Życie na wsi było znacznie bardziej zróżnicowane i skomplikowane, niż wskazywałyby na to zakorzenione stereotypy. Jak wyglądało w dawnych wiekach, czym była chłopskość oraz skąd u nas tak wielkie nią zainteresowanie?
Teoretycznie po 1 maja policjanci powinni zatrzymywać każdą osobę chodzącą z wykrywaczem i konfiskować jej sprzęt.
dawna lobbował za wprowadzeniem ułatwień dla poszukiwaczy, w zeszłym roku znalazł dojście do posłów Kukiza oraz Konfederacji i dzięki poparciu PiS 13 lipca przeforsowano nową ustawę. Wedle niej poszukiwacze skarbów od 1 maja tego roku nie muszą już występować o pozwolenia do urzędów konserwatorskich
Nasz stosunek do nich zawsze oscylował między podziwem a pogardą, miłością a nienawiścią.
Wydawało się, że to będzie formalność. Światowe gremium ekspertów przypieczętuje oczywisty fakt, że żyjemy w antropocenie. Ale tak się nie stało.
. Barbara Fiałkiewicz-Kozieł z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz prof. Agnieszka Gałuszka z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach – miało zebrać dowody, że antropocen należy uznać za jednostkę czasu geologicznego. Początkowo jako symboliczną datę początku epoki wskazywano
Pradzieje Korei według archeologów i koreańskich mitów założycielskich.
mitologiczną cebulę, trafiła na tę feministyczną warstwę, w końcu jest znaną w sieci jako wiedźma_od_wiedzy badaczką historii magii i „czarownic” w dawnych kulturach oraz założycielką fundacji Muzeum Historii Kobiet. AGNIESZKA KRZEMIŃSKA
Czy da się zrozumieć „Oppenheimera” bez znajomości mitologii? Czy Posejdon jeździłby Maserati? Znaczenie antyku dla współczesności podkreśla prof. dr hab. Katarzyna Marciniak, która poświęciła mu całe życie zawodowe.
AGNIESZKA KRZEMIŃSKA: – W 2012 r. dostała pani Nagrodę Naukową POLITYKI. Była dla pani ważna? PROF. KATARZYNA MARCINIAK: – Bardzo. Badanie antyku i jego recepcji bywa stereotypowo uważane za niezbyt „życiową” dyscyplinę, a ja w dodatku zajęłam się też popularyzacją. Fakt, że
Jakie ma historyczno-kulturowe podstawy fenomen Korei Południowej, która ostatnio stała się nie mniej rozpoznawalna niż sąsiadujące z nią mocarstwa – Chiny czy Japonia.
Chiński system kształcenia, pozornie egalitarny, dawał fory ludziom ustosunkowanym i zamożnym. Tak było przed wiekami – i podobnie jest dziś. Nie bez znaczenia jest też coraz bardziej dający się we znaki inny problem.
samoloty wylatujące z Korei zostają uziemione, a samoloty przylatujące do Korei nie dostają pozwolenia na lądowanie – złamanie zakazu może się skończyć dla linii lotniczych w sądzie. Wszystko po to, by nie zakłócać ciszy podczas egzaminu” – pisze Agnieszka Klessa-Shin w książce
Choć system egzaminów urzędniczych, który istniał w Chinach przez 1,5 tys. lat, był sposobem na zdobycie dużych pieniędzy i zrobienie kariery, niekoniecznie wiązał się z kreatywnością i rozwojem nauki.
Jak starożytni postrzegali zachowania homoerotyczne, tłumaczą dr hab. Paweł Sawiński i prof. dr hab. Andrzej Wypustek, autorzy książki „Homoseksualność i homoerotyzm w świecie starożytnym”.
AGNIESZKA KRZEMIŃSKA: – O Grekach „kochających inaczej” napisano tomy, w zeszłym roku wyszła książka prof. Włodzimierza Lengauera „Eros Greków”. Jaką lukę chcieliście uzupełnić? ANDRZEJ WYPUSTEK: – Pokazać antyk w całej złożoności, a nie w wersji
Informatycy odczytali tekst na zwęglonym podczas wybuchu Wezuwiusza papirusowym zwoju z Herkulanum. – To początek nowej ery badań starożytnych dokumentów – mówi dr hab. Jan Kwapisz, profesor UW.
euforia. AGNIESZKA KRZEMIŃSKA: – Starożytnicy piszą, że spełniły się ich marzenia. Pańskie też? JAN KWAPISZ: – Bliższa mi jest opinia grecysty Roberta Fowlera z Uniwersytetu w Bristolu, jednego z jurorów w konkursie, że to historyczny moment. Ale rozumiem entuzjastyczne wypowiedzi
zmarłych, pisała ostatnio w „Czasie żupanów, czasie czechmanów” archeolożka Małgorzata Grupa. Dla kostiumografów przygotowujących stroje do kolejnej produkcji osadzonej w czasach I Rzeczpospolitej jedna i druga książka to lektury obowiązkowe. AGNIESZKA KRZEMIŃSKA
Odkąd wiadomo, że zwoje z antycznej biblioteki zasypanej popiołami Wezuwiusza w 79 r. są możliwe do odczytania, papirolodzy i filolodzy klasyczni mówią o rewolucji w spojrzeniu na antyk.
Egipcjanie wpadli na pomysł, że przyciągną turystów nad Nil pracami rekonstrukcyjnymi jednej z piramid w Gizie. Pracami nikomu niepotrzebnymi i potencjalnie szkodliwymi, mówi dr Andrzej Ćwiek.
AGNIESZKA KRZEMIŃSKA: – 26 stycznia w sieci pojawił się filmik, w którym Mostafa Waziri, przewodniczący Rady Starożytności Egiptu, stoi na brzegu wykopu u podstawy piramidy Mykerinosa, robotnicy kręcą się w dole, a wokół tłoczą się gapie. Waziri zapowiada rozpoczęcie trzyletniego egipsko
Samice to nie skromne, nieśmiałe i bierne obiekty ewolucji. W świecie zwierząt występuje znacznie większa płynność płci i zachowań, niż sądziliśmy. Czy powinniśmy więc inaczej spojrzeć także na ludzi?
. 1 na 10–20 samców szympansów nie wykazuje typowo męskich reakcji. Osobniki te nie dążą np. do wysokiej pozycji w hierarchii. Uczony przywołuje również przykłady genitalnych samic, które wykazywały zachowanie przypisywane samcom. Trzeci pierwiastek U ludzi też zawsze dochodziło do gry genów i
Wschodu. Historia, geografia, biologia, kuchnia, kultura i moda łączą się w tej książce w zgrabną całość. Jedno jest pewne – po jej lekturze z większym szacunkiem spojrzymy na małą pomarszczoną kulkę znalezioną w zupie. AGNIESZKA KRZEMIŃSKA PRL bez retuszu Wiesław Złoch, Swój plan wykonam
I jaka jest prawdziwa różnica między wrogiem a przyjacielem – opowiada psycholog Bartłomiej Dobroczyński.
Agnieszka Krzemińska: – Epikur i Platon uważali przyjaźń za idealną więź międzyludzką, Leszek Kołakowski przyjaciół uznał za niezbędny element do uzyskania szczęścia. Czym jest ta legendarna, opiewana przez poetów i wychwalana przez filozofów przyjaźń? Bartłomiej Dobroczyński: – Aby
Czy umiejętność pisania i czytania była w starożytności wyłączną domeną mężczyzn? Niekoniecznie. Tyle że do niedawna poważnym naukowcom jakoś nie mieściło się to w głowie.
Tłumaczy dr Dominik Héjj, politolog i autor książki „Węgry na nowo. Jak Victor Orban zaprogramował narodową tożsamość”.
Pocałunek jest dziś zarezerwowany dla kochanków. Kiedyś ta intymna czynność miała też inne znaczenia w zależności od epoki, religii, kręgu kulturowego.
, dlaczego Putinowi bliżej do lidyjskiego Krezusa niż do Peryklesa i dlaczego pandemia Covid-19 nie doprowadziła do upadku moralności jak zaraza w Atenach w 431 r. p.n.e. I co należy robić, by zachować demokrację. Więcej w rozmowie z Markiem Węcowskim w podkaście POLITYKA o historii. AGNIESZKA KRZEMIŃSKA
Rosjanie kradną ukraińskie zabytki, bo uważają się za ich właścicieli. Niszczą muzea i palą książki, bo nie mogą znieść, że w niepodległym kraju ludziom żyło się lepiej. W odpowiedzi Ukraińcy tym bardziej dbają o swoje dziedzictwo.
Przetłumaczy antyczne teksty, znajdzie w dżungli szczątki piramidy.
najstarsze z nich zostały poddane działaniu ognia ok. 1 mln lat temu. Oczywiście badanie to miało charakter lokalny i teraz trzeba przeprowadzić podobne eksperymenty w innych miejscach, z których pochodzą najstarsze narzędzia i kości. Ale pokazało, że komputery radzą sobie całkiem nieźle w sytuacjach
Co miało wpływ na dietę w średniowieczu i wczesnej nowożytności i dlaczego nasi przodkowie tak konserwatywnie podchodzili do jedzenia?
lekturę książki Charpina ułatwiają krótkie rozdziały i rozliczne ilustracje. AGNIESZKA KRZEMIŃSKA Twardzi i zwarci Andrzej Brzeziecki, Betonowy umysł. Historia twardogłowych towarzyszy z PZPR, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2023, s. 331 Andrzej Brzeziecki zaskoczył czytelników. Autor nagradzanych
Dlaczego w średniowieczu wszystko zasypywano przyprawami, w poście można było jeść cukier i dlaczego królowa Bona nie przywiozła na Wawel włoszczyzny – opowiada prof. Jarosław Dumanowski.
AGNIESZKA KRZEMIŃSKA: – W wydanej właśnie „Sztuce kulinarnej w średniowieczu” Odile Redon, Françoise Sabban i Silvano Serventi przekonują, że dworskie potrawy nie przypominały antycznych. Po upadku Imperium Romanum państwowotwórcze tendencje przesunęły się na północ, a tam
Czy Rosja to Grecja czasów Wojny Peloponeskiej a Putin to król Lidii Krezus? Czy można w ogóle opisywać wydarzenia dzisiejszych czasów porównując je do czasów Solona czy Peryklesa?
Muzeum jest instytucją tak uniwersalną, powszechną i oczywistą, że mało kto zauważa jego paradoksalność – twierdzi prof. Krzysztof Pomian, autor trzytomowego dzieła „Muzeum. Historia światowa”.
Skąd się wzięliśmy? Część badaczy szuka odpowiedzi w genach, ale wygląda na to, że istotny jest tu raczej niewyszukany styl życia. Na tyle atrakcyjny, że rozprzestrzenił się po Europie niczym wirus.
Polska znowu straciła cenne zbiory. Nie zdziwię się, jeśli z kilkudziesięciu ksiąg zrobi się kilkaset. A jeśli skradzione w BUW russica trafiły w ręce rosyjskich bibliomanów, to straciliśmy je na zawsze – mówi prof. Arkadiusz Wagner.
AGNIESZKA KRZEMIŃSKA: W Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego od jakiegoś czasu trwała kradzież XIX-wiecznych książek rosyjskich. Z oświadczenia władz uniwersytetu wynika, że na razie wiadomo o wycięciu z opraw i wyniesieniu ok. 80 dzieł wartych zapewne pół miliona złotych. Dyrekcja biblioteki
sprawowania władzy, który przetrwał trzy stulecia bez stałej armii i sił policyjnych oraz bez konieczności zmagania się z większym buntem. Było to ze wszech miar niezwykłe osiągnięcie”. AGNIESZKA KRZEMIŃSKA *** Mechanizmy przemocy Wojciech Lada, Bereza, wyd. Skarpa Warszawska, Warszawa 2023, s
Współczesne społeczeństwa stały się niezdolne do wymyślania siebie na nowo – mówi prof. David Wengrow, współautor książki „Narodziny wszystkiego. Nowa historia ludzkości”.
AGNIESZKA KRZEMIŃSKA: – Pomysł napisania książki, która już stała się światowym bestsellerem, przełożonym na ponad 30 języków, wyszedł od pana czy Davida Graebera? DAVID WENGROW: – Narodził się w trakcie rozmów w nowojorskim domu Davida w 2009 r. Stale krążyliśmy wokół kluczowych pytań
Największymi instytucjami świata wstrząsają skandale. Podkopują przekonanie o ich uczciwości oraz bezpieczeństwie. I podsycają debatę o dekolonizacji dóbr kultury.
Małgorzata z Yorku i jej pasierbica Maria Burgundzka oraz Vannozza Cattanei i jej córka Lukrecja Borgia to kobiety, które potrafiły wywrzeć duży wpływ na swoją epokę i kolejne lata.
Coraz częściej podróżujemy z psami. Po pierwsze, dlatego że więcej osób traktuje je jako członków rodziny, po drugie, jest to znacznie łatwiejsze niż kiedyś, a po trzecie, może okazać się zaskakująco relaksujące i wzbogacające.
– bramę targową z Miletu. Autorzy apelują, by je zwrócić. Ich książka wpisuje się w międzynarodową debatę na temat restytucji zabytków (patrz art. s. 64). Istambuł wystąpił o zwrot skarbu Priama w 1874 r., Egipt o popiersie Nefertiti w 1924 r. Dotąd nie zostały oddane. AGNIESZKA KRZEMIŃSKA Jądro
Pompowanie emocji, fabrykowanie teorii, utrwalanie stereotypów. To według Netflixa recepta na sukces dokumentów o pradziejach.
zgłębiania danego tematu. AGNIESZKA KRZEMIŃSKA *** Emocje mają głos Wszystkie rzeczy na drogę. Dzieje worka Ashley, dziedzictwa jej czarnych potomkiń, Tiya Miles, przekład Teresa Tyszowiecka Blask, Wydawnictwo Dowody 2023, s. 420 Pisaliśmy o tej książce, kiedy otrzymała w 2022 r. prestiżowe nagrody
Czy „miecz Rydzyka” naprawdę ma tysiąc lat? Jak odróżnić oryginał od repliki? Dlaczego muszą to robić specjaliści? Tłumaczą prof. Marian Głosek i dr hab. Marcin Biborski.
AGNIESZKA KRZEMIŃSKA: – Miecz „z czasów Mieszka I” podarowany Tadeuszowi Rydzykowi przez Jacka Sasina wzbudza emocje, bo wygląda mocno podejrzanie. Co prawda Fundacja Enea, która sfinansowała zakup, zapewnia, że są ekspertyzy „opracowane przez niezależnych specjalistów
PiS poświęci znajdujące się w ziemi i wodzie dziedzictwo, by przekupić armię poszukiwaczy skarbów. Nowa ustawa o ochronie zabytków będzie nas drogo kosztowała i może być zaproszeniem do turystyki archeologicznej.
aktywnie je wykorzystuje pewnie ok. 25 tys.). Politycy przepchnęli więc legislacyjnego bubla, który „nie rozwiąże żadnych problemów, tylko stworzy nowe” – pisze prof. Zalasińska. Ma być kontrola (bez urzędników) Od 1 maja 2024 r. każdy poszukiwacz, który chce chodzić z wykrywaczem
jedzie zwiedzać Florencję. Dzięki niej spojrzy na nią inaczej. AGNIESZKA KRZEMIŃSKA *** Kraj konfliktów Pokój z widokiem na wojnę. Historia Izraela, Konstanty Gebert, Agora, Warszawa 2023, s. 814 Nie będę milczeć, choć mój kraj/Pomylił drogę/Nie mam innego kraju/Aż odnowi on swe dni/Będę mu śpiewać
Kształt fragmentów ceramiki, ich kolor, resztki zawartości i zapiski na ściankach opowiadają o losach pojedynczych ludzi i procesach dziejowych.
Szekspir zatroskany o los zagrożonej przez machinę kapitalizmu przyrody? Platon snujący utopie wegańskie? Badacze odczytują dawną literaturę na nowo, szukając w niej zalążków myśli ekologicznej.
biegła kanałem.Bogini szalenie kochała to miejsce. „Hymn do Demeter” Kallimacha (fragment)przekład Janina Ławińska-Tyszkowska i Agnieszka Kotlińska-Toma Tam właśnie jeleń samotny, przez strzelcaCiężko raniony przywlókł biedne ciałoI śmierci czekał; a prawdziwie, książę,Z bólu tak ciężkie
Rozmowa Agnieszki Krzemińskiej z Ryszardem Jamką, autorem książki „Panów piłą. Trzy legendy o Jakubie Szeli”.
Rozmowa Agnieszki Krzemińskiej z Ryszardem Jamką, autorem książki „Panów piłą. Trzy legendy o Jakubie Szeli” (wyd. Marginesy).
Na polskich ulicach dominuje słodycz. Rodacy, niezależnie od płci, kochają ulepne pachnidła. Ponieważ wiele osób aplikuje je „na bogato” i sięga po tańsze klony markowych perfum, ciągną się za nimi mocarne waniliowo-kadzidlane ogony (fr. sillage). Ale trendy perfumiarskie się zmieniają.
O kobiecości Wisły, jej znaczeniu dla dziejów ziem polskich, jej niesforności, niezbędności i dzikości opowiada prof. Andrzej Chwalba.
AGNIESZKA KRZEMIŃSKA: – Wisła w pana książce jawi się jako kobieta – piękna, kapryśna, dająca życie, ale i je zabierająca. Skąd pomysł zrobienia rzeki bohaterką opowieści o historii? ANDRZEJ CHWALBA: – Po pierwsze, wielokrotnie rozmawiałem ze studentami w ramach zajęć z
Pytanie, czy ktokolwiek będzie teraz słuchał specjalistów. Poszukiwacze szafują tymczasem argumentem o „ratowaniu” dziedzictwa narodowego. Tylko przed czym?
uchylenia artykułu 109 c, bo uwiera osoby na eksponowanych stanowiskach, którym za nielegalne przeczesywanie z wykrywaczami pól i lasów grozi wpisanie do rejestru przestępców (Krajowy Rejestr Karny), co może zaciążyć na ich karierze. – Odkąd artykuł wszedł w życie 1 stycznia 2018 r., gwałtownie
Dzisiejsze Bałkany to także ziemie starożytnej Grecji i miejsce narodzin wzorców europejskiej cywilizacji i kultury.
Regionalny fenomen lingwistyczny.