Kiedy prezydent USA będzie znany? Kluczowe daty. Wygrana o włos skomplikuje całą procedurę

To bodaj najważniejsze od paru pokoleń wybory. Kto zamieszka w Białym Domu po 20 stycznia 2025 r., kiedy kończy się kadencja Joe Bidena?

Jeżeli Donald Trump lub Kamala Harris zwycięży z dużą przewagą, zdobywając zdecydowanie więcej głosów elektorskich, wiadomo z grubsza, co nas czeka w najbliższych miesiącach. Kolejne etapy transferu władzy prezydenckiej są wtedy zwykle formalnością. To znaczy – tak bywało dotychczas.

Wybory w USA: kluczowe daty

Poszczególne stany muszą najpierw zatwierdzić wyniki u siebie, najpóźniej do 7 grudnia. Każdy z kandydatów może je zakwestionować, domagając się ponownego policzenia głosów w stanach, gdzie podejrzewa nieprawidłowości, ale spory w tej sprawie muszą się rozstrzygnąć do 11 grudnia, czyli sześć dni przed spotkaniem członków Kolegium Elektorskiego we wszystkich stanach, którzy 17 grudnia będą głosować, formalnie zatwierdzając rezultaty wyborów. Są oni zobowiązani uszanować wynik bezpośredniego głosowania (popular vote) w poszczególnych stanach i w historii tylko bardzo nieliczni (tzw. nielojalni elektorzy) głosowali inaczej, więc nie zdarzyło się dotąd, by złamanie przez nich tej reguły zmieniło zbiorową decyzję wyborców.

Władze poszczególnych stanów wysyłają następnie zatwierdzone wyniki do Kongresu, który 6 stycznia na posiedzeniu obu połączonych izb dokonuje ich certyfikacji i uroczyście ogłasza, kto będzie prezydentem. Jeżeli dochodzi do opóźnień, data może zostać przesunięta nie dalej niż do 20 stycznia, kiedy zgodnie z konstytucją nowy prezydent musi zostać zaprzysiężony i objąć urząd. W razie niedotrzymania terminu rolę tymczasowego prezydenta przejmuje przewodniczący (speaker) Izby Reprezentantów i pełni ją do chwili, gdy Kongres wynik wyborów zatwierdzi. Izba może nawet sama wybrać w głosowaniu prezydenta, jeżeli żaden z kandydatów nie zdobył w wyborach niezbędnego minimum 270 głosów elektorskich, do czego jeszcze nigdy nie doszło.