„The Guardian”: Tysiące trzęsień ziemi na Islandii. Wulkan Fagradalsfjall się budzi
Między północą a wczesnym popołudniem we wtorek służby meteorologiczne Islandii wykryły ok. 900 wstrząsów, a aktywność sejsmiczna, którą odnotowano pomiędzy pasmem kraterów Sundhnúkur a miastem Grindavík w południowo-zachodniej części kraju, daje się odczuć aż w okolicach stołecznego Rejkiawiku. W ostatnich dniach pod półwyspem utworzył się sięgający morza tunel z magmą.
Doszło do tego po tysiącach zanotowanych wstrząsów. Pojawiły się ostrzeżenia, że wulkan Fagradalsfjall wkrótce wybuchnie.
Islandia: „centrum aktywności sejsmicznej”
Islandia, położona między płytami tektonicznymi, które poruszają się w przeciwnych kierunkach (euroazjatycką i północnoamerykańską), jest światowym centrum aktywności sejsmicznej i wulkanicznej.
Choć rozmiar i nasilenie wstrząsów dziś spada, służby meteorologiczne ostrzegają, że ryzyko wybuchu wulkanu pozostaje wysokie. W kraju panuje stan podwyższonej gotowości alarmowej.
Mieszkańcy rybackiego miasta Grindavík uzyskali pozwolenie na krótki powrót do domu, by zabrać najpotrzebniejsze rzeczy. Uformowały się długie, nawet kilkukilometrowe kolejki. Do miejscowości mieli wjechać na chwilę; w ziemi widać tu długie, szerokie pęknięcia.
Podczas przemówienia w parlamencie premier Katrín Jakobsdóttir powiedziała, że piątkową ewakuację miasta przeprowadzono ze względu na bezpieczeństwo mieszkańców, i wyraziła współczucie dla wszystkich, którzy byli zmuszeni do opuszczenia własnych domów.
„Wiemy, że poproszenie ludzi o to, by w tak krótkim czasie opuścili swoje domy, to była bardzo poważna decyzja. Zdajemy sobie sprawę, że znaleźli się w trudnej, niepewnej sytuacji – dodała. – Staramy się stworzyć odpowiednią przestrzeń, by mieszkańcy mogli zabrać z domów najpotrzebniejsze przedmioty, ale najważniejsze jest dla nas ich bezpieczeństwo”.
Czytaj też: Islandia. Obudził się wulkan Fagradalsfjall, trwa erupcja
Fagradalsfjall się budzi
Opowiadając się za ustawą o ochronie ważnej infrastruktury na półwyspie w przypadku katastrof naturalnych, dodała, że konieczne jest chwilowe uszczuplenie praw obywateli na rzecz służb ratunkowych. W ustawie znajduje się zapis o pomocy finansowej dla gospodarstw domowych, która wypłacana byłaby przez trzy lata na pokrycie kosztów związanych z pracami prewencyjnymi.
Rzecznik służby meteorologicznej powiedział, że wszystkie systemy monitorujące są obserwowane w czasie rzeczywistym, zwłaszcza w okolicach Grindavíku, by w porę można było zauważyć nagłą zmianę odczytów.
– Zespół monitorujący stan zagrożenia prowadzi maksymalny nadzór, a wydział obrony cywilnej i zarządzania kryzysowego koordynuje akcję tymczasowego dostępu obywateli do ich domów w Grindavíku – powiedział rzecznik.
W ostatnich trzech latach na półwyspie Reykjanes doszło do trzech erupcji w okolicy wulkanu Fagradalsfjall. Ostatnia nastąpiła w lipcu 2023 r. Ale wszystkie poprzednie wybuchy były oddalone od infrastruktury i obszarów zaludnionych. Przed pierwszą erupcją – w 2021 – wulkan był uśpiony przez 800 lat.
Tłum. Paweł Moskalewicz