Przejdź do treści
Reklama
Reklama
Historia

Kobieca gehenna

Czerwonoarmiści siali strach. Kobiety bały się gwałtów

Pomnik kobiety gwałconej przez żołnierza Armii Czerwonej, autorstwa studenta V roku gdańskiej ASP Jerzego Bohdana Szumczyka. Pomnik kobiety gwałconej przez żołnierza Armii Czerwonej, autorstwa studenta V roku gdańskiej ASP Jerzego Bohdana Szumczyka. Jerzy Bohdan Szumczyk / Archiwum prywatne
Strach przed gwałtem ze strony radzieckich żołnierzy to jedna z najsilniejszych emocji lękowych wojny i powojnia. Kontrowersyjna rzeźba Jerzego Bohdana Szumczyka, która na kilka godzin stanęła w weekend w Gdańsku, przypomniała o tym zbrodniczym procederze.

[Artykuł opublikowany na łamach POLITYKI w listopadzie 2009 roku]

Gwałcący bolszewik to jedna z ikon hitlerowskiej propagandy, która nie pozwalała zapomnieć nazwy Nemmersdorf. Była to pierwsza wieś w Prusach Wschodnich zajęta przez radzieckich żołnierzy w październiku 1944 r., następnie odbita na jakiś czas przez Wehrmacht. Wtedy okazało się, że 62 kobiety i młode dziewczęta zostały zgwałcone, prawdopodobnie wielokrotnie, a następnie zamordowane.

W czasie II wojny światowej wypadki gwałtów zdarzały się we wszystkich armiach, także tych najbardziej cywilizowanych jak angielska i amerykańska. Jednak z chwilą przekroczenia granic III Rzeszy żołnierze radzieccy przekroczyli nie tylko tę granicę. W przeciwieństwie do Niemców i Anglosasów nie dostawali urlopów, więc najczęściej kilka lat nie widywali żon. Ponadto przez kobiety krajów wyzwalanych byli postrzegani inaczej niż Anglicy, Amerykanie czy Polacy; mówiąc oględnie, jako mało atrakcyjni, a mówiąc wprost, jako prymitywni. We Włoszech i Francji żołnierze alianccy nie musieli posuwać się do gwałtu, by uzyskać zbliżenie seksualne.

Pamiętać też trzeba o demoralizacji i zdziczeniu. Gwałt jest niejako wpisany w zachowanie zwycięzców wobec zwyciężonych. Był i jest uznawany za rodzaj broni wojennej, o czym w 1975 r. pisała Susan Brownmiller. Jako narzędzie terroryzowania ludności cywilnej ociera się bardzo często o narodową mitologię, która ciało kobiety łączy z pojęciem matki ziemi – ojczyzny. Współczesne konflikty zbrojne są również naznaczone piętnem przemocy seksualnej wobec kobiet wroga, wystarczy wspomnieć wojnę w byłej Jugosławii i pierwszy w historii wyrok skazujący za gwałt jako zbrodnię wojenną.

Polityka 10.2009 (2695) z dnia 07.03.2009; Historia; s. 64
Oryginalny tytuł tekstu: "Kobieca gehenna"
Reklama