy czytamy powieść o koniecznych kosztach życia, czy przypowieść o wszechobecności śmierci? Powieść sensacyjną o bezkarności zła czy parabolę o nieuchronności kary?

Skąd my to znamy

Andrzej Wajda, który ma wspaniałą umiejętność sięgania do dzieł literackich, by przez nie ukazywać problemy dnia dzisiejszego, odkurzył dzieło Juliusza Kadena-Bandrowskiego "Mateusz Bigda" i okazało się ono niezwykle aktualne. Opowiada o Wincentym Witosie i innych politykach II RP, ale telewidz otrzymuje rzecz o jakże mu znanych grach parlamentarnych.

Krótko o władzy

Jednym z najbardziej chyba dotkliwych mankamentów, jakie występują we współczesnej nam humanistyce polskiej, jest wyraźny odwrót od ujęć syntetycznych. Jednych autorów krępuje obawa przed zoilowym piórem kolegów-recenzentów, innych pęta strach przed swobodną peregrynacją po wielu stuleciach. Jeszcze inni pamiętają o złośliwym powiedzeniu, iż z syntezami jest tak jak z balonem: czym mniejszy balast erudycji je obciąża, tym szerszy horyzont da się z nich oglądać.