Prezydent Serbii ustępuje protestującym. Hit Świątek na WTA Finals. 5 ważnych tematów na dziś
1. Serbia: Vučić ustępuje protestującym
Prezydent Serbii Aleksandar Vučić ogłosił w niedzielę, że wybory parlamentarne odbędą się przed zaplanowanym na 2027 r. terminem. To ustępstwo wobec antyrządowych protestów, które trwają od roku – od czasu katastrofy na dworcu w Nowym Sadzie, gdzie zawaliła się część dachu, zabijając 16 osób.
W sobotę, w rocznicę tragedii, dziesiątki tysięcy ludzi zgromadziły się w Nowym Sadzie. Część studentów i uczniów przemaszerowała do miasta pieszo – niektórzy pokonali symboliczne 340 kilometrów w ciągu 16 dni. Dzień wcześniej Vučić przeprosił za ostrą retorykę wobec demonstrantów, których przez rok nazywał „terrorystami” i oskarżał o udział w finansowanej z zagranicy „kolorowej rewolucji”.
W niedzielę napięcie przeniosło się do Belgradu, gdzie doszło do starć między zwolennikami i przeciwnikami prezydenta. Matka jednej z ofiar rozpoczęła strajk głodowy, domagając się odpowiedzialności za tragedię. Nikt dotąd nie został uznany za winnego wypadku na dworcu, oddanym do użytku zaledwie kilka miesięcy po remoncie.
2. Pokrowsk: Ukraina broni kluczowego miasta
Ukraina skierowała siły specjalne do Pokrowska, strategicznego miasta w obwodzie donieckim, które od ponad roku jest celem rosyjskiej ofensywy. W mieście operują grupy komandosów HUR mające odzyskać kluczowe szlaki logistyczne i odeprzeć natarcie rosyjskich żołnierzy. Moskwa twierdzi, że jej oddziały okrążyły siły ukraińskie; Kijów temu zaprzecza.
Liczący przed wojną ok. 60 tys. mieszkańców Pokrowsk dziś jest kompletnie zniszczony i opustoszały. Stanowi ważny węzeł logistyczny, mówi się o nim jako o „bramie do Donbasu” – jego zdobycie byłoby najistotniejszym rosyjskim sukcesem terytorialnym od zajęcia Awdijiwki na początku 2024 r. Blisko 200 rosyjskich żołnierzy przeniknęło do miasta, a kolejni nacierają z kierunków tworzących ruch oskrzydlający.
„Naszym zdaniem Pokrowsk niedługo padnie i mamy tylko nadzieję, że ukraińskie wojska nie poniosą tam nadmiernych strat” – przewidują Michał i Jacek Fiszerowie. Na naszych łamach opisują dramatyczną sytuację broniących miasto ukraińskich oddziałów.
3. Izrael grozi zaostrzeniem ataków na Hezbollah
Minister obrony Izraela Israel Kac zagroził w niedzielę nasileniem działań zbrojnych przeciwko Hezbollahowi w południowym Libanie, oskarżając rząd w Bejrucie o zwlekanie z rozbrajaniem tej organizacji. „Hezbollah igra z ogniem, a prezydent Libanu się ociąga” – oświadczył Kac.
Mimo wynegocjowanego w listopadzie 2024 r. zawieszenia broni Izrael utrzymuje wojska w południowym Libanie i regularnie przeprowadza tam ataki. W sobotę w nocnym nalocie na miejscowość Kfar Reman zabitych zostało czterech członków militarnej grupy Radwan.
Zgodnie z warunkami rozejmu Liban zobowiązał się do rozbrojenia Hezbollahu – ugrupowania osłabionego przez konflikt, w którym zginął m.in. wieloletni przywódca Hassan Nasrallah. Hezbollah zaczął ostrzeliwać Izrael po ataku Hamasu w październiku 2023 r.
Tymczasem w niedzielę Izrael otrzymał od Hamasu trzy trumny ze szczątkami zakładników ze Strefy Gazy. Według warunków rozejmu Hamas miał wydać zwłoki 28 zabitych porwanych – jak dotąd przekazano ich 17.
4. WTA Finals: Dobry start Świątek, dziś starcie z Rybakiną
W Rijadzie rozpoczął się turniej WTA Finals dla ośmiu najlepszych tenisistek sezonu. Iga Świątek pewnie wygrała swój pierwszy mecz grupowy, pokonując Amerykankę Madison Keys 6:1, 6:2 w zaledwie 61 min. Keys, triumfatorka tegorocznego Australian Open, nie grała od sierpnia, jej występ uwidocznił brak formy.
Zawodniczki rywalizują w dwóch grupach – Sereny Williams (ze Świątek) i Stefanie Graf. W sobotę w grupie Polki Jelena Rybakina pokonała Amandę Anisimovą 6:3, 6:1, dominując przede wszystkim serwisem. W niedzielę w drugiej grupie Aryna Sabalenka pewnie wygrała z Jasmine Paolini 6:3, 6:1, a Jessica Pegula pokonała broniącą tytułu Coco Gauff 6:3, 6:7, 6:2 w jedynej trzysetowej batalii pierwszej kolejki.
W poniedziałek (nie wcześniej niż o 15:00) Świątek zmierzy się z Rybakiną. Polka wygrała wszystkie cztery tegoroczne pojedynki z Kazaszką, a bilans bezpośrednich spotkań to 6:4 na jej korzyść. Do półfinałów awansują po dwie najlepsze zawodniczki z każdej grupy.
5. Notatnik polityczny: Prezydent w potrzasku
„Tysiące polskich patriotów, członków PiS, wypruwa sobie żyły dla Polski, broni Ojczyzny przed Tuskiem, a jakiś głupek sprzeda działkę i cała praca w piach!” – tak gorzko podsumował aferę z działką CPK Piotr Gliński z PiS. A cytuje go w nowym odcinku „Notatnika politycznego” Wojciech Szacki.
Autor analizuje, jak afera wokół Roberta Telusa i transakcji w Zabłotni trafia osłabiony PiS w najgorszym możliwym momencie. Ale to niejedyny problem prawicy. Szacki przygląda się także dylematom, przed którymi stoi prezydent Karol Nawrocki: na biurku czeka go kilka ustaw – od podatku bankowego po zakaz trzymania psów na łańcuchu – a każdą decyzją kogoś zdenerwuje.
Jak nowy prezydent poradzi sobie z tym pierwszym poważnym sprawdzianem politycznej finezji? Czy PiS zdoła się podnieść po kolejnych potknięciach? Wojciech Szacki zaprasza do swojego „Notatnika”.