Wysyłamy sondy w kosmos, a mało wiemy o dnach oceanów. USA złomują, Chiny wodują

Chiny stają się liderem badań podmorskich. Wypierają Amerykanów, których słynny statek badawczy właśnie kończy służbę.

CMG Chiński statek „Meng Xiang”, czyli „Marzenie”, który szykuje się do pierwszej misji.

Oto statek legenda. „JOIDES Resolution” zwykle odbywał 3–4 rejsy badawcze w roku. Na każdy zabierał ok. 60 naukowców. Łącznie odbył prawie 200 wypraw, przywożąc łącznie ponad 370 km rdzeni z otworów, które nawiercał w dnie morskim. Rdzeń skalny to walec o średnicy kilkunastu centymetrów, dzięki któremu warstwa po warstwie można odtwarzać historię oceanów i skorupy ziemskiej. Dziś, pocięte na półtorametrowe segmenty, są przechowywane w specjalnych repozytoriach w trzech miejscach na świecie, a pozyskane z nich informacje trafiają co roku do setek publikacji naukowych. To dzięki ekspedycji „JOIDES Resolution”, zorganizowanej wiosną 2023 r., naukowcy wreszcie przewiercili na wylot skorupę ziemską. Dziura ma rekordową głębokość 1268 m.

Gdy znikło Morze Śródziemne

Wylądowaliśmy na Księżycu, wysłaliśmy sondy kosmiczne na odległe globy, ale dopiero półtora roku temu udało nam się przebić do przedsionka drugiej z kolei warstwy naszego globu zwanej płaszczem Ziemi. Dokonano tego, nawiercając dno Atlantyku ok. 1,5 tys. km na południe od Azorów. Z oceanicznej równiny wznosi się tam podmorski grzbiet, masyw Atlantis, gdzie skorupa ziemska jest bardzo cienka. Po kilkunastu miesiącach opublikowano wyniki badań rdzenia. Odkryto skały przeobrażone chemicznie w wyniku reakcji z krążącą w nich wodą morską. Uwalniają się wówczas wodór i metan, źródło energii dla mikrobów. Stwierdzono więc istnienie warunków do powstania życia ponad kilometr pod dnem morskim. Czy w podobnych miejscach mogło się ono narodzić przed miliardami lat? Badacze postulują kontynuowanie wierceń, aby zobaczyć, jak głęboko może sięgać taka strefa potencjalnego życia.

Nieco wcześniej, w grudniu 2022 r., inna grupa naukowców weszła na pokład „JOIDES Resolution”, aby przez kilkanaście tygodni nawiercać dno Morza Egejskiego wokół greckiej wyspy Santorini.