Grzegorz Schetyna ogłosił dzisiaj wstępne listy Koalicji Europejskiej, jeśli chodzi o kandydatów Platformy Obywatelskiej. Pozostałe pozycje potwierdzą zapewne liderzy poszczególnych partii aliansu (SLD, PSL, Nowoczesnej i Zielonych), na razie znamy je ze spekulacji. Wybory odbędą się za niewiele ponad dwa miesiące, 26 maja. Do zdobycia jest 51 mandatów (jedno miejsce więcej zależy od tego, czy Wielka Brytania do lipca opuści Unię). Co z kształtu tych list wynika dla zaczynającej się kampanii?
Czytaj też: Koalicja Europejska jest na początku drogi
Trzech głównych udziałowców
Listy Koalicji Europejskiej należy czytać równolegle z listami PiS, bo to te dwa ugrupowania stoczą walkę o zwycięstwo (patrz też tabela poniżej). Z ostatnich sondaży wynika, że oba bloki zrównały się poparciem na poziomie ok. 40 proc. – w badaniu Kantar Millward Brown o 2 pkt. proc. prowadzi Koalicja Europejska, w sondażu IBRiS taką samą przewagę osiągnął PiS. Wynik wyborów jest więc kwestią otwartą.
Szanse na mandaty mają poza tym Wiosna Roberta Biedronia i Kukiz ′15, a tuż pod 5-proc. progiem znajdują się prawicowa Konfederacja (głównie Janusz Korwin-Mikke i narodowcy) oraz partia Razem.
Czytaj też: Prawicowa konkurencja PiS
Ze znanych już elementów list Koalicji Europejskiej wyraźnie widać, że nowe ugrupowanie jest zdecydowanie zdominowane przez trzech głównych udziałowców: największą Platformę oraz mniejsze PSL i SLD. Podział „jedynek” wydaje się dość korzystny właśnie dla mniejszych partnerów – dostali po trzy miejsca na czele list, PO obsadziła siedem. Różnica polega na tym, że PSL reprezentują obecni działacze tej partii (Krzysztof Hetman, Czesław Siekierski czy Jarosław Kalinowski), a lewicę raczej jej byli liderzy (Włodzimierz Cimoszewicz i Marek Belka, wyjątkiem jest europoseł Bogusław Liberadzki).
„Mecz gwiazd” niekorzystny dla Biedronia
W oczy rzuca się przede wszystkim to, że Koalicja Europejska, tak jak wcześniej PiS, postawiła na głośne nazwiska. Uwagę przyciągają trzy transfery: szefowej Polskiej Akcji Humanitarnej Janiny Ochojskiej („jedynka” na Dolnym Śląsku), dawnej piłkarskiej gwiazdy Tomasza Frankowskiego („jedynka” na Podlasiu, Warmii i Mazurach) oraz Magdaleny Adamowicz, wdowy po zamordowanym prezydencie Gdańska („dwójka” na Pomorzu).
Na listach jest wielu byłych premierów i ministrów, poza wspomnianymi Belką i Cimoszewiczem startują Ewa Kopacz, Leszek Miller czy Jerzy Buzek. Wśród „jedynek” jest też paru doświadczonych europosłów: Janusz Lewandowski, Róża Thun oraz wspomniany Liberadzki.
Taka konstrukcja list utrudni zadanie Robertowi Biedroniowi. W jego partii z założenia – poza liderem – nie ma znanych nazwisk. Start popularnych polityków z list Koalicji Europejskiej i PiS sprzyja utrzymaniu polaryzacji sceny politycznej, z którą Biedroń chce walczyć.
Czytaj też: Strategia Biedronia
Najciekawsze pojedynki
W Warszawie Cimoszewicz będzie rywalizował z europosłem Jackiem Saryuszem-Wolskim, wystawionym przez PiS kontrkandydatem Donalda Tuska na szefa Rady Europejskiej (w słynnym głosowaniu przegranym przez Warszawę 27:1). Róża Thun w Małopolsce zmierzy się z byłą premier Beatą Szydło. Rywalem Kalinowskiego na Mazowszu będzie wicemarszałek Senatu Adam Bielan.
Była minister edukacji Anna Zalewska (PiS) startuje na Dolnym Śląsku przeciwko Ochojskiej, a wiceszef PiS Joachim Brudziński zmierzy się z Liberadzkim. Z kolei szefowa dyplomacji z czasów poprzednich rządów PiS Anna Fotyga będzie rywalizowała z Lewandowskim (i europosłem Jarosławem Wałęsą, który znów wystartuje z ostatniego miejsca).
Zdrojewski i Hübner poza listami
Miejsca na dolnośląskiej liście nie dostał europoseł PO Bogdan Zdrojewski, były minister kultury. Schetyna mówił dziś, że ma wobec niego plany w krajowej polityce, ale sam Zdrojewski do Sejmu wracać nie chce. Na liście warszawskiej nie ma też byłej komisarz Danuty Hübner, w obecnym parlamencie szefowej bardzo ważnej komisji spraw konstytucyjnych. Na wielkopolskiej liście zabrakło miejsca dla obecnej europoseł PO Agnieszki Kozłowskiej-Rajewicz. Bardzo niskie, piąte miejsca dostali europosłowie Michał Boni w Warszawie i Bogusław Sonik w Małopolsce.
Nie potwierdziły się spekulacje o starcie byłego prezydenta Bronisława Komorowskiego w Wielkopolsce oraz dawnej gwiazdy piłki nożnej i szefa PZPN Zbigniewa Bońka z Małopolski. O reelekcję nie będzie się starać część starszych liderów lewicy, w tym Krystyna Łybacka i Adam Gierek.
Słabo z parytetem i mniejszymi partiami
Przedstawiciele Koalicji Europejskiej obiecywali parytet mężczyzn i kobiet na swoich listach, ale najwyraźniej nie dotyczy on „jedynek” i „dwójek”. Na 13 okręgów pierwsze miejsca na listach zajmują tylko trzy (Kopacz, Ochojska i Thun), drugie miejsca – cztery (Adamowicz, Joanna Mucha, Urszula Pasławska i Krystyna Skowrońska).
Według publikowanych do tej pory prognoz Koalicja Europejska może liczyć nawet na trzy mandaty w Warszawie i na Śląsku, po dwa być może na Pomorzu, w Wielkopolsce, Małopolsce i na Dolnym Śląsku, a w pozostałych okręgach raczej już po jednym.
Mniejsze partie Koalicji Europejskiej nie mają za dużych szans na mandaty, a ambicje będą musiały przenieść na wybory do Sejmu. Z publikowanych do tej pory informacji wynika, że Barbara Dolniak z Nowoczesnej ma piąte miejsce na śląskiej liście. Miłosława Stępień z Zielonych ma dostać „czwórkę” w Wielkopolsce, a Ewa Sufin-Jacquemart z tej partii może być czwarta w Małopolsce.
Liderzy list PiS i Koalicji Europejskiej w poszczególnych okręgach
Okręg |
PiS |
Koalicja Europejska |
1. Pomorze |
1. Anna Fotyga |
1. Janusz Lewandowski (PO) |
2. Kujawsko-pomorskie |
1. Kosma Złotowski |
1. Radosław Sikorski (PO) |
3. Podlaskie i warmińsko mazurskie |
1. Karol Karski |
1. Tomasz Frankowski |
4. Warszawa |
1. Jacek Saryusz-Wolski |
1. Włodzimierz Cimoszewicz |
5. Mazowsze |
1. Adam Bielan |
1. Jarosław Kalinowski (PSL) |
6. Łódź |
1. Witold Waszczykowski |
1.Marek Belka |
7. Wielkopolska |
1. Zdzisław Krasnodębski |
1. Ewa Kopacz (PO) |
8. Lubelskie |
1. Elżbieta Kruk |
1. Krzysztof Hetman (PSL) |
9. Podkarpackie |
1. Tomasz Poręba |
1. Czesław Siekierski (PSL) |
10. Małopolska i świętokrzyskie |
1. Beata Szydło |
1. Róża Thun (PO) |
11. Śląsk |
1. Jadwiga Wiśniewska |
1. Jerzy Buzek (PO) |
12. Dolnośląskie i opolskie |
1. Anna Zalewska |
1. Janina Ochojska |
13. Zachodniopomorskie |
1. Joachim Brudziński |
1. Bogusław Liberadzki (SLD) |