Yaroslav Shemet
Nominacja w kategorii Muzyka poważna: Yaroslav Shemet
Jego życie składa się z samych rekordów. Zaczął uczyć się muzyki, mając 3 lata, a już jako 13-latek postanowił, że zostanie dyrygentem. Cztery lata później rozpoczynał studia na wydziale dyrygentury Akademii Muzycznej w Poznaniu, które ukończył jako 22-latek. Odbył też studia uzupełniające w Wiedniu. Miał zaledwie 25 lat, gdy został szefem orkiestry Filharmonii Śląskiej – najmłodszym w Polsce. Od stycznia 2023 r. został również zastępcą dyrektora do spraw muzycznych w Operze Bałtyckiej – też jako najmłodszy w kraju, bo mając zaledwie 27 lat. Oba stanowiska zdobył z inicjatywy zespołów, których poziom wydatnie podniósł. Prowadzi też klasę dyrygentury na poznańskiej uczelni – i w tej dziedzinie także jest najmłodszy. Ostatnio był członkiem jury Międzynarodowego Konkursu Dyrygenckiego im. Grzegorza Fitelberga w Katowicach, organizowanego przez Filharmonię Śląską.
Jest Ukraińcem urodzonym w Charkowie (w 1996 r.) i wychowanym w Merefie pod Charkowem. Jego matka jest pianistką i również mieszka obecnie w Polsce; dziadek był Polakiem, zatem polskie korzenie miały pewien wpływ na wybór drogi przez Yaroslava. Młody dyrygent używa pisowni nazwiska, jaką stosują także w Polsce Ukraińcy, ale Polskę uważa obecnie za swój dom – tym bardziej że założył tu rodzinę. Wciąż utrzymywał przy tym kontakty z ojczyzną: współpracował z Operą Narodową w Odessie, w latach 2016–18 był asystentem Oksany Lyniv w orkiestrze młodzieżowej Ukrainy, w sezonie 2020/21 – głównym dyrygentem orkiestry Filharmonii Lwowskiej. Po rosyjskiej napaści na Ukrainę podjął się misji zapoznawania polskiej publiczności z twórczością kompozytorów ukraińskich, prowadząc z różnymi zespołami, nie tylko z Filharmonią Śląską, ale też m.in. Sinfonią Varsovią i Sinfonią Iuventus, wiele koncertów z tym repertuarem (m.in. utworami Borysa Latoszynskiego, Jewhena Stankowycza i Wałentyna Sylwestrowa). Równie chętnie wykonuje jednak dzieła Gustava Mahlera, a także muzykę współczesną: dokonał ok. 40 prawykonań.
Zaczyna też pokazywać się na świecie. „Shemet dyrygował w wypełnionej po brzegi Elbphilharmonie, ukazując wszystkim swój młodzieńczy, niepowstrzymany temperament” – pisał po hamburskim debiucie dyrygenta krytyk „Das Opernmagazin”. Artysta ma też na koncie występy w Teatrze Wielkim w Szanghaju, w operze w Harbinie, a także na festiwalach w Bayreuth, Monachium i Hongkongu.
***
Pozostali nominowani w kategorii muzyka poważna: Duo Karolina Mikołajczyk & Iwo Jedynecki, Aleksandra Słyż
***
Ponadto zgłoszeni zostali: Krzysztof Bączyk (bas), Andrzej Filończyk (baryton), Nina Fukuoka (kompozytorka), Anna Hop (choreografka), Krzysztof Komendarek-Tymendorf (altowiolista), Paweł Kulczyński (artysta dźwiękowy), Roksana Kwaśnikowska (skrzypaczka), Karol Mossakowski (organista), Zuzanna Nalewajek (mezzosopranistka), Marcin Patrzałek (akordeonista), Piotr Pawlak (pianista), Karolina Sofulak (reżyserka operowa), Ignacy Jan Wiśniewski (pianista jazzowy), Martyna Zakrzewska (pianistka), Equilibrium String Quartet.
Oni nominowali: Jakub Banasiak (Magazyn SZUM), Jan Błaszczak (Dwutygodnik.com), Dobromiła Błaszczyk (Contemporary Lynx), Rafał Bryndal („ZAiKS Wiadomości”), Jacek Cieślak („Rzeczpospolita”), Katarzyna Czajka-Kominiarczuk (Zwierz Popkulturalny), Anna S. Dębowska („Gazeta Wyborcza”), Łukasz Drewniak (Teatralny.pl), Gabi Drzewiecka (Chillizet, TVN, Glamour, „trójkąt” na YT), Mirosław Filiciak (Uniwersytet SWPS), Jacek Hawryluk (Polskie Radio Dwójka), Barbara Hollender („Rzeczpospolita”), Alek Hudzik (Mintmagazine.pl), Katarzyna Janowska (Onet.pl, „Newsweek”), Eliza Kącka (Uniwersytet Warszawski), Piotr Kofta (krytyk niezależny), Piotr Kosiewski („Tygodnik Powszechny”), Dariusz Kosiński („Tygodnik Powszechny”, Uniwersytet Jagielloński), Zofia Król (Dwutygodnik.com), Monika Kwaśniewska-Mikuła („Didaskalia”, Uniwersytet Jagielloński), Łukasz Maciejewski (Szkoła Filmowa w Łodzi, Interia.pl), Jakub Majmurek („Krytyka Polityczna”), Paulina Małochleb (Uniwersytet Jagielloński, blog „Książki na ostro”), Anna Marchewka (literaturoznawczyni i krytyczka), Jacek Marczyński („Rzeczpospolita”, „Ruch Muzyczny”), Katarzyna Niedurny (Dwutygodnik.com, „Gazeta Wyborcza”, Podcast o teatrze), Michał Nogaś („Gazeta Wyborcza”, Radio Książki), Marta Perchuć-Burzyńska (TOK FM), Anita Piotrowska („Tygodnik Powszechny”), Iza Pogiernicka (twitch.tv/9kier, „CD-Action”), Adriana Prodeus („Kino”), Anna Sańczuk/Maciej Ulewicz (Kultura do Kwadratu), Paweł Schreiber (UKW), Barnaba Siegel („CD-Action”), Karol Sienkiewicz („Gazeta Wyborcza”), Jędrzej Słodkowski („Gazeta Wyborcza”), Krzysztof Stefański („Ruch Muzyczny”), Rafał Syska (Narodowe Centrum Kultury Filmowej), Wojciech Szot (blog „Zdaniem Szota”, „Gazeta Wyborcza”), Jarek Szubrycht („Gazeta Wyborcza”), Agnieszka Szydłowska (newonce.radio), Bogna Świątkowska (Fundacja Bęc Zmiana), Jan Topolski („Glissando”), Grażyna Torbicka (niezależna dziennikarka, dyrektorka festiwalu Dwa Brzegi), Jacek Wakar (blog „Zdania Wakara”), Michał Walkiewicz (Filmweb.pl), Marcin „Flint” Węcławek (Interia.pl, CGM, blog „Raptus”), Marlena Wieczorek (meakultura.pl), Michał R. Wiśniewski (Dwutygodnik.com), Kinga A. Wojciechowska („Presto”), Elwira Wojtunik (Fundacja Photon, Patchlab Digital Art Festival) oraz dziennikarze działu kultury tygodnika POLITYKA.