„Z głębokim żalem przyjęliśmy wiadomość o śmierci Szewacha Weissa, byłego przewodniczącego Knesetu, ambasadora w Polsce i prawdziwego przyjaciela odznaczonego Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polski. Niech spoczywa w pokoju” – napisała w sobotę na swoim twitterowym koncie ambasada Polski w Izraelu.
Szewach Weiss: poseł, profesor, ambasador
Weiss urodził się 5 lipca 1935 r. na terenie obecnej Ukrainy w Borysławiu. Po wybuchu wojny jego rodzinie udało się uciec z getta, byli ukrywani przez Ukrainkę Julię Lasotową, później przez polskie małżeństwo Annę i Michała Górali, a na koniec przez Polkę Marię Potężną.
Po wojnie rodzina Weissów wyemigrowała do Izraela. Szewach po służbie w armii ukończył studia, podjął się pracy naukowej, a następnie poświęcił polityce – był profesorem nauk politycznych, posłem do Knesetu od 1981 do 1999 r. (pełnił funkcję przewodniczącego izraelskiego parlamentu od 1992 do 1996 r.).
Był także przewodniczącym Rady Instytutu Pamięci Yad Vashem, a w latach 2000–03 ambasadorem Izraela w Polsce.
„Izraelski patriota, który Polskę kochał i szanował”
Weiss otrzymał m.in. Nagrodę Tolerancji, nagrodę ministra kultury za zasługi dla kultury polskiej, a w 2004 r. prezydent uhonorował go Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi RP. W 2017 r. został odznaczony Orderem Orła Białego. Otrzymał też doktorat honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Wrocławskiego.
Na wiadomość o jego śmierci zareagowali polscy politycy, w tym prezydent Andrzej Duda. „Z wielkim smutkiem przyjąłem wiadomość, że odszedł J.E. Szewach Weiss. Wspaniały Człowiek, Żyd, izraelski patriota, który Polskę kochał i szanował. Kawaler Orderu Orła Białego. Wielka strata dla nas i dla polsko-izraelskich relacji. R.I.P.” – napisał.
Prezydent Aleksander Kwaśniewski w rozmowie z Polską Agencją Prasową powiedział m.in.: „Czuł się i Żydem, i Izraelczykiem, i Polakiem, to było takie połączenie trzech różnych doświadczeń. (…) Był niezwykle oddany w kwestii upamiętnienia zbrodni w Jedwabnem, ale też ze zrozumieniem polskiej wrażliwości”. „Jego życie to była próba znalezienia tego, co wspólne w losach Polski, Żydów w Polsce i współczesnego Izraela. Wyjątkowa postać” – dodał.
Premier Mateusz Morawiecki napisał na Twitterze: „W wieku 87 lat odszedł od nas Szewach Weiss, wieloletni ambasador Izraela w Polsce i wielki ambasador Polski w Izraelu. Przyjaciel Polski, ale też po prostu dobry i mądry człowiek, którego będzie nam bardzo brakowało. Spoczywaj w pokoju”.