Pomocnik Historyczny

Odwieczny konflikt izraelsko-arabski. Cz. 2

Odwieczny konflikt izraelsko-arabski. Sinusoida wojen i mediacji. Cz. 2

Prezydent Egiptu Anwar as-Sadat (z lewej), prezydent USA Jimmy Carter i premier Izraela Menachem Begin (z prawej) przed Białym Domem, finisz porozumień w Camp David, marzec 1979 r. Prezydent Egiptu Anwar as-Sadat (z lewej), prezydent USA Jimmy Carter i premier Izraela Menachem Begin (z prawej) przed Białym Domem, finisz porozumień w Camp David, marzec 1979 r. Bettmann / Getty Images
Konflikt bliskowschodni należy do najdłużej trwających we współczesnych stosunkach międzynarodowych. Złożyły się na niego wojny między młodymi państwami arabskimi a nowym Państwem Izrael oraz nierozwiązana do dziś kwestia palestyńska.

III wojna izraelsko-arabska (sześciodniowa). Rozegrała się 5–11 czerwca 1967 r. i ze względu na krótkotrwały charakter nazywana jest sześciodniową. Należy ją uznać za jeden z najważniejszych konfliktów zbrojnych w regionie po zakończeniu drugiej wojny światowej. Pośrednią przyczyną wojny był wzrost napięcia związany z nasilającymi się od 1964 r. atakami fedainów palestyńskich, kryzysem izraelsko-syryjskim w kwestii wykorzystania wód Jordanu oraz zacieśnieniem relacji militarnych pomiędzy Egiptem, Syrią i Jordanią (byłą Transjordanią). W maju 1967 r. prezydent Naser sprowokował sytuację kryzysową, żądając najpierw wycofania sił UNEF z Synaju, a następnie ponownie blokując żeglugę przez Tiran. Izrael uznał te działania za oznakę agresji, na którą ma prawo odpowiedzieć siłą.

5 czerwca siły izraelskie zaatakowały wojska egipskie na Synaju, wkrótce do wojny przyłączyły się Syria i Jordania. Wojna zakończyła się totalną klęską państw arabskich. Egipt stracił Strefę Gazy i półwysep Synaj, Jordania – Zachodni Brzeg i wschodnią Jerozolimę, a Syria – Wzgórza Golan. Ogromny wymiar emocjonalny miało dla Izraela zajęcie Starego Miasta w Jerozolimie. Najważniejsze sanktuarium judaizmu znalazło się w obrębie państwa izraelskiego. Pomimo skali zwycięstwa rezultat polityczny wojny nie był dla Izraela korzystny. Politycy izraelscy deklarowali, że są skłonni wycofać się z zajętych obszarów w zamian za rozpoczęcie negocjacji w sprawie zawarcia układu pokojowego. Oferta została odrzucona przez przywódców państw arabskich zgromadzonych w Chartumie. Przyjęli oni politykę tzw. trzech nie: nie dla istnienia Izraela, nie dla jego uznania i nie dla negocjacji pokojowych.

Zimnowojenny schemat konfliktu. Rezolucja 242. Wojna sześciodniowa ugruntowała zimnowojenny schemat konfliktu.

Pomocnik Historyczny „Izrael-Palestyna” (100224) z dnia 11.08.2024; Korzenie konfliktu; s. 32
Oryginalny tytuł tekstu: "Odwieczny konflikt izraelsko-arabski. Cz. 2"
Reklama