ChatGPT naprawdę rozumie to, co robi – przekonuje ekspert od sztucznej inteligencji.
MARCIN ROTKIEWICZ: – „Wykazuje cechy tzw. ogólnej sztucznej inteligencji [o możliwościach analogicznych do ludzkiego mózgu – przyp. MR]. Świadczą o tym jego podstawowe zdolności umysłowe (takie jak wnioskowanie, kreatywność i dedukcja) oraz zakres tematów, w których zdobył wiedzę
Czy sztuczna inteligencja zastąpi lekarzy? Kiedy będziemy mogli porozmawiać z własnym zdjęciem rentgenowskim? Odpowiada dr Marcin Sieniek, szef grupy badawczej informatyków Google.
MARCIN ROTKIEWICZ: – Dziś wielu z nas ekscytuje się programem ChatGPT i jego konkurentami. Pan pracuje nad sztuczną inteligencją schowaną w cieniu, choć niezwykle ważną dla naszego zdrowia. MARCIN SIENIEK: – W przypadku każdej nowej technologii najpierw pojawia się spora ekscytacja
Łączenie literatury pięknej z popularyzacją nauki to kuszący, ale ryzykowny zabieg. Podjął się go Juan José Millás.
Nie milkną echa personalnego trzęsienia ziemi w słynnej amerykańskiej firmie od sztucznej inteligencji. Domysły o jego przyczynach brzmią sensacyjnie, a nawet dramatycznie. Ile jest w nich prawdy?
Opracowaliśmy bezpieczniejsze paliwo kosmiczne, budujemy też w Polsce coraz większe rakiety – mówi dr inż. Adam Okniński, laureat Nagrody Naukowej POLITYKI w kategorii Nauki Techniczne.
MARCIN ROTKIEWICZ: – Czy satelity, których coraz więcej umieszczamy na orbitach okołoziemskich, mogą być toksyczne? ADAM OKNIŃSKI: – W pewnym sensie tak. Poważny problem stanowi materiał pędny, ale nie ten stosowany w dużych rakietach, gdyż najczęściej jest nim ciekły tlen i np. nafta
Mamy dziś do czynienia z zyskującym na znaczeniu systemem plemiennym. Wierzymy komuś znajomemu, rodzinie, a nie ekspertom – mówi prof. Dariusz Jemielniak, badacz dezinformacji i wiceprezes Polskiej Akademii Nauk.
MARCIN ROTKIEWICZ: – „Nie dziwię się, że ludzie w Polsce nagle zwracają się ku nauce, po pomoc” – mówił pan w grudniu 2020 r. w rozmowie z POLITYKĄ. Był szczyt pandemii i wydawało się, że sukces szczepień przeciw Covid-19 zepchnie na margines postawy antynaukowe. Tymczasem
Czy amerykańskie myśliwce rzeczywiście sfilmowały statki obcych? Skąd się bierze ogromne zainteresowanie kosmitami? Rozmowa z Mickiem Westem, badaczem zjawiska UFO.
MARCIN ROTKIEWICZ: – David Grusch, były oficer amerykańskiego wywiadu wojskowego, zeznał niedawno przed komisją Kongresu, że USA prowadzą supertajny program: badają statki kosmitów oraz ich ciała. Jak traktować takie rewelacje? MICK WEST: – Na pewno są to niezwykłe tezy wymagające
Indie są pierwszym krajem, któremu udało się dotrzeć w pobliże południowego bieguna Księżyca. Dziś wylądował tam próbnik i łazik z tego kraju.
Rozmowa z Davidem Grinspoonem, amerykańskim astrobiologiem, o tym, co można znaleźć na obcych planetach i czy warto wydawać pieniądze na badania UFO.
MARCIN ROTKIEWICZ: – Fosfor, jeden z pierwiastków kluczowych dla funkcjonowania każdego organizmu, został niedawno odkryty na księżycu Saturna, Enceladusie. Czy życie miało szansę powstać w tak odległym i potwornie zimnym rejonie Układu Słonecznego? DAVID GRINSPOON: – Absolutnie tak
Koreańczycy ogłosili, że stworzyli rewolucyjny materiał. Nazywa się LK-99 i jest nadprzewodnikiem. Laboratoria na całym świecie sprawdzają teraz, czy to prawda. I czy jest szansa na wielki technologiczny przełom.
Aspartam został właśnie sklasyfikowany jako „możliwie rakotwórczy”. Czy należy więc unikać słodzika jak ognia? Absolutnie nie! Jak zatem połapać się w gąszczu sprzecznych informacji? Po kolei wyjaśniamy, o co chodzi w zamieszaniu z aspartamem.
słodziki faktycznie szkodzą zdrowiu? A kawa? Sprawdźmy Pozostałe dwie grupy w klasyfikacji IARC to: 1 i 2A. Do pierwszej zaliczane są substancje lub czynniki uznane za rakotwórcze dla człowieka, co do których dysponujemy wystarczającymi dowodami ich szkodliwego działania. Na tej liście znalazły się m.in
Amerykański koncern właśnie otworzył dostęp do Barda, swojej wersji sztucznej inteligencji – czyli największego konkurenta ChatGPT.
Wypadek przy pracy zmienia sympatycznego człowieka w psychopatę? Opowiedziana na nowo historia Phineasa Gage’a dowodzi, jak łatwo może powstać naukowy mit.
Rząd chce leczyć bolączki polskiej energetyki małymi reaktorami jądrowymi. Jak one działają? Czy są bezpieczne? A przede wszystkim czy w ogóle istnieją? Odpowiada dr inż. Paweł Gajda.
MARCIN ROTKIEWICZ: – Small Modular Reactors – dzięki nim mają powstać w Polsce podziemne elektrownie zajmujące powierzchnię boiska do piłki nożnej, ale „zapewniające energię całym aglomeracjom”. Tak głoszą reklamy, a laik pyta: skoro SMR są tak dobre, to po co w ogóle
Podział na dwie płcie może być źródłem dumy i radości, ale różnice w tożsamości płciowej są w przyrodzie powszechne – mówi prof. Frans de Waal, światowej sławy prymatolog.
MARCIN ROTKIEWICZ: – Jeszcze kilkadziesiąt lat temu słowo gender miało w języku angielskim znaczenie niebudzące emocji. Spotkał pan osobiście człowieka, który to zmienił. FRANS DE WAAL: – W 1991 r. uczestniczyłem w Światowym Kongresie Seksuologii w Amsterdamie. Miałem tam wygłosić
Książę Karol jako następca brytyjskiego tronu wielokrotnie atakował współczesną naukę, medycynę i wartości oświecenia. Czy będzie tak robił również jako król Karol III?
Prof. Przemysław Kazienko, informatyk z Politechniki Wrocławskiej, o tym, że programy takie jak ChatGPT stają się naprawdę inteligentne. I że wybuchła rewolucja o nieprzewidywalnych skutkach.
MARCIN ROTKIEWICZ: – „Wykazuje cechy tzw. ogólnej sztucznej inteligencji [o możliwościach analogicznych do ludzkiego mózgu – przyp. MR]. Świadczą o tym jego podstawowe zdolności umysłowe (takie jak wnioskowanie, kreatywność i dedukcja) oraz zakres tematów, w których zdobył wiedzę
Oumuamua to słoneczny żagiel lub próbnik wystrzelony z pojazdu obcych? Naukowcy proponują nowe rozwiązanie zagadki tajemniczego przybysza z przestrzeni międzygwiezdnej.
teleskop Pan-STARRS 1 dostrzegł na niebie niezwykły obiekt kilkusetmetrowej wielkości. Poruszał się dość szybko, a jego trajektoria wskazywała, że we wrześniu niezauważony znalazł się w najbliższym w stosunku do Słońca miejscu swojej trasy, zaś 14 października minął Ziemię w odległości 24,2 mln km (dla
Akupunktura miała czynić cuda. Propagowali ją lekarze i poważne instytucje. Refundowały ministerstwa. Ale jej skuteczność jest co najmniej wątpliwa.
Naukowcy ostrzegają: od 2005 r. w bezprecedensowym tempie przybywa w oceanach zanieczyszczeń mikroplastikiem. To zagrożenie nie tylko dla morskiego życia.
Amerykanie chwalili się, że ich samoloty strąciły trzy potencjalnie groźne „niezidentyfikowane obiekty”. Nie wykluczali nawet, że jeden z nich to UFO. Teraz wycofują się z tego rakiem.
np. tzw. pico balony, czyli małe obiekty (o średnicy do 1 m) zaopatrzone w GPS, bardzo prosty nadajnik radiowy, baterie i panele fotowoltaiczne (a niektóre dodatkowo w kamerki). Zabawa polega na obserwacji, jak długo i jak daleko taki balon poleci. Np. australijski amator o imieniu Andy wypuścił
Czy globalne ocieplenie uwolni z topniejącej wiecznej zmarzliny uśpione od wieków groźne bakterie i wirusy?
Gwiazdy gasną, bo niebo jaśnieje. I to w niespodziewanie szybkim tempie. To zaś oznacza poważne kłopoty, gdyż sztuczne światło nocą zagraża nie tylko obserwacjom astronomicznym, ale również dzikiej przyrodzie.
Wzbogacenie posiłków m.in. o ryby i owoce nie tylko poprawiło parametry zdrowotne, ale również sprawność umysłu astronautów. Oto wyniki eksperymentu przeprowadzonego w ośrodku NASA.
Preparat ma zabezpieczać przed jedną z najgroźniejszych chorób zakaźnych atakujących te pożyteczne owady. Odpowiada ona za poważne straty w pszczelarstwie.
Jak ludzki mózg przekształca glukozę w poglądy polityczne? To jedno z najważniejszych i najtrudniejszych pytań, na które od dwóch dekad szuka odpowiedzi interdyscyplinarna nauka: neuropolityka.
Wystarczy mały spektroskop, smartfon i kilkadziesiąt sekund, by stwierdzić, czy ktoś ma we krwi groźnego pasożyta.
Pół wieku temu ludzie po raz ostatni wylądowali na Srebrnym Globie, za trzy lata Amerykanie chcą tam lecieć ponownie. Ale nauka nie daje ostatecznej odpowiedzi na pytanie, czy ludzki organizm jest w stanie przetrwać długotrwałą wyprawę kosmiczną. Być może nie.
Naukowcy oszacowali wpływ zanieczyszczonego powietrza na zdrowie ciężarnych kobiet w 137 krajach. Policzyli również, ile żyć dorosłych osób dałoby się uratować, gdyby choć trochę poprawić jakość powietrza.
Czy o przyjaźni od pierwszego wejrzenia decyduje woń ciała? Jaki wpływ ma na przyciąganie seksualne? O roli zapachów w komunikacji społecznej ludzi wiemy zaskakująco mało.
Naukowcy z dwóch firm pracujących nad sztuczną inteligencją osiągnęli spektakularny sukces. Nauczyli komputer negocjować, zawierać sojusze, zdradzać i blefować. A także mówić po ludzku.
Sukcesem zakończyły się testy na zwierzętach uniwersalnego preparatu antygrypowego, który może chronić nie tylko przed już istniejącymi wirusami, ale również wariantami, które dopiero się pojawią. Powstał on dzięki technologii mRNA.
Amerykański naukowiec postanowił przyjrzeć się temu, ile osób, w jakich krajach i dlaczego uważa, że można szkodzić innym za pomocą magii. Z jego analiz wynika, że rozpowszechnieniu zabobonów sprzyjają przede wszystkim słabość instytucji państwowych oraz religie. Ale również bieda.
Nie będziemy się przejmować tym, że możemy się narazić którejś ze stron sporu politycznego – mówi prof. Marek Konarzewski, biolog i popularyzator nauki, wybrany właśnie na stanowisko prezesa Polskiej Akademii Nauk na lata 2023–26.
ze statutem możliwe są dwie). Prof. Marek Konarzewski będzie 13. uczonym pełniącym tę funkcję. MARCIN ROTKIEWICZ: – Zacznie pan w styczniu rządy w dość trudnych okolicznościach. Bieda znów zaczyna zaglądać naukowcom w oczy, szczególnie doktorantom żyjącym ze stypendiów. MAREK KONARZEWSKI
Możemy stworzyć komórki rakowe i otaczającą je tkankę, a następnie badać, jak bardzo nowotwór jest progresywny. Pod tym względem mamy niesamowite możliwości modelowania – mówi dr inż. Małgorzata Włodarczyk-Biegun, tegoroczna laureatka Nagrody Naukowej POLITYKI w kategorii Nauki ścisłe.
MARCIN ROTKIEWICZ: – Zajmuje się pani naukowo biodrukiem 3D. Co to takiego? DR INŻ. MAŁGORZATA WŁODARCZYK-BIEGUN: – Biodruk bazuje na tej samej technologii co druk 3D. Służy do produkcji, warstwa po warstwie, jakiegoś materiału lub obiektu. W drukarkach 3D używa się płynnego tworzywa
Putin grozi bronią jądrową. Polacy w panice wykupują więc w aptekach jod. Czy ten środek może im pomóc, czy raczej zaszkodzić?
Rolnicy w Azji wreszcie mogą uprawiać ryż, który ratuje przed ślepotą. Czekali na niego prawie dwie dekady.
tego konsekwencji dla świata można przeczytać w książce Marcina Rotkiewicza „W królestwie Monszatana. GMO, gluten i szczepionki” (wyd. Czarne). Właśnie ukazało się jej poszerzone i zaktualizowane drugie wydanie.
Czym może grozić zniszczenie ukraińskiej elektrowni atomowej? Odpowiadają dr inż. Paweł Gajda i inż. Adam Rajewski, specjaliści od energetyki jądrowej.
MARCIN ROTKIEWICZ: – Każdy dzień okupowania przez Rosjan terenów Zaporoskiej Elektrowni Jądrowej (ZEJ) dramatycznie zwiększa ryzyko skażenia nuklearnego w Europie – ostrzega prezydent Wołodymyr Zełenski. Rzeczywiście grozi nam taki scenariusz? ADAM RAJEWSKI: – Jestem całym sercem
Słodziki wywołują raka. Kawa z cukrem wydłuża życie. Do takich sensacji trzeba podchodzić ostrożnie. Bo badania wpływu żywności na zdrowie bywają mało wiarygodne, a wnioski naukowców wyolbrzymiane.
jednak używać tych substancji (ryzyko względne)? Da się to oszacować. Przy ryzyku względnym na poziomie 13 proc. liczba nowotworów zwiększyłaby się średnio o 4 przypadki (do 35), przy czym margines błędu jest tu dość spory, bo od 1 do 8 dodatkowych przypadków (czyli byłoby od 32 do 39 nowotworów na
Naukowcy, by odkryć tajemnice zarazków, tworzą ich znacznie groźniejsze wersje. Czy tego typu eksperymenty mogą się zakończyć globalną katastrofą?
Chinami a USA, oskarżającymi się nawzajem o uwolnienie zarazka, który dotąd zabił ponad 6,3 mln ludzi. Znaleźli się nawet naukowcy – choć to grupa będąca w zdecydowanej mniejszości – twierdzący (o czym pisał obszernie Marcin Rotkiewicz w tekście „Tajemnica Wuhanu: skąd wziął się
Prof. Jerzy Vetulani, wybitny neurobiolog i popularyzator nauki, miał ogromną rzeszę fanów. Właśnie ukazała się jego pierwsza biografia, która dla części wielbicieli może okazać się momentami szokująca.
Rosyjski prezydent to racjonalny psychopata, ale skłonny do bardzo niebezpiecznych działań i zagrożony paranoją – mówi dr Dean A. Haycock, neurobiolog i popularyzator nauki oraz autor książki o umysłach tyranów.
MARCIN ROTKIEWICZ: – Niemal cały świat zastanawia się nad stanem umysłu Władimira Putina. Pojawiają się w tym kontekście skrajnie odmienne oceny: od „oszalał”, „to oderwany od rzeczywistości megaloman” po „zimny psychopata realizujący konsekwentnie swój plan
Źle się czuła(e)ś po przyjęciu szczepionki? Winy za to nie musi ponosić wstrzyknięty preparat, ale twoje nastawienie do niego.
Ile zgonów mielibyśmy mniej, gdyby wszyscy w naszym kraju zaszczepili się przeciw covid-19? Dostępne dane pozwalają na takie wyliczenia, a wyniki są porażające!
Firma zaangażowana w biznes „terapii” komórkami macierzystymi chce walczyć ze swoimi krytykami w sądzie. Między innymi żąda od dziennikarzy wielkich pieniędzy w ramach odszkodowania.
„Ludzie z takim zaburzeniem osobowości w kontaktach interpersonalnych potrafią zaskarbiać sobie sympatię powierzchownym urokiem i »gładkością«, jednocześnie manipulując i oszukując” – opowiada dr Dean A. Haycock, neurobiolog.
MARCIN ROTKIEWICZ: – Na świecie żyje ok. 78 mln psychopatów. Dość przerażająca liczba… DEAN A. HAYCOCK: – To jednak tylko niewielki procent światowej populacji. Badanie przeprowadzone w 2009 r. w Wielkiej Brytanii wykazało, że cechy psychopatyczne występują u 0,06 do 1,6 proc
Dziennikarka TVP Info błędnie zinterpretowała dane o zgonach osób wśród zaszczepionych przeciw covid-19. To stały element narracji antyszczepionkowców.
Mijający rok był w mediach nie tylko czasem koronawirusa. Z przytupem wrócił bowiem temat kosmitów odwiedzających Ziemię. Dlaczego akurat teraz?
dokonywanych przez człowieka w organizmach, z których przygotowujemy posiłki. Wbrew rozpowszechnionym przekonaniom i tytułowi książki autorzy w przekonujący sposób pokazują, że żywność naturalna, ekologiczna to w dużym stopniu mit. I dlatego GMO nie jest nagłym zwrotem „przeciw naturze”. MARCIN ROTKIEWICZ
WHO uznała omikron za „bardzo duże globalne zagrożenie”. Co już wiadomo o B.1.1.529, nowym wariancie koronawirusa?