Mikroplastik zaśmieca nasze ciała, znalazł drogę do mózgu. Wnika przez nos

Geolodzy przyszłości bez większego trudu rozpoznają początek epoki człowieka. Wskażą go im drobiny tworzyw sztucznych, które docierają do każdego zakątka naszego globu. Zaśmiecają też ludzkie ciała.

Getty Images Atlantyk w pobliżu archipelagu Wysp Kanaryjskich jest jednym z najbardziej zanieczyszczonych mikroplastikiem akwenów oceanicznych w skali globu.

Bariera krew–mózg składa się ze specjalnej warstwy komórek połączonych tak ściśle, że pomiędzy nimi nie mają prawa – przynajmniej w teorii – przecisnąć się żadne drobnoustroje chorobotwórcze ani szkodliwe substancje. Dzięki temu najważniejszy element ośrodkowego układu nerwowego funkcjonuje w niemal całkowitej izolacji od reszty organizmu. Wszystko, co się do niego dostaje, powinno zostać poddane skrupulatnej kontroli niczym w bramce bezpieczeństwa na lotnisku. Chodzi o to, by był jak najdokładniej chroniony przed zewnętrznymi zagrożeniami. Szczelność nie jest jednak stuprocentowa. Potrafi przez nią przeniknąć – lub też sprytnie ją obejść – wiele patogenów: wirusów, bakterii i grzybów wywołujących groźne dla życia stany zapalne. Od niedawna wiadomo, że własną drogę do mózgu odnalazł również mikroplastik. Wiedzie ona przez nos.

Czas na nerwy

Ustalił to Luís Amato-Lourenço, patolog i biolog z Universidade de São Paulo, obecnie odbywający staż podoktorski na Freie Universität Berlin. Wraz z zespołem zbadał opuszki węchowe 15 osób, pobrane podczas sekcji zwłok od lutego 2023 do lutego 2024 r. Zmarli mieli w chwili zgonu od 33 do 100 lat. „O ile nam wiadomo, jest to pierwsze badanie potwierdzające zdolność mikroplastiku do wnikania do mózgu człowieka za pośrednictwem szlaku węchowego” – napisali badacze we wrześniu w czasopiśmie medycznym „JAMA”.

Opuszki węchowe wchodzą w skład mózgu i odpowiadają za wstępne rozpoznanie sygnałów zapachowych, które docierają nerwem węchowym z receptorów w nabłonku jamy nosowej. Amato-Lourenço i jego współpracownicy zajrzeli do opuszek za pomocą spektroskopu emitującego promieniowanie podczerwone. W ośmiu próbkach znaleźli drobiny plastiku.