Mentorzy codzienności – jak lokalni przedsiębiorcy zmieniają przyszłość młodych
Program „Dobry Staż”, realizowany przez Fundację Samodzielni Robinsonowie i firmę Żabka Polska, oparty jest na prostym założeniu: to nie procedury, a ludzie zmieniają życie. Od dziewięciu lat Żabka daje młodzieży zagrożonej wykluczeniem społecznym i zawodowym nie tylko miejsce płatnych praktyk, ale przede wszystkim mentora, wsparcie i przestrzeń do próby – bez oceniania i lęku.
Socjologia zna pojęcie kapitału społecznego – zasobu relacji, wsparcia i wzajemności, który pozwala funkcjonować w społeczeństwie. Gdy go brakuje – jak u młodzieży z pieczy zastępczej, uchodźców czy osób z niepełnosprawnością – potrzebny jest ktoś, kto ten brak zrekompensuje. Ktoś, kto zamiast wymagać, najpierw pokaże, a potem towarzyszy.
Tak było w przypadku Kariny, 18-latki z Zaporoża, która uciekła przed wojną do Szczecina. Bariera językowa, samotność, nowe środowisko – to nie tylko emocjonalne wyzwania, ale realne ryzyko marginalizacji.
Przełom nastąpił, gdy trafiła do Żabki prowadzonej przez Marka Banasiaka – franczyzobiorcę, byłego harcerza i mentora.
– Karina zaczynała nieśmiało, ale z każdym dniem rozkwitała. Starałem się stworzyć miejsce, w którym znów poczuje się bezpieczna – mówi pan Marek.
Bezpieczna przestrzeń – to klucz. Karina odbyła 160 godzin stażu, a potem została w sklepie na dłużej. W krótkim czasie przeszła drogę od wycofanej nastolatki do pracownicy, która wie, że coś potrafi, czuje się potrzebna i ma odwagę planować przyszłość.
Otwarte podejście zamiast schematów
Program „Dobry Staż” działa nie dlatego, że oferuje miejsca praktyk. Działa, bo oferuje ludzi, którzy słuchają bez oceniania, dając czas, cierpliwość i wiarę tam, gdzie przez lata była obojętność.
Mateusz z Grębocina wie, jak wygląda życie z tej drugiej strony. Niepełnosprawność intelektualna, niedosłuch, wady kończyn – wszystko to wystarczy, by zostać zepchniętym poza główny nurt.
Ale to nie była bariera dla Marzeny Wiśniewskiej, franczyzobiorczyni Żabki w Toruniu, która przyjęła go na trzy miesiące stażu.
– Nigdy wcześniej nie miałam do czynienia z osobą z niepełnosprawnością. Obawiałam się, ale Mateusz mnie zaskoczył – był punktualny, dokładny, rzetelny, świetnie odnajdywał się w zespole i przy kasie. Klienci go uwielbiali – wspomina.
Codziennie dojeżdżał do pracy dwie godziny w każdą stronę, pracował siedem godzin, wracał zmęczony – ale szczęśliwy.
– Cieszymy się, że zdobył nowe doświadczenie, a pani Marzenie jesteśmy wdzięczni za to, że dała mu szansę, bo rodzice dzieci z niepełnosprawnością wiedzą, że tylko ten, kto się oswoi, ten się nie boi – mówi jego mama, Aneta Malinowska.
Mentoring nie był tu dodatkiem – był warunkiem powodzenia. Bez otwartości Marzeny i jej zespołu ten staż pozostałby punktem w dokumentach. Dzięki relacji – stał się wydarzeniem, które ukształtowało młodego człowieka.
– To był super czas. Nauczyłem się wielu rzeczy i chcę teraz pracować w sklepie blisko domu – mówi z dumą Mateusz.
Odzyskać wiarę w siebie
Jak zauważa Anna Żelazowska-Kosiorek, liderka programów Fundacji Samodzielni Robinsonowie, kluczowe jest odbudowanie sprawczości i zaufania – do świata i siebie:
– Nasi podopieczni często nie mają wiary w siebie ani emocjonalnego wsparcia. Lęk przed porażką sprawia, że rezygnują z szans, które mogłyby odmienić ich życie. Dlatego tak ważny jest ktoś, kto rozumie i poprowadzi dalej – podkreśla.
To właśnie emocjonalny i społeczny wymiar pracy z młodzieżą czyni „Dobry Staż” programem wyjątkowym. Praca zawodowa staje się tu narzędziem do odbudowania poczucia własnej wartości i kompetencji życiowych.
– Dla wielu młodych – szczególnie z pieczy zastępczej, rodzin zastępczych czy bez stabilnych warunków domowych – wejście w dorosłość to skok w nieznane. „Dobry Staż” pomaga tę przepaść pokonać. Dzięki naszym franczyzobiorcom dzieją się niezwykłe historie – dodaje Katarzyna Przewęzikowska z Żabka Polska.
Tylko w pierwszym półroczu 2025 roku zrealizowano ponad 100 staży. Od początku programu przeprowadzono już ponad 25 tys. godzin mentoringowych.
Materiał przygotowany przez www.zabka.pl