Tusk: Rosja miesza w Polsce. Trzęsienie ziemi i tsunami. Ultimatum dla Izraela. 5 ważnych tematów na dziś
1. Tusk: Rosja miesza w Polsce
O tym, że rosyjskie służby próbują destabilizować sytuację w Polsce, wiadomo od dawna. We wtorek padły ważne konkrety. Premier Donald Tusk poinformował, że do tej pory zatrzymano 32 osoby podejrzane o współpracę z rosyjskimi służbami, które zlecały im akty dywersji lub pobicia. Wśród zatrzymanych jest Polak, Rosjanie, Ukraińcy, Białorusini oraz Kolumbijczyk. Jedna z tych osób jest już skazana i jak przyznał Tusk, „siedzi na amen”, reszta czeka na procesy. Tego samego dnia rzecznik koordynatora służb specjalnych Jacek Dobrzyński informował, że za dwoma podpaleniami składów budowlanych w Warszawie i Radomiu z zeszłego roku stoi 27-letni Kolumbijczyk, działający na zlecenie rosyjskiego wywiadu.
Premier przyznał także, że nie ma dziś wątpliwości, że aktywność rosyjska dotyczy także „pewnych zorganizowanych środowisk politycznych” oraz że destabilizacja sytuacji na granicach, próba paraliżowania pracy służb są blisko innych aktów dywersji. „Każdy, kto destabilizuje państwo polskie, jest bezpośrednio albo pośrednio pomocnikiem rosyjskich służb, dlatego będziemy działali bezwzględnie” – zapowiedział Tusk.
2. Potężne trzęsienie ziemi w Rosji
To najpotężniejsze trzęsienie ziemi na świecie od 2011 r., gdy wstrząs o sile 9,1 nawiedził północno-wschodnią Japonię. Teraz u wschodnich wybrzeży Kamczatki odnotowano wstrząs o magnitudzie 8,8. Miał miejsce na południowy wschód od od Pietropawłowska Kamczackiego na głębokości 20,7 km. Po głównym nastąpiła seria wstrząsów wtórnych. Według CNN trzęsienie ziemi zajmuje szóste miejsce wśród wszystkich dotychczas zarejestrowanych. Według rosyjskich służb nie ma ofiar śmiertelnych, jest kilku rannych.
W związku z trzęsieniem ziemi wydano ostrzeżenia przed tsunami dla krajów położonych nad Pacyfikiem, m.in. Filipin, Indonezji, Japonii i Rosji, a także dla Hawajów i zachodniego wybrzeża USA. Amerykańskie służby wydały alerty u brzegów Kalifornii, Oregonu i stanu Waszyngton. Ostrożność mają też zachować osoby przebywające na południu Alaski, na półwyspie Aleuckim i w kanadyjskiej prowincji Kolumbia Brytyjska. Ostrzeżenia obowiązują również u wybrzeży terytoriów zależnych USA, m.in. dla Guamu, Marianów Północnych i Samoa Amerykańskiego. „BĄDŹCIE SILNI I BEZPIECZNI” – zaapelował Donald Trump na platformie Truth Social.
3. W Gazie źle, ultimatum dla Izraela
Wojna w Strefie Gazy doprowadziła już do śmierci co najmniej 60 tys. Palestyńczyków, poinformowało kontrolowane przez Hamas ministerstwo zdrowia półenklawy. Większość zabitych to cywile, podają władze. Od 7 października rannych zostało 145 870 osób, a tysięcy nadal nie odnaleziono pod gruzami zniszczonych budynków. W związku z pogarszającą się sytuacją w Gazie, której grozi klęska głodu, Izrael zgodził się przed kilkoma dniami na „przerwy humanitarne” i wpuszczenie ciężarówek z pomocą humanitarną. Trwają też zrzuty pomocy z powietrza, chociaż te budzą kontrowersje. Tymczasem izraelski minister dyplomacji Gideon Saar stwierdził we wtorek, że wprawdzie sytuacja w Gazie jest trudna, ale mówienie o głodzie jest „kłamstwem”.
Na Izrael narasta jednak coraz większa presja międzynarodowa. We wtorek premier Keir Starmer zapowiedział, że jeśli Izrael nie spełni listy warunków, Wielka Brytania uzna palestyńską państwowość przed Zgromadzeniem Ogólnym ONZ we wrześniu. Wśród warunków jest m.in. podjęcie przez rząd Izraela istotnych kroków w celu zakończenia tragicznej sytuacji w Strefie Gazy, osiągnięcie zawieszenia broni i jasne zapewnienie, że nie będzie aneksji Zachodniego Brzegu, a Izrael zaangażuje się też w długoterminowy proces pokojowy, który doprowadzi do rozwiązania dwupaństwowego. Starmer podkreślił, że nie stawia znaku równości między Hamasem a Izraelem, a żądania pod adresem tej organizacji są niezmienne: uwolnienie wszystkich zakładników, podpisanie zawieszenia broni, zaakceptowanie tego, że Hamas nie będzie odgrywać żadnej roli w rządzie Gazy, złożenie broni.
Brytyjski premier przyznał, że jego decyzja wynika z tego, że sytuacja w Gazie jest „nie do zaakceptowania” oraz obaw, że maleje szansa rozwiązania opartego na dwóch państwach. Do tej pory Palestynę uznało 148 krajów, podobny krok zapowiedziała niedawno Francja. W reakcji na to izraelskie MSZ oświadczyło, że to „nagroda dla Hamasu i szkodzi wysiłkom na rzecz zawieszenia broni w Strefie Gazy oraz wypracowania porozumienia w sprawie uwolnienia zakładników”.4. Trybunał wydał wyrok w swojej sprawie
Trybunał nie-Konstytucyjny, jak konsekwentnie pisze publicystka „Polityki” Ewa Siedlecka, uznał we wtorek niekonstytucyjność obu ustaw reformujących TK. Ustawy te Andrzej Duda skierował do TnK w trybie kontroli prewencyjnej w październiku zeszłego roku. W świetle nowych przepisów wyroki wydane z udziałem „osób nieuprawnionych do orzekania” miałyby być nieważne i niewywierające skutków. Prezydent stoi na stanowisku, że zmiany godziłyby w bezpieczeństwo prawne obywateli. Sprawozdawca sędzia Bartłomiej Sochański podkreślił, że Sejm nie ma podstawy prawnej do oceny, czy sędzia Trybunału jest czy nie jest uprawniony do orzekania.
„Nie ma co za bardzo rozpisywać się o uzasadnieniu wyroku, bo – po pierwsze – jest on polityczny, a po drugie – nieważny, bo w jego wydaniu uczestniczył Jarosław Wyrembak, tzw. dubler sędziego – komentuje Ewa Siedlecka. – TnK stwierdził, że niekonstytucyjne jego zdaniem przepisy są nierozerwalnie związane z ustawą, co oznacza, że całe to prawo nie wejdzie w życie. Taka decyzja oznacza, że nie będzie sporu na temat tego, czy wyrok jest ważny prawnie, czy nie, bo jego skutek: niewejście w życie ustaw, jest realizowany od pół roku, czyli od czasu, gdy Duda odmówił im podpisu”.
5. Jest już numer „Polityki”
Jeśli dziś środa, to jest „Polityka” (już od wtorku dostępna w wersji cyfrowej). W najnowszym numerze piszemy o tym, czy Tuska stać na nowe otwarcie – takie pytanie zadaje Rafał Kalukin w okładkowym tekście o rekonstrukcji rządu. Przyglądamy się także m.in. klimatyzacji, która rozgrzewa świat; żegnamy prezydenta Dudę, opisujemy pułapki i paradoksy wakacji nad Bałtykiem. Zbigniew Borek przybliża coraz powszechniejszy proceder osób podających się za duchownych, Aneta Kyzioł i Janusz Wróblewski typują najlepszych polskich scenarzystów.
Przypominamy, że „Polityka” jest już dostępna w sklepach sieci handlowych Lidl i Biedronka. Wprowadziliśmy też możliwość prenumerowania tygodnika z bezpłatną dostawą do urządzeń InPost Paczkomat. Polecamy się Państwa uwadze i zapraszamy do lektury!