Pożegnanie w domu

Gdzie umieramy. Śmierć w domu i w szpitalu to zupełnie różne pożegnania. Nie chodzi o adres

1 listopada 2025

W mniejszych miejscowościach rodziny częściej same przygotowują zmarłych, wybierając dla nich odzież pogrzebową zaplanowaną jeszcze za życia. W miastach dominują pośpiech i niepewność. Andrzej Sidor / Forum

Coraz więcej rodzin w Polsce szuka sposobu, by rozstawanie z bliskimi stało się aktem miłości. Ale system rzadko daje im na to szansę.

Śmierć w domu i śmierć w szpitalu to zupełnie różne języki. Jeden jest intymny, pełen gestów, które znaczą więcej niż słowa. Drugi – głośny, proceduralny, bezpieczny, ale odhumanizowany.

Iza Kucharska Śmierć w domu i śmierć w szpitalu to zupełnie różne języki. Jeden jest intymny, pełen gestów, które znaczą więcej niż słowa. Drugi – głośny, proceduralny, bezpieczny, ale odhumanizowany.

Kiedy Anna Hernik wspomina ostatnie godziny życia swojej mamy, głos jej łagodnieje: – Było cicho, za oknem noc, a w kuchni pachniała herbata. Mama leżała w łóżku, które znała, w pościeli, którą sama wybrała. Ja siedziałam przy niej, słyszałam każdy jej oddech. Anna to znana fotografka. Pół roku temu pożegnała również swojego męża, którego walkę ze śmiertelną chorobą dokumentowała na zdjęciach, za co w 2024 r. otrzymała dwie nagrody Grand Press Photo. Mąż umierał jednak inaczej – w szpitalu, na oddziale intensywnej terapii. – Wokół wszystko było metaliczne: dźwięk kroplówki, zapach środków dezynfekujących, echo kroków. I to przerażające poczucie, że jesteśmy tylko jednym z przypadków – opowiada Anna. Jan chorował na glejaka mózgu. Chciał odejść w domu, pod opieką hospicjum domowego. Jednak kiedy dostał ataku padaczki, lekarka kazała wezwać karetkę. – Zanim się zorientowałam, już go zabrali. Mówiłam: nie, niech on zostanie. Ale nie było odwrotu.

W szpitalu umierał trzy dni. – Na sali leżały jeszcze trzy osoby. Wiedziałam, że to koniec. Chciałam, żeby mógł po prostu oddychać bez podłączenia do aparatury. Ale tam się nie umiera po cichu. Tam się walczy, nawet kiedy nie ma już o co.

Anna długo milczy, dopiero później dodaje: – Jeśli mogłabym wybierać, chciałabym umrzeć w domu. W szpitalu człowiek traci siebie. Umiera hurtowo. Choć samotnie.

Czytaj też: 91-latka zmarła, SOR-y nie chciały jej przyjąć. Dlaczego seniorów tak się lekceważy?

Lekcja ciszy

Śmierć w domu i śmierć w szpitalu to zupełnie różne języki.

Polityka 44.2025 (3538) z dnia 28.10.2025; Społeczeństwo; s. 35

Oryginalny tytuł tekstu: "Pożegnanie w domu"

Paweł Walewski

Absolwent Wydziału Lekarskiego Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach (obecnie Śląskiego Uniwersytetu Medycznego) oraz Wydziału Dziennikarstwa UW. Od 1996 r. na stałe w tygodniku „Polityka”, gdzie zajmuje się tematyką zdrowotną i społeczną, ale jest również dziennikarzem naukowym, popularyzującym osiągnięcia polskiej i zagranicznej medycyny. Poza „Polityką” publikuje m.in. w miesięczniku „Wiedza i Życie”, portalu „Cancerworld”, magazynie Okręgowej Izby Lekarskiej „Puls”. Laureat wielu krajowych i międzynarodowych nagród prasowych, m.in. Grand Press, The Best European Cancer Reporter Award, Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich oraz Niemieckich Dziennikarzy Medycznych. Za swoją działalność promującą edukację zdrowotną otrzymał tytuł Dziennikarza Medycznego Roku 2021, Rzecznika Chorych na Raka i nagrodę Czerwonej Kokardki przyznawaną przez środowiska osób żyjących z HIV/AIDS oraz „Złote Pióro Farmacji”.