Eureka i już

Badania naukowe bywają przedstawiane jako motywowane religijnymi pobudkami poznawanie planu Stwórcy. Jednak dla większości naukowców kwestia wiary w Boga nie odgrywa żadnej roli w pracy badawczej, zaś 90 proc. najwybitniejszych uczonych okazuje się zadeklarowanymi agnostykami lub wręcz ateistami. Zgrabnych więc sformułowań o odkrywaniu zamysłów Stwórcy czy Bogu grającym w kości nie należy traktować zbyt dosłownie.

Robacze dziury

Fizyka nie wyjaśnia, czym jest czas. Natomiast doświadczalnie weryfikowane badania jego matematycznej struktury wiele mówią o naturze czasu. Wiemy przeto, że upływa on w zmieniającym się tempie, a na granicy czarnej dziury staje zupełnie. Nie wiemy natomiast, czy prawa przyrody rzeczywiście uniemożliwiają powrót do przeszłości.

Podążać za marzeniami

Łukasz Kowalik. 17-letni student Cambridge*

Czoło złego

Sumienie pozwalające człowiekowi odróżniać dobro od zła utożsamiane jest przez religie z wewnętrznym głosem Boga. Moralność, będąca zachowaniem zgodnym z sumieniem, rozważana jest w kategoriach filozofii, religii, pedagogiki lub prawa. Dziś zajmują się nią też nauki biomedyczne, które zidentyfikowały struktury mózgu odpowiedzialne za ten aspekt osobowości.

Fizycy w piaskownicy

Najzwyklejszy piasek ujawnia, zależnie od warunków, zdumiewające bogactwo własności; sprasowany jest niby ciało stałe, gdy go potrząsać, przypomina ciecz, rozpylony zaś staje się jakby gazem. Może tworzyć złożone struktury, a nawet zachowywać pamięć o swym przeszłym stanie. Badanie piasku, a ogólniej materiałów sypkich, stało się jedną z najszybciej rozwijających się gałęzi współczesnej fizyki.

Obraz spod obrazu

"Serenissima. Światło Wenecji" - 25 października Muzeum Narodowe w Warszawie otworzy wystawę niezwykłą. Widzowie obejrzą nie tylko wspaniałe obrazy ze szkoły weneckiej. Poznają również ich ukryte życie. Obraz przemawia bowiem nie tylko wizerunkiem zewnętrznym. Tajemnice kryje każdy atom pigmentu, gruntu czy werniksu. Opowieść o kilkusetletnich dziejach obrazów z warszawskiej kolekcji zebrało podczas czteroletniego programu badawczego ponad 60 naukowców z instytutów badawczych Torunia, Krakowa i Warszawy. W bezprecedensowym projekcie uczestniczył nawet Instytut Energii Atomowej w Świerku.

Nowy, lepszy człowiek

Wzbogacając genetycznie mysie embriony, biolodzy z Uniwersytetu Princeton wyhodowali superzdolne myszy, udowadniając, że poprawianie natury na wczesnym etapie rozwoju jest stosunkowo proste. Czy oznacza to początek eugeniki doborowych dzieci i ewolucji homo sapiens, kierowanej przez niego samego?

Pokaż swój chip

Testy genetyczne stają się coraz bardziej powszechne. Pozwalają zapobiegać groźnym chorobom. Ale istnieje obawa, że mogą stać się powodem dyskryminacji osób z gorszymi genami i receptą na hodowanie idealnych genetycznie dzieci.

Radio na sprężynę

Szwajcarska firma inżynierska Swiss Locomotive and Machinery projektuje i sprzedaje z dobrym skutkiem nowoczesne parowozy. Niektórzy specjaliści w dziedzinie lotnictwa przewidują powrót na powietrzne szlaki bezpiecznych sterowców. Armia amerykańska zamawia systemy nawigacji i detektory napędzane, jak stare zegarki, sprężyną. Ci, którzy obawiają się, że na skutek awarii systemów informatycznych rok 2000 rozpocznie się bez energii elektrycznej mogą skorzystać z bogatej oferty urządzeń o zasilaniu mechanicznym: radioodbiorników, latarek, telefonów komórkowych, kosiarek do trawy, a nawet odkurzaczy.

Geny egoizmu

Taniec miłości ze śmiercią, będący ulubionym tematem filozofów i natchnieniem pisarzy, jest integralnie wpleciony w tkankę życia. Już dawno zauważono, że prokreacja skraca życie rodziców. Biologia zaczyna odkrywać mechanizmy tego zjawiska. Czy wiedza pozwoli na zrównoważenie naszych własnych interesów z potrzebami potomstwa?