„Polacy rzadko swoją pracę lubią. Zwykle skazani jesteśmy na pracę, w której czujemy się zagrożeni” – mówiła w wywiadzie z Joanna Solską prof. Mirosława Marody, socjolożka z Uniwersytetu Warszawskiego.
„Polacy boją się tego, co się dzieje w pracy. Polskie firmy często stosują zarządzanie strachem. Szef bywa niestabilny emocjonalnie i nie zawsze wiemy, czego od nas wymaga. Nierzadko zdarza się mobbing. Wiele firm nie wytworzyło na tyle jednoznacznych reguł, żeby ludzie, którzy się do nich stosują, czuli się pewni własnej pozycji” – opowiadała.
Nasz stosunek do pracy przez ostatnie 26 lat ewoluował, co bardzo widać choćby w badaniach Europejskich Systemów Wartości. W opublikowanym niedawno badaniu „Jak lubią pracować Polacy”, przygotowanym przez Kantar TNS Polska na zlecenie Brain Embassy, widać też, jak bardzo upodobniliśmy się do mieszkańców Zachodu: mamy wobec pracy także oczekiwania. Nie tylko finansowe.
Zmienilibyśmy pracę – gdybyśmy mogli
Ponad połowa Polaków (w wieku 23–59 lat, mieszkających głównie w miastach powyżej 500 tys. mieszkańców) chciałaby zmienić swoją pracę. Wolelibyśmy pracować elastycznie i mieć większą swobodę wyboru godzin oraz miejsca pracy. Czasy, w których jedynym marzeniem była posada od 8 do 16, dawno minęły.
Najliczniejszą grupą (64 proc.) deklarującą chęć zmiany są osoby młode, między 25. a 40. rokiem życia, natomiast najmniej skłonne do zmiany są osoby powyżej 50. roku życia (36 proc.).
Znika też wyraźny podział na życie zawodowe i prywatne: 28 proc. Polaków pracuje w weekendy i prawie tyle samo załatwia w czasie pracy prywatne sprawy, jak zakupy online czy drobne sprawunki. 36 proc. osób przyznaje, że obowiązki zawodowe wykonuje po pracy, a co trzeci badany często pracuje w domu.
Jednocześnie w krajach takich jak Francja pracodawcy gwarantują swoim pracownikom prawo do „rozłączania się”, nieodpowiadania (wieczorami i weekendami) na służbowe mejle i telefony poza godzinami pracy. Chodzi o to, żeby ułatwić Francuzom (a nawet nieco ich do tego przymusić) utrzymanie zdrowego balansu między zobowiązaniami służbowymi a życiem prywatnym. A także zminimalizować ryzyko wypalenia zawodowego.
Ponad połowa badanych Polaków deklaruje, że efektywnie pracuje jedynie przez 4–6 godzin w ciągu dnia. Jednocześnie w 2015 r. przepracowaliśmy 1963 godziny na 252 robocze. Według OECD zajmujemy 7. miejsce na świecie pod względem liczby przepracowanych godzin.
Jeśli dodać do tego tendencję do przenoszenia pracy z pracy do domu, może być z nami za kilka lat bardzo źle.