Nie, Francisco Javier to nie anonimowy kompozytor hiszpański. Chodzi o św. Franciszka Ksawerego, jezuitę i patrona wszystkich misjonarzy. Jego życiorys jest jak film. Pochodził z Navarry, studiował w Paryżu, święcenia odebrał w Rzymie, a później wyruszył w podróże misyjne: przez Afrykę do Indii, na Goa i Moluki, następnie do Japonii, wreszcie do Chin, gdzie zmarł w 1553 r.
W 2006 r. świat obchodził półwiecze jego urodzin; do obchodów dołączył się wielki miłośnik podróży wszelakich, a przede wszystkim muzycznych, Jordi Savall. W swojej wytwórni Alia Vox wydał już parę tego typu wydawnictw – pięknych, bogato ilustrowanych książek z esejami i płytami – poświęconych m.in. Kolumbowi. W najnowszej i na dwóch płytach wędrujemy za Franciszkiem Ksawerym wszędzie, dokąd dotarł, mając też na względzie inne ważne wydarzenia epoki (np. wydanie „Utopii” Tomasza Morusa).
Po części europejskiej stopniowo pogrążamy się w świat coraz bardziej egzotyczny (Savall zaprosił do współpracy m.in. muzyków japońskich). Wciąż jednak, jako symbol ewangelizacji, pojawiają się improwizacje na tematy chorału gregoriańskiego, utrzymane w stylu danej krainy. Fascynująca wyprawa.
Hesperion XXI, La Capella Reial de Catalunya, Jordi Savall, Francisco Javier, La Ruta de Oriente, Alia Vox 2007