Co wynika z esbeckich dokumentów zbieranych na Wałęsę, wyjaśnia prof. Andrzej Friszke.
JOANNA PODGÓRSKA: – Na ile materiały z tzw. szafy Kiszczaka mają charakter przełomowy? ANDRZEJ FRISZKE: – Wcześniej wiedzieliśmy, że jakieś materiały na Lecha Wałęsę są. Można się było spierać o ich autentyczność i rozmiar. Po ujawnieniu zawartości szafy Kiszczaka autentyczność wielu z
W szczycie kampanii wyborczej ten temat to dla PiS gorący kartofel. Rządzący pamiętają, że polityczny koszt zaostrzenia prawa aborcyjnego był dla nich bardzo wysoki i woleliby, aby wokół tej kwestii panowała cisza.
następuje, gdy na horyzoncie widać już koniec wojny. Siostry trafiają do ostatniego transportu jadącego do Oświęcimia. Tego samego, co rodzina Anny Frank. O tym, że przeżyły, zdecydowała odrobina szczęścia i wola przetrwania. JOANNA PODGÓRSKA *** Youtuber o antyku Nagie posągi, brzuchaci
Rozmowa z Justyną Dżbik-Kluge, autorką książki „Śluby (nie)posłuszeństwa”.
JOANNA PODGÓRSKA: – Mówi się, że dla zakonników najtrudniejsze są śluby czystości, a dla zakonnic – posłuszeństwa. Czy dlatego, że ono już się nie wpisuje w mentalność współczesnej kobiety? JUSTYNA DŻBIK-KLUGE: – Chciałabym tak myśleć, ale mogę tylko przypuszczać. To, że
O polskim Kościele mawia się czasem: żeńsko-katolicki. Ale ten trend wygasa. Kobiety odwracają się od Kościoła.
Mawia się, że szop pracz to mieszanka psa, kota i dwuletniego dziecka. Ale u nas formalnie to „obcy gatunek inwazyjny”. Jedyne miejsce, gdzie ma prawo żyć, to azyle.
”. – Szopy się tu nie pchały. To człowiek je sprowadził, więc jest odpowiedzialny za to, by potraktować je humanitarnie, a nie wytłuc – deklaruje Dziwak. – Łatwo jest zapisać w prawie, że gatunki inwazyjne powinny zniknąć z naszego środowiska, nie precyzując, kto, jak i za co ma się tym zająć. Można powiedzieć, że tacy jak Grzegorz Dziwak, oprócz zwierząt, ratują też honor naszego gatunku. JOANNA PODGÓRSKAFOTOGRAFIE LESZEK ZYCH
Sekularyzacja ma wiele przyczyn, ale jednym z czynników, który ją napędza, są internetowe memy i parodie religijne. Coraz skuteczniej zacierają granice między sacrum i profanum.
Rozmowa z pisarzem Michałem Rusinkiem śledzącym zmiany w języku, jakim posługują się politycy w pozyskiwaniu jednych i zwalczaniu innych wyborców.
JOANNA PODGÓRSKA: – „Ptak Dodo” to pana kolejna książka o języku polityki. Ogląda pan wiadomości z notesem w ręku? MICHAŁ RUSINEK: – Nie. Robiłem to, gdy z prof. Katarzyną Kłosińską pisaliśmy książkę o języku „dobrej zmiany”. Wymagało to bardzo precyzyjnych
Nie trzeba być specjalistą, by zrozumieć, że w przypadku pani Joanny z Krakowa to policjanci ingerowali w czynności prowadzone przez personel medyczny, a nie na odwrót.
lekarska Przypomnijmy – pani Joanna zażyła tabletkę poronną i gdy poczuła się źle, skontaktowała się ze swoją psychiatrą. Lekarka zatelefonowała pod numer alarmowy 112, twierdząc, że jej pacjentka dokonała aborcji i chce odebrać sobie życie. To właśnie deklarowanie myśli samobójczych (pani
O tym, co w Polsce robi Niemiecki Instytut Historyczny, mówi jego szef prof. Miloš Řezník po napadzie posła Brauna na siedzibę Instytutu.
JOANNA PODGÓRSKA: – Od blisko 10 lat jest pan dyrektorem Niemieckiego Instytutu Historycznego w Warszawie. Czy przez ten czas wydarzyło się coś podobnego do awantury wywołanej przez posła Konfederacji, Grzegorza Brauna, który przerwał wykład prof. Jana Grabowskiego? MILOŠ ŘEZNÍK
Przemoc była normą w chłopskich rodzinach dwudziestolecia międzywojennego – mówi Joanna Kuciel-Frydryszak, autorka książki „Chłopki”.
JOANNA PODGÓRSKA: – Nieludzkie życie – ta myśl wielokrotnie pojawia się podczas lektury książki o losie wiejskich kobiet w okresie międzywojennym. Czy zaczynając pracę nad „Chłopkami”, przypuszczała pani, że ten obraz będzie tak czarny? JOANNA KUCIEL-FRYDRYSZAK: – Z
Rozmowa z Cezarym Łazarewiczem, autorem książki „Na Szewskiej. Sprawa Stanisława Pyjasa”, o tym, co udało się ustalić, a co pozostanie tajemnicą śmierci krakowskiego studenta w 1977 r.
JOANNA PODGÓRSKA: – Wydawało się, że o sprawie Pyjasa nie da się powiedzieć już nic nowego. Gdy zaczynałeś pracę nad książką, miałeś nadzieję, że tobie się uda? CEZARY ŁAZAREWICZ: – Gdy napisałem książkę o śmierci Grzegorza Przemyka, pojawiło się pytanie, o kim ma być następna. Wszyscy
„Wiadomości” TVP ustami Danuty Holeckiej (!) zarzuciły TVN24 hipokryzję i „przekraczanie kolejnych granic”. Doprawdy trudno na to wszystko znaleźć słowa. Określenie „hipokryzja” wydaje się zbyt słabe i wytarte.
PiS nie po raz pierwszy atakuje środowisko naukowe, ale to, co się dzieje po wypowiedzi prof. Barbary Engelking, to rzecz bez precedensu. Za obelgami poszły groźby finansowych sankcji.
W muzeum POLIN otwarta została wystawa „Wokół nas morze ognia”, która po raz pierwszy przedstawia obraz powstania nie z perspektywy walk i bojowników, ale oczami ludności cywilnej.
Wszystko zaczęło się od budynku Sienna 60/Śliska 51. To jeden z nielicznych zachowanych obiektów kultury materialnej Żydów warszawskich.
„Wokół nas morze ognia. Losy żydowskich cywilów podczas powstania w getcie warszawskim” – to tytuł wystawy w Muzeum POLIN w 80. rocznicę tych wydarzeń. Jednym z głosów, które nas prowadzą przez to morze, jest relacja Stelli Fidelseid.
– Mordkę Milenbacha. Wyjechali na stałe do Brazylii, gdzie urodziła się ich córka Anette. Stella zmarła w 2001 r. JOANNA PODGÓRSKA *** Pomocnik Historyczny POLITYKI „Opór i Zagłada” do kupienia w dobrych punktach sprzedaży i na sklep.polityka.pl.
Historycy o Archiwum Emanuela Ringelbluma: butelka wyrzucona z tonącego okrętu.
największym pośpiechu, tuż przed wybuchem powstania w getcie. Może po wojnie ktoś odnalazł ją przypadkiem i nieświadomy znaczenia dokumentów palił nimi w piecu. A może szukano niedokładnie. JOANNA PODGÓRSKAWSPÓŁPRACA JAN ROJEWSKI
Był czas, żeby oczyszczać Kościół ze skandali pedofilskich, obyczajowych, finansowych. Wiele zaniechań doprowadziło nas do tej sytuacji – mówi ks. prof. Andrzej Kobyliński.
JOANNA PODGÓRSKA: – Reakcja polskiego episkopatu na burzę wokół Jana Pawła II była dość powściągliwa, zwłaszcza w porównaniu z reakcją polityków prawicy. Nie zdziwiło to księdza profesora? ANDRZEJ KOBYLIŃSKI: – Bynajmniej. Jeszcze by tego brakowało, żeby biskupi dolewali oliwy do ognia
przedstawiano jako dom publiczny dla żołnierzy. Książka Olgi Wiechnik odkłamuje mity, które narosły wokół platerówek. JOANNA PODGÓRSKA *** Elita przy kuflu Witold Jurasz, Hieronim Grala, Wataha Putina, Czerwone i Czarne, 2023, s. 351 Zawsze ciekawiło mnie, jak rozmawiają dyplomaci, gdy uwolnią się od krawatów
„Lady Sapiens” to próba stworzenia portretu pamięciowego kobiety z czasów paleolitu i obalenia stereotypów, jakie towarzyszą jej od początków badań nad prehistorią.
Trzęsienie ziemi, wybuch bomby atomowej, kamień milowy – oto reakcje po publikacjach na temat tuszowania pedofilskich skandali przez Karola Wojtyłę, gdy był jeszcze metropolitą krakowskim. Początek końca papieskiego kultu w Polsce?
II przypominał nieco wiejskiego proboszcza, przełożeni uznali za recydywę i do zakazu kontaktów z mediami dołożyli zakaz nauczania. Obirek od dawna jest już poza Kościołem. Na krytykę reagowała nie tylko prokuratura i władze kościelne, ale nawet tabloidy. Gdy Joanna Senyszyn powiedziała, że Jan
Pogłębienie nierówności, praca zdalna i hybrydowa, problemy z psychiką i z alkoholem... Mijają właśnie trzy lata od wykrycia w Polsce pierwszego przypadku Covid-19. Co pandemia pozostawiła w naszym społeczeństwie?
stadium choroby, które wyklucza formy radykalnego leczenia. Gdybyśmy zdiagnozowali ich wcześniej, mieliby o wiele większą szansę na wyleczenie. – Tak naprawdę dopiero za kilka lat zobaczymy, co się stało – ocenia dr hab. Joanna Didkowska, kierowniczka Zakładu Epidemiologii i Prewencji
Zbliża się czas odejścia na emeryturę kilku najważniejszych polskich hierarchów. Mają na co czekać. Tak luksusowych warunków nie ma żadna inna grupa zawodowa w Polsce. Sami je sobie zapewnili.
Rozmowa z Piotrem Buckim, autorem książki „Sapiens na zakupach”, o tym, dlaczego tak łatwo padamy ofiarą technik sprzedażowych i ulegamy rozmaitym iluzjom poznawczym.
JOANNA PODGÓRSKA: – Przez tysiące lat dla homo sapiens niedobór mógł oznaczać śmiertelne zagrożenie. Czy to ewolucyjne dziedzictwo wpędza nas w nadmierną konsumpcję? PIOTR BUCKI: – Mamy wdrukowany lęk przed brakiem zasobów. W przeciwieństwie do „za dużo” – „za
W ostatnich latach trudno powiedzieć o polskich biskupach coś dobrego. To ten rzadki przypadek.
Urodziła się jako Chaja w biednej, żydowskiej rodzinie. Umierała jako najbogatsza kobieta na świecie – Helena Rubinstein, twórczyni kosmetycznego imperium.
Procedury kanonizacyjne to oczywiście wewnętrzna sprawa Kościoła katolickiego, jednak ks. Jerzy był ważną postacią nie tylko dla katolików.
W komentarzach hierarchów dominuje ton: to wina pandemii. I nadzieja, że w roku przyszłym sytuacja wróci do normy. Z wielu przyczyn może być to nadzieja płonna.
Rozmowa z prof. Tomaszem Polakiem o historycznym Jezusie, oddzielaniu faktów od mitu i o tym, czy Jezus był rewolucjonistą i Mesjaszem, czy tylko wędrownym nauczycielem albo pierwszym hipisem.
JOANNA PODGÓRSKA: – Czy jest szansa, że możemy jeszcze dowiedzieć się czegoś nowego o Jezusie? TOMASZ POLAK: – Źródła są, jakie są, i to się już nie zmieni. Możemy jednak próbować uzupełnić naszą wiedzę za pomocą bardziej rozwiniętych metod. Próbowano to zrobić w ostatnim stuleciu. Po
Samorządowcy przekonują, że miliony złotych, które idą na katechezę z budżetu samorządowego, w kryzysowych czasach można by przeznaczyć na pilniejsze potrzeby. Reakcja prawicy nie była trudna do przewidzenia.
Rozmowa z Robertem Makłowiczem, znawcą kuchni nie tylko polskiej, o tym, co się zmienia na naszych stołach i w naszych smakach.
JOANNA PODGÓRSKA: – Mamy w Polsce renesans kuchni regionalnych. Pokazuje pan, jak odróżnić bunc od bryndzy. Ale wcześniej uczył pan w swoich programach, co to gorgonzola, a co parmezan. ROBERT MAKŁOWICZ: – Musieliśmy uczyć się niemal wszystkiego, bo skąd moglibyśmy o takich rzeczach
Przygotowanie, jakie przyszli katecheci zdobywają w seminariach duchownych, trudno porównywać do wiedzy psychologicznej, dydaktycznej czy pedagogicznej, jaką muszą zyskać nauczyciele świeccy.
Gen. Mirosław Hermaszewski zmarł w wieku 81 lat. W niedawnej rozmowie z „Polityką” mówił o tym, jak w czasach masowej kwarantanny oswajać samotność i oddalenie.
JOANNA PODGÓRSKA: – Codziennie oglądamy w mediach ludzi poubieranych w „kosmiczne” kombinezony. Jakieś skojarzenia? GEN. MIROSŁAW HERMASZEWSKI: – To nie te kombinezony, nie ta sytuacja, nie to przeznaczenie. Kombinezony kosmiczne mają chronić astronautów przed
Wielu internautów dzieli się swoimi przeżyciami z konfesjonału. Wspominają traumę, wstyd, upokorzenie. Ta dyskusja może skłonić wiele osób, by przemyślały formę obecności Kościoła w swoim życiu.
Katolickie treści wciskają nam wszędzie. Nie tylko na katechezie, ale na języku polskim czy historii – mówi Sandra, ósmoklasistka z Białegostoku.
Tutaj rozgrywała się akcja ostatniej powieści Olgi Tokarczuk „Empuzjon”. Empuzy, żeńskie zjawy, czasem krwiożercze, odegrały w niej istotną rolę. Ale to tylko literacka fantazja. W realu Sokołowsko zamieszkuje coraz więcej dobrych duchów. Ich główne zajęcie – przywracanie ducha uzdrowisku.
literatów. Pan Jerzy zbiera wszelkie wzmianki o nich. Począwszy od tych najbardziej znanych, jak noblista Gerhard Hauptman – podczas pobytu w starej leśniczówce napisał powieść „Wanda”, której akcja rozgrywa się w miasteczku – aż po tych zapomnianych, jak ludowa poetka Joanna
Depresja stała się medialna, i to dobrze, ale medialność powoduje, że właściwie dopuszczamy tylko jedną wersję tej choroby. Warto wydobywać z cienia także inne typy kryzysów psychicznych – mówi Agnieszka Jucewicz, dziennikarka, autorka książek o tematyce psychologicznej.
JOANNA PODGÓRSKA: – Czy depresję można sobie wyhodować stylem życia i pracy? AGNIESZKA JUCEWICZ: – Żyjemy w systemie, który każe nam wierzyć w to, że to my w sobie coś hodujemy i to nasza własna odpowiedzialność. Gdy doprowadzamy się do stanu absolutnej dysfunkcji, z którego nie umiemy
O piętnie pochodzenia opowiada Jakub Gałęziowski, autor książki „Niedopowiedziane biografie. Polskie dzieci urodzone z powodu wojny”.
JOANNA PODGÓRSKA: Kim są dzieci urodzone z powodu wojny? JAKUB GAŁĘZIOWSKI: Gdy zaczynałem badania, miałem zająć się polskimi dziećmi, których ojcami byli niemieccy okupanci, oraz dziećmi urodzonymi z gwałtów dokonanych przez żołnierzy radzieckich. Nie było łatwo znaleźć takie osoby. W Polsce
Polityka i spory ideowe w polskim wydaniu mają to do siebie, że potrafią wytrącić z dystansu nawet osoby tak powściągliwe jak Dawid Podsiadło.
Mam pozytywny stosunek do osób homoseksualnych i uważam, że Pascha powinna zostać zamknięta – mówi dr Agnieszka Kozak, wieloletnia szefowa grupy terapeutów stosujących m.in. praktyki konwersyjne.
doświadczył ode mnie żadnego ostracyzmu. Nigdy nie uważałam homoseksualizmu za chorobę. Nie mówiłam, że kogokolwiek trzeba leczyć. Niżej cała rozmowa. Pascha. „Byliśmy zanurzeni w języku katolickim” JOANNA PODGÓRSKA: Mówi pani, że nigdy nie chciała „leczyć” osób
Rozmowa z dr Pauliną Sobiesiak-Penszko z Instytutu Spraw Publicznych o tym, kto i w jaki sposób manipuluje informacjami o zagrożeniach związanych ze zmianami klimatycznymi.
JOANNA PODGÓRSKA: – „Szaleńcy spod szyldu agend klimatycznych” – co to za dziwaczne sformułowanie, które stało się tytułem raportu? DR PAULINA SOBIESIAK-PENSZKO: – To cytat z prawicowego portalu dorzeczy.pl, na jaki natrafiłyśmy wraz ze współautorką raportu Małgorzatą
Kolejne ofiary nieludzkiego prawa, które zakazuje przerywania ciąży nawet w przypadkach, gdy płód jest ciężko uszkodzony i nie ma szans na przeżycie, umierają w polskich szpitalach.
Taki tytuł Jerzy Urban nadał kiedyś Jerzemu Nasierowskiemu. To bohater jednego z najgłośniejszych procesów PRL, zapomniany skandalista. Dziś został wezwany na świadka w procesie Kaczyński versus Piński. I chociaż sąd się nie zgodził na wysłuchanie, nestor środowiska LGBT znów ma szansę wrócić na scenę.
Autorytet moralny Kościoła upada na naszych oczach. Jego nauka od dawna trafia w próżnię. Pytanie, czy politykom nadal opłaca się zabiegać o wsparcie duchownych.
O nieudolnym śledztwie prowadzonym po porwaniu i zabójstwie syna Bolesława Piaseckiego opowiada prof. Szymon Rudnicki.
JOANNA PODGÓRSKA: – To było nie tylko najdłuższe, ale i chyba najdziwniejsze śledztwo w PRL? SZYMON RUDNICKI: – Na pewno najbardziej wielowątkowe i zagadkowe. No i śledztwo, w którym nie udało się ustalić motywu, a to jest przecież problem podstawowy. Nigdy nie słyszałam o przypadku, by
Były ksiądz i pedofil Paweł Kania wyszedł na wolność, terapii nie odbył i gdzieś zniknął. Funkcjonariusze podobno w tej sprawie „realizują czynności będące w gestii policji”.
Rozmowa z fotografem Marcinem Wojdakiem, autorem książki „Ostatni turnus”, o tym, jak wypoczywano w ośrodkach FWP*.
JOANNA PODGÓRSKA: – Książkę „Ostatni turnus” zaczyna pan zdaniem „Nigdy nie byłem na wczasach”. To skąd ta nostalgia? MARCIN WOJDAK: – Ona mi się nadprodukowała na pasji związanej z architekturą powojennego modernizmu. Robiąc zdjęcia różnych obiektów na
Coś się zakotłowało. Nastąpiły bardzo silne zmiany wśród kobiet. Coraz bardziej się liberalizują i są coraz bardziej świadome, by sięgać po to, co się człowiekowi należy w XXI w. Przeskok jest ogromny – przyznaje socjolożka Katarzyna Pawlikowska.
JOANNA PODGÓRSKA: – Ostatnie badania postaw życiowych Polek i Polaków przeprowadziła pani w 2018 r. A już są kolejne. Nie za szybko? KATARZYNA PAWLIKOWSKA: – Badania psychograficzne rzeczywiście zazwyczaj prowadzi się w dłuższych odstępach. Ale tyle działo się w ostatnich czterech
Gieniutkowo to miejsce, gdzie można zobaczyć, jak świnie zachowują się, kiedy nie są traktowane jak żywiec, ale żywe zwierzęta.
agroturystyka ani minizoo. Żeby tu wejść, trzeba się wcześniej umówić. – Staramy się przyjmować nie więcej niż jedną rodzinę dziennie, żeby był czas na rozmowę: o warunkach hodowli, bo ludzie często nie wiedzą albo nie chcą wiedzieć, jak to wygląda, o szacunku dla zwierząt i weganizmie – deklaruje Monika. I żeby nie było zamieszania. Gieniutkowo to dom świń i ich spokój tu się liczy. JOANNA PODGÓRSKA, FOTOGRAFIE LESZEK ZYCH