Wybory prezydenckie 2025. Instrukcja dla wyborcy. Jak i do kiedy zmienić miejsce głosowania?
1. Jednorazowa zmiana miejsca głosowania
W dniu głosowania każdy wyborca i wyborczyni z urzędu zostają ujęci w spisie wyborców w miejscu zameldowania. Żeby móc głosować w innym miejscu, do 15 maja należy złożyć wniosek o zmianę miejsca głosowania – online lub w urzędzie. Taka zmiana jest bezkosztowa.
We wniosku należy podać nazwisko i imię (lub imiona), obywatelstwo, numer PESEL oraz adres przebywania w dniu wyborów. Gotowy wniosek z własnoręcznym podpisem można złożyć na piśmie w urzędzie gminy, na terenie której zamierzamy głosować, lub w wersji z kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym przy użyciu usługi elektronicznej na stronie internetowej gov.pl.
Zmiana miejsca głosowania oznacza skreślenie ze spisu wyborców w miejscu, w którym byliśmy ujęci wcześniej.
Jeśli po pierwszej turze wyborów prezydenckich okaże się, że zostanie przeprowadzona druga tura, a jest to w tym roku bardzo prawdopodobny scenariusz, wyborcy, którzy złożyli wniosek o zmianę miejsca głosowania przed pierwszą turą, będą ujęci w tym samym spisie wyborców również w drugiej. Aby wziąć udział w głosowaniu w innym obwodzie – w tym np. w miejscu stałego zamieszkania – należy uzyskać z dowolnie wybranego urzędu gminy zaświadczenie o prawie do głosowania lub złożyć wniosek o zmianę miejsca głosowania – na piśmie lub w wersji elektronicznej. Należy to zrobić do 29 maja, czyli na trzy dni przed drugą turą wyborów zaplanowaną na 1 czerwca.
2. Zmiana obwodu głosowania
Zmiana stałego obwodu głosowania to najlepsze rozwiązanie dla osób, które na stałe mieszkają w innej gminie niż ta, w której są zameldowani, i chcą głosować w niej w każdych wyborach.
Wniosek złożyć można online albo w urzędzie gminy, na której terenie głosujący mieszka na stałe. Do wniosku można dodać załącznik, np.: umowę najmu mieszkania, oświadczenie właściciela wynajmowanego mieszkania, rachunek za prąd, umowę o pracę, kartę mieszkańca.
Wniosek można złożyć w dowolnym momencie, ale urząd ma pięć dni na jego rozpatrzenie.
3. Głosowanie za granicą
Aby oddać głos za granicą, należy złożyć wniosek o ujęcie w spisie wyborców do właściwego terytorialnie konsula albo posiadać zaświadczenie o prawie do głosowania.
Jak złożyć wniosek o ujęcie w spisie wyborców?
Wnioski można składać do 13 maja na trzy sposoby: przez internet przy użyciu usługi eWybory, albo osobiście lub korespondencyjnie poprzez złożenie papierowego wniosku z własnoręcznym podpisem, albo e-mailem poprzez przesłanie skanu/fotografii wniosku z własnoręcznym podpisem na adres poczty elektronicznej właściwego urzędu konsularnego.
Jak otrzymać zaświadczenie o prawie do głosowania? Do 15 maja należy złożyć do właściwego terytorialnie konsula papierowy wniosek z własnoręcznym podpisem. Lista obwodów do głosowania za granicą jest dostępna na stronie gov.pl.
4. Zaświadczenie o prawie do głosowania
O takie zaświadczenie można wnioskować nie tylko, jeśli w dniu wyborów planujemy przebywać za granicą, ale także gdy chcielibyśmy głosować na terenie Polski poza miejscem, w którym przebywamy na stałe lub jesteśmy zameldowani.
Zaświadczenie uzyskać można w wybranym urzędzie gminy. Czas na złożenie wniosku o wydanie takiego zaświadczenia jest do 15 maja. Jeśli wyborca zmienia miejsce pobytu po pierwszym głosowaniu, a przed ponownym, może otrzymać zaświadczenie o prawie do głosowania także w drugiej turze wyborów. Taki wniosek składa się wtedy w dowolnie wybranym urzędzie gminy do 29 maja.
Trzeba pamiętać o tym, że wyborcy, którzy uzyskają zaświadczenie o prawie głosowania w miejscu pobytu, są skreślani ze spisu wyborców i nie są ujęci w żadnym spisie wyborców. Zostaną wpisani na listę wyborców w dniu głosowania, kiedy przedstawią zaświadczenie o prawie do głosowania.
5. Głosowanie korespondencyjne
Wyborcy z niepełnosprawnościami oraz ci, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 60 lat, mogą zagłosować korespondencyjnie. Zamiar głosowania korespondencyjnego można było w tym roku zgłaszać do 5 maja.
Do 9 maja można było z kolei składać wnioski o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania przez wyborców niepełnosprawnych oraz wyborców, którzy najpóźniej w dniu wyborów kończą 60 lat.
Kalendarz wyborcy
16 maja o północy (w nocy z piątku na sobotę) skończy się kampania wyborcza i rozpocznie cisza wyborcza, która potrwa do zakończenia głosowania w niedzielę 18 maja.
18 maja głosowanie w pierwszej turze wyborów prezydenckich rozpocznie się o godz. 7:00 i zakończy o godz. 21:00.
1 czerwca odbędzie się druga tura wyborów prezydenckich.