Ameryka wybiera. Trump kontra Harris: to będzie starcie „na żyletki”. Kto jest niedoszacowany?

Uprawnionych do głosowania jest 244 mln mieszkańców Stanów Zjednoczonych. Większość z nich wybiera nie tylko prezydenta – stawką jest też przyszłość Kongresu i legislatur stanowych.

Według danych Biura ds. Cenzusów, odpowiednika Głównego Urzędu Statystycznego, 244 mln to maksymalna liczba wyborców. Wiadomo jednak, że aż tyle osób głosu we wtorek nie odda. Frekwencja – kluczowy element układanki – będzie co prawda wysoka, ale to pojęcie relatywne. Jak wylicza Pew Research Centre, głosowania śródkadencyjne do Kongresu w 2018 i 2022 oraz wybory prezydenckie cztery lata temu zgromadziły mniej więcej dwie trzecie elektoratu – i były to rezultaty najwyższe od dekad. Poza tym bardzo wielu Amerykanów już oddało głos. I to może okazać się kluczowe dla zrozumienia międzypartyjnej dynamiki i trendów za oceanem.

Wybory w USA: kto i jak głosuje

W USA dopuszczalne jest tzw. wczesne głosowanie (ang. early ballot) za pośrednictwem poczty. Wybory prezydenckie w Ameryce nie są, z praktycznego punktu widzenia, ogólnokrajowe, ale w pewnym sensie lokalne. Głowy państwa nie wybierają Amerykanie bezpośrednio jako naród, ale jako mieszkańcy 50 stanów i Dystryktu Kolumbii.

Innymi słowy, w kontekście samej prezydentury 5 listopada odbywa się tak naprawdę 51 równoległych głosowań. Zasady mogą się różnić w poszczególnych stanach, bo USA nie mają zunifikowanej ordynacji. Stany wybierają prezydenta osobno, ale głosy w imieniu mieszkańców oddają elektorzy. I znów: zgodnie z prawem nie dzieje się to w dniu wyborów, ale dopiero gdy zostaną podliczone elektorskie głosy. Są one przekazywane do Waszyngtonu i przeliczane przez urzędującego wiceprezydenta w styczniu, przy zaprzysiężeniu nowego lokatora Białego Domu.

O

Donald Trump

Kamala Harris

Partia Demokratyczna

Partia Republikańska (GOP)

USA

wybory prezydenckie w USA 2024

Mateusz Mazzini

Socjolog, reporter, latynoamerykanista. Absolwent Uniwersytetu Oksfordzkiego, studiował też na Narodowym Uniwersytecie Walijskim, w Kordobie i Bilbao. Pisze o europejskiej skrajnej prawicy, populizmie, krajach Ameryki Łacińskiej, Globalnego Południa, wydarzeniach na Zachodzie i południu Europy. Nominowany do Grand Press 2020 w kategorii „reportaż prasowy”. Laureat dziennikarskich stypendiów przyznawanych przez „Deutsche Welle”, Balkan Insight i Balkan Investigative Reporting Network. Autor książki „Koniec tęczy. Chile po Pinochecie”. Współpracuje z „Gazetą Wyborczą”, „Polityką” i „Przeglądem”, publikował też m.in. na łamach „Washington Post”, „Foreign Policy”, „El País" i „Foreign Affairs”. W TVP World prowadzi „Wider View”, cotygodniowy program o sprawach międzynarodowych.