Wybitni ludzie Kościoła katolickiego, święci wyniesieni na ołtarze

Wielcy święci, papieże i mistycy.

Święci

Kim są święci? Można by ich nazwać bohaterami etycznymi, wzorami życia zgodnego z wartościami ewangelicznymi. Tym są oni przede wszystkim dla wierzących. Dla niewierzących święci, podobnie jak mistycy i papieże, mogą być znaczącymi postaciami kultury wyrosłej z chrześcijaństwa.

W czasach nowożytnych w Kościele upowszechniło się przekonanie, że wszyscy ludzie są wezwani do świętości. Każdy jest zapraszany do wspólnoty naśladowców Chrystusa. Zresztą, u początków chrześcijaństwa świętymi nazywano żyjących wyznawców Jezusa. Do dziś katolicy w Polsce gromadnie uczestniczą w uroczystościach ku czci Wszystkich Świętych, czyli, jak wierzą, oglądających Boga w niebie. Jednak dawniej na ołtarze wynoszono głównie męczenników i ludzi Kościoła, w tym przedstawicieli kościelnej władzy lub pobożnych władców świeckich. Kościelny dzień wspomnienia liturgicznego to imieniny świętego czy świętej.

Kult świętych. Kult świętych jest typowy dla wyznawców katolicyzmu i prawosławia. Sięga początków chrześcijaństwa, kiedy nie istniało watykańskie Państwo Kościelne ani odrębna tradycja protestancka. Jego utrzymująca się popularność świadczy, że kult świętych zaspokaja istotne potrzeby duchowe, religijne i społeczne chrześcijan. To nie tylko wzory wiary i obyczajności, ale też pośrednicy między wiernymi a Bogiem, mający moc wstawienniczą. Kościół zaś dostrzega, że polityka kanonizacyjna może być narzędziem nie tylko edukacji religijnej i etycznej, lecz też umacniania katolickiej tożsamości. Dlatego z kultu świętych nie rezygnuje, a nawet go eksponuje.

2BEWŚw. Klara z Asyżu i sceny z jej życia; obraz Benivieni Benvenuto, 1283 r.

Trzy stopnie świętości. W pierwszych gminach chrześcijańskich świętymi ogłaszano męczenników za wiarę. Spisywano ich imiona – tak jak imiona biskupów – oraz daty i miejsca śmierci.