Społeczeństwo

Osoby LGBT+, czyli o kim właściwie mowa? Słowniczek

Osoby LGBT+, czyli o kim właściwie mowa? Osoby LGBT+, czyli o kim właściwie mowa? Josè Maria Sava / Unsplash
Heteronormatywna część społeczeństwa gubi się w rozszyfrowaniu tego akronimu, a niekiedy przestawia kolejność liter. Ten tekst jest po to, by zapobiec pomyłkom.

LGBT, LGBT+, LGBTQ, LGBTA, LGBTI, LGBTQIA – to najbardziej rozpowszechnione skrótowce, których używa się, by określić ponad 2-milionową społeczność osób nieheteronormatywnych. Poszczególne litery akronimu – co od razu da się zauważyć – odnoszą się zarówno do różnych orientacji seksualnych, jak i do rozmaitych tożsamości płciowych. A więc kto się pod nimi kryje? Oto minisłownik, który odpowiada na najważniejsze pytania.

LGBT+. Na początek definicje

Orientacja seksualna to zdolność do nawiązania głębokich emocjonalnych i seksualnych stosunków z osobami tej samej płci, przeciwnej płci bądź z więcej niż jedną płcią, jak również brak takiego pociągu. Określa to, w kim się zakochujemy, kto nam się podoba albo z kim mamy bliską romantyczną lub seksualną relację. Każda osoba sama określa swoją orientację seksualną. Nikt inny nie wie tego lepiej. Orientacji nie można dowolnie kształtować, nie jest kwestią wyboru lub mody. Wbrew przekonaniom niektórych osób o orientacji seksualnej opowiadamy w naszym życiu codziennym bardzo często: wspominając mimochodem o tym, z kim spędziliśmy wakacje, święta albo z kim ostatnio poszliśmy do kina.

Tożsamość płciowa odnosi się do wewnętrznego poczucia i osobistego doświadczenia płci. Poczucie płci może (ale nie musi) korespondować z płcią przypisaną przy urodzeniu. Każda osoba sama określa swoją tożsamość płciową. Nikt inny nie wie i nie może wiedzieć tego lepiej od niej.

Osoby LGBTAQI to lesbijki, geje, osoby biseksualne, transpłciowe, aseksualne, queer i interpłciowe.

Osoby LGBT+ to lesbijki, geje, osoby biseksualne, transpłciowe, a „+” oznacza wszystkie pozostałe tożsamości i orientacje.

Czytaj także: Ile mamy płci?

LGBT, czyli kto

Lesbijka to kobieta czująca pociąg seksualny oraz tworząca związki z innymi kobietami.

Gej to mężczyzna, którego pod względem psychoseksualnym interesują inni mężczyźni.

Osoba biseksualna to osoba czująca pociąg zarówno do kobiet, jak i do mężczyzn.

Osoba transpłciowa to osoba, której płeć nadana przy urodzeniu nie odpowiada jej tożsamości płciowej. Ile jest osób transpłciowych? Około jedna na sto nie czuje, że jest takiej płci, jaką wskazano w jej akcie urodzenia. Do osoby transpłciowej należy zwracać się, używając takich rodzajników, które dla siebie wybrała. Niektóre osoby transpłciowe stosują terapię hormonalną, mogą też decydować się na różnorodne operacje korekty płci. Nie należy mówić o „zmianie” płci – osoby trans zawsze czuły, że są albo kobietami, albo mężczyznami. Było to tylko niezgodne z ich ciałem i dokumentami. Dlatego mówi się o uzgodnieniu płci.

Osoba transseksualna to osoba transpłciowa przechodząca korektę płci (np. korzystająca z zabiegów chirurgicznych, hormonoterapii itd.) w celu ujednolicenia wyglądu fizycznego z odczuwaną płcią.

Transmężczyźni to osoby transpłciowe, które urodziły się w kobiecym ciele i identyfikują się jako mężczyźni.

Transkobiety to osoby transpłciowe, które urodziły się w męskim ciele i określają swoją tożsamość jako kobiecą.

Niebinarność i queer

Osoba aseksualna to ktoś, kto deklaruje niewynikający z zaburzeń czy urazów psychicznych brak pociągu fizycznego, emocjonalnego czy seksualnego do innych osób.

Osoby interpłciowe rodzą się z ciałem posiadającym jednocześnie męskie i żeńskie cechy płciowe, niejednoznacznie męskie bądź żeńskie lub ani męskie, ani żeńskie. Wrodzona różnorodność cech płciowych może być wieloraka i dotyczyć: wewnętrznych i/lub zewnętrznych narządów płciowych, chromosomów i/lub struktur hormonalnych niespełniających społecznych lub medycznych oczekiwań, a także innych cech płciowych, takich jak masa mięśniowa, owłosienie ciała bądź postura. Dwoje na setkę dzieci rodzi się z cechami interpłciowymi, ale tylko jedno na 2–4 tys. noworodków ma genitalia będące połączeniem męskich i żeńskich organów płciowych.

Osoby niebinarne nie czują się ani kobietami, ani mężczyznami. Więcej na ten temat w artykule „Niebinarność nie jest tak skomplikowana, jak myślimy”.

Osoba queer nie odnajduje się w tradycyjnych kategoriach płci czy orientacji seksualnej, co w praktyce oznacza kontestowanie przez nią istniejących norm seksualności, wyglądu, płci i strategiczne niedefiniowanie lub niejednoznaczne definiowanie się w tych kategoriach.

Osoba cispłciowa to osoba, której płeć nadana przy urodzeniu odpowiada jej tożsamości płciowej.

Osoba nieheteronormatywna to osoba nieheteroseksualna i/lub taka, która nie podejmuje tradycyjnych ról płciowych.

Homofobia to oparte na stereotypach uprzedzenia w stosunku do osób homoseksualnych i/bądź homoseksualności oraz do osób biseksualnych i/bądź biseksualności.

Transfobia to oparte na stereotypach uprzedzenia w stosunku do osób transpłciowych i/bądź transpłciowości.

Coming out to powiedzenie komuś, że nie jest się – jak zakłada większość społeczeństwa – osobą heteroseksualną. Po polsku mówi się także o „wychodzeniu z szafy”. Wychodzenie z szafy nigdy się nie kończy i trwa całe życie.

Outing to sytuacja, w której ujawniamy czyjąś orientację seksualną lub tożsamość płciową bez zgody tej osoby. Może nastąpić publicznie, np. kiedy tabloidy publikują zdjęcia znanego aktora z wakacji z partnerem tej samej płci. Zdarza się to też w sytuacjach prywatnych, np. gdy ktoś w pracy powie, że jedna z koleżanek „spotyka się z kobietą”. Żadna z tych sytuacji nie jest w porządku.

Korzystałam z materiałów przygotowanych przez ekspertki i ekspertów Kampanii Przeciw Homofobii.

Więcej na ten temat
Reklama

Czytaj także

null
Społeczeństwo

Wyjątkowo długie wolne po Nowym Roku. Rodzice oburzeni. Dla szkół to konieczność

Jeśli ktoś się oburza, że w szkołach tak często są przerwy w nauce, niech zatrudni się w oświacie. Już po paru miesiącach będzie się zarzekał, że rzuci tę robotę, jeśli nie dostanie dnia wolnego ekstra.

Dariusz Chętkowski
04.12.2024
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną