Komputer przejmujący władzę nad ludzkością to stały motyw dzieł science fiction. Coraz bardziej realny?
Walczący o reelekcję prezydent Abd al-Fattah as-Sisi udaje, że kryzys w Strefie Gazy to nie problem Egiptu. Ale coraz więcej Egipcjan jest przeciwnego zdania.
piżmian, powiedział, że „Egipcjanie powinni pójść w ślady pierwszych uczniów Mahometa i jeść liście, tak jak to robią Palestyńczycy”. 1. Dziś ten nieudany żart (?) brzmi szczególnie złowrogo, gdy Palestyńczycy umierają pod izraelskimi bombami w Strefie Gazy, z którą Egipt graniczy i
Co proponuje europarlament? Rewolucję. Wyraźne wzmocnienie instytucji unijnych kosztem państw członkowskich.
Co takiego najnowsza biografia Elona Muska, która za tydzień trafi do polskich księgarni, mówi o jej autorze Walterze Isaacsonie?
dotyczy więc dylemat: jak bardzo można zbliżyć się do swojego bohatera, aby uchwycić to, co najważniejsze, i jednocześnie nie dać się schwytać? 1. Isaacson to wyznawca teorii, że historią rządzą wybitne jednostki, a nie np. trendy społeczne czy ekonomia. Nie przypadkiem na Amazonie wciąż można kupić
Wbrew opinii rewolucjonistki obchodząca właśnie setne urodziny Republika Turcji dotychczas miała całkiem spokojne życie. I to mimo dwóch apodyktycznych ojców.
niedawno takie zestawienie było uznawane za nieuzasadnioną gloryfikację obecnego prezydenta. Dziś takich opinii słyszy się już mniej. Zwolennicy Erdoğana regularnie stawiają go obok, a w zasadzie naprzeciw Atatürka. 1. Erdoğan nie sprzeciwia się takim porównaniom. Wręcz odwrotnie, sam mówi, że
Lądowa inwazja na Strefę Gazy da Izraelowi niewiele. Niemal na pewno skorzysta na tym Hamas. Najwięcej stracą Palestyńczycy.
izraelskich zakładników, jego kilkusettysięczna armia ruszy do lądowej inwazji na Strefę Gazy. Pomiędzy tymi dwoma ogniami jest jednak znacznie więcej zakładników. To 2,3 mln palestyńskich mieszkańców Stefy Gazy. 1. Ten długi na ok. 41 km i szeroki na kilkanaście skrawek ziemi nad Morzem Śródziemnym
W sobotnim referendum Australijczycy zadecydują, czy wpisać rdzennych mieszkańców do konstytucji. Ale wielu Aborygenów chce, aby w końcu zostawić ich w spokoju.
współczuciem, przez co jednak często wpada w protekcjonalizm – że rdzenni są niesamodzielni i Australia musi im jakoś pomóc. Żadna ze stron nie widzi winy w sobie. 1. W najbliższą sobotę Australijczycy zdecydują w referendum o losie rządowej propozycji, aby dać „Głos” („The Voice
Dramat zakładników przetrzymywanych w bankowym skarbcu pół wieku temu dał początek najważniejszemu i być może najbardziej fałszywemu pojęciu poppsychologii – syndromowi sztokholmskiemu.
Niemcy uszczelniają granicę z Polską, Polska ze Słowacją, Czechy z Polską – czy strefa Schengen przetrwa morderczą kumulację kryzysu migracyjnego i polskich wyborów?
To był najgorszy tydzień w relacjach Polski i Ukrainy od początku wojny. Możemy za to drogo zapłacić.
To pytanie zadawało sobie wielu Marokańczyków, którzy ucierpieli w niedawnym trzęsieniu ziemi. Wciąż nieobecny Muhammad VI to wyjątkowy przypadek wypalenia zawodowego.
Czy nowe leki na odchudzanie, które właśnie zalewają zachodnie rynki, to największa rewolucja w medycynie od czasów antybiotyków? Jeśli tak, to może nas czekać również rewolucja społeczna.
Tzw. windfall tax to podatek od nadmiarowych zysków. Czy będzie to nadzwyczajne rozwiązanie na niezwyczajne czasy? Czy już na zawsze? Bez wątpienia państwom we wprowadzaniu takich podatków pomaga ich popularność. Według niedawnego badania Eurobarometru ponad 60 proc. obywateli UE uważa je za uzasadnione w czasie kryzysu.
liczył na dodatkowe 10 mld euro w budżecie, ale szło to z wielkimi oporami, firmy broniły się w sądach. I choć Draghi groził dodatkowymi karami, udało się zebrać tylko nieco ponad 2 mld euro. Teraz ma być inaczej, przekonywał Salvini, nie podając jednak źródeł swojego optymizmu. 1. W polskim terminie
Czy Europejczycy, którzy coraz częściej siadają przy oddawaniu moczu, wypisują się tym samym z patriarchatu, jak chciałyby niektóre feministki?
napisał m.in.: „Jeżeli szczoteczki twoich najbliższych są oddalone o 3–4 metry od muszli klozetowej, to możesz spać spokojnie. Ale jeśli ta odległość to zaledwie 1–2 metry… no cóż, to w końcu twoi bliscy”. Poza tym siusianie na siedząco jest również zdrowsze dla
Paradoksalnie podejście do Lozanny jednoczy dziś w Turcji środowiska, które w żadnych innych okolicznościach by się nie spotkały: islamistów, sekularystów-zwolenników dawnej republiki o bardzo antyzachodnich poglądach, skrajną prawicę spod znaku Szarych Wilków oraz duże grono byłych i obecnych wysokich oficerów.
dniach same się rozwiążą, bo obecne granice Turcji, w tym również te na Morzu Egejskim, przestaną obowiązywać. Tak jak ich prawna podstawa, czyli traktat podpisany w hotelu Beau Plus Rivage w szwajcarskiej Lozannie 24 lipca 1923 r. I Turcja będzie mogła w końcu odebrać to, co się jej należy. 1. Latem
Powyborcza Grecja próbuje skoczyć w nowoczesność, pozostawiając za sobą tradycyjne przywary, które ponad dekadę temu doprowadziły ją do bankructwa.
na wzór europejski, mimo że w budżecie nie było na to pieniędzy (a przy okazji dać zarobić swoim). Papandreu, ujawniając informację o kolosalnym deficycie budżetowym, próbował ratować sam siebie. Rozpętał jednak armagedon, z którego Grecja dopiero dziś zdaje się podnosić. 1. W wyborach z końca maja
Błyskawiczna kariera sztucznej inteligencji wywołuje kolejne apele o międzynarodowe ograniczenie lub nawet zakaz rozwoju tej technologii. Czy to w ogóle jeszcze możliwe?
. Czy zatem stoimy u progu nowego dżihadu? 1. Kilka tygodni temu grupa przedsiębiorców i ekspertów związanych ze sztuczną inteligencją (artificial intelligence, AI) zaalarmowała w publicznym liście, że rozwijana przez nich technologia stanowi „egzystencjalne zagrożenie dla ludzkości
Gdy Rada UE przetrwa już jakoś węgierską prezydencję, może ją jeszcze czekać prezydencja Dudowa.
W historii Yoshiko Kawashimy, chińskiej arystokratki w japońskiej służbie, mieści się cały dramat kolaboranta, który musi się oszukiwać, że nie było innego wyjścia.
Selçuk Bayraktar, pomysłodawca słynnych tureckich dronów, jest dla zwycięskiego prezydenta Turcji wzorem nowoczesnego obywatela. A przy okazji zięciem. Czy może zostać następcą Erdoğana?
potwierdzenie oskarżeń. W ten sposób Erdoğanowi został już tylko jeden zięć – Selçuk Bayraktar. 1. Jego firma, Baykar Technology, to dziś synonim tureckiej siły militarnej i dumy narodowej. Produkowane przez nią drony sprawdziły się w Libii, Górskim Karabachu i w kilku innych lokalnych
Schorowany 69-letni Erdoğan kilkakrotnie sugerował, że to będzie jego ostatnia kadencja, choć wprost nigdy tego nie powiedział. A konstytucja teoretycznie pozwala mu na jeszcze jedną.
Erdoğan i jego ludzie już nawet nie próbują ukrywać swoich seksistowskich poglądów. Prezydent wielokrotnie przekonywał, że równość kobiety i mężczyzny jest „sprzeczna z naturą”. A jeden z jego ministrów całkiem niedawno stwierdził, że kobiety nie powinny śmiać się zbyt głośno w miejscach publicznych.
odbiorą zwycięstwa Erdoğanowi, to ich bunt stanowi dla niego największe zagrożenie w politycznej karierze – uważa Taluk. 1. „Zanim AKP przejęła władzę, kobiety w tym kraju nie miały imion” – przypomniała niedawno w parlamencie Özlem Zengin, posłanka partii Erdoğana, która na
Najnowsza powieść Orhana Pamuka brzmi jak historyczna metafora ostatniej pandemii. Z niezbyt pozytywnymi wnioskami dla Zachodu.
W pierwszej turze tureckich wyborów prezydenckich wygrał Recep Tayyip Erdoğan. Czy w dogrywce, 28 maja, zwycięstwo odbiorą mu kobiety?
Nawet jeśli Erdoğan straci władzę w niedzielnych wyborach w Turcji, autorytarne państwo, które stworzył, może przetrwać, bo okaże się wygodne dla jego ewentualnego następcy.
niedzielę, jest mało prawdopodobne, choć nie niemożliwe – do zwycięstwa potrzeba ponad 50 proc. głosów. Gdyby doszło do drugiej tury, 28 maja, w której wystartują dwaj kandydaci z najlepszymi wynikami, szanse Kılıçdaroğlu jeszcze wzrosną. 1. Na początku roku niewiele na to wskazywało
Ta dyskusja nikogo nie ominie. Każde społeczeństwo musi zmierzyć się z dylematami związanymi z umieraniem – kiedy zrezygnować ze wspierania czynności życiowych, jak intensywnie zwalczać ból związany ze śmiertelną chorobą. Inną sprawą jest jednak budowanie biurokratycznego systemu, który oferuje ludziom śmierć jako niezawodne lekarstwo na wszelkie cierpienia.
psychiatrycznego. Belgijskie prawo zezwala na eutanazję, jeśli ból fizyczny lub psychiczny zostanie uznany za „nie do zniesienia”. Chętny musi być świadomy, a jego prośba uargumentowana i spójna. Morderczyni spełniała te wymagania. 1. Sprawa Lhermitte ilustruje wszystkie logiczne i etyczne
Czego może nauczyć się Polska, najbliższy i entuzjastyczny sojusznik Ameryki w Europie, od najbliższego i sfrustrowanego sojusznika Ameryki na muzułmańskim Bliskim Wschodzie.
zawieszenia broni między dwoma najpotężniejszymi państwami regionu. 1. Do rangi symbolu urasta tu rola Chin. – Dopinając to porozumienie, Pekin sprawdza granice swoich miękkich wpływów w regionie – mówi Firas Maksad, libański politolog, wykładowca George Washington University. A do roli
Prezydent Joe Biden chce darować kilkudziesięciu milionom Amerykanów ich kredyty studenckie. Dawno nie było w amerykańskiej polityce sporu tak kontrowersyjnego politycznie, ekonomicznie i społecznie.
studiów w Ameryce załamał się. I w efekcie wyższa edukacja coraz częściej blokuje, a nie stymuluje awans społeczny. 1$ Co roku studia w USA zaczyna ok. 20 mln ludzi. Wielu z nich jest wyznawcami american dream, według którego dyplom uczelni jest przepustką do klasy średniej. Ale też dla wielu ta
Iran i Arabia Saudyjska, dwa najpotężniejsze kraje Bliskiego Wschodu, które zaledwie pięć miesięcy temu stały na skraju wojny, podały sobie ręce.
Trzęsienie ziemi obróciło część Turcji i Syrii w gruzy, naruszyło też newralgiczną geopolityczną układankę. I pod znakiem zapytania stawia przyszłość kluczowego gracza, tureckiego prezydenta Recepa Tayyipa Erdoğana.
Nie sposób zrozumieć historii tureckich miast i tureckiej urbanizacji bez gecekondu (czyt. geczekondu). Te małe, przysadziste domki z metalowymi drzwiami i niskim dachem pojawiły się wokół Stambułu i Ankary pod koniec lat 40. I od lat wpływają na władzę.
których pręty metalowe były co 30–40 cm – mówi Zeki. – Powinny być nie rzadziej niż co 20. To nie mogło utrzymać konstrukcji. 1. Gdy zamykaliśmy ten numer POLITYKI, liczba ofiar przekroczyła już 21 tys. Pod tym względem trzęsienie ziemi, które 6 lutego nawiedziło południowo
Opowieść o Asteriksie i Obeliksie, znów do obejrzenia w kinach, nigdy nie miała być historią o prawdziwych Galach, ale raczej kroniką potyczek Francuzów ze swoim mitem założycielskim.
W Iranie gwałtownie rośnie liczba wyroków śmierci, nie tylko z powodu ostatnich protestów. Stryczek stał się jednym z ostatnich narzędzi politycznych tamtejszego reżimu. A zarzuty bywają mgliste.
śmierci na prawo i lewo, reżim sygnalizuje obywatelom, że taki los może czekać każdego, nawet przypadkowego przechodnia, który nie zgadza się z władzą czy po prostu zawieruszył się w okolicach demonstracji. 1. Zarzuty bywają mgliste. 22-letni barman Mohsen Szekari, pierwszy z demonstrantów skazany
Burmistrz Stambułu Ekrem İmamoğlu mimo zagrożenia więzieniem wciąż jest największą nadzieją opozycji na zakończenie w nowym roku 20-letnich rządów Erdoğana.
„Pełzająca rewolucja” tli się tysiącami protestów w całym kraju, a jej sukces wciąż zależy od wielu niewiadomych. Ale gdyby szukać jednego, który w 2023 r. może zdecydować o losach buntu, to jest nim bazar.
września tli się tysiącami protestów w całym kraju, nie wyszła z bazaru. Jej sukces wciąż zależy od wielu niewiadomych, na które bazar nie ma wpływu. Ale gdyby szukać jednego czynnika, który w 2023 r. może zdecydować o losach obecnego buntu, to jest nim bazar. 1. Protesty, które wybuchają w Iranie już od
Elon Musk i Jeff Bezos w jednym się zgadzają – longtermizm to potężna ideologia, która pomoże im uratować ludzkość. A przy okazji usprawiedliwi ich egocentryzm.
”. Tak jak zresztą większość amerykańskiej branży technologicznej. Bankman-Fried jeszcze przed bankructwem przyznał w wywiadzie dla „New Yorkera”, że nigdy nie interesowała go pomoc ubogim, bo byłaby sprzeczna z longtermizmem. 1. Co to jest ten longtermizm, długoterminowość? Wyobraźmy
Wśród politycznych liderów zyskuje niedbałość, rozczochranie i pogniecenie. To kolejna moda w wizerunkowych kreacjach polityków.
, potwierdzać przynależność do najwyższej kasty, budzić szacunek. Od kilku lat rośnie jednak w siłę polityczny tryb goblina, w którym górę nad wizualną atrakcyjnością ludzi władzy bierze opowiadanie „prawdziwej historii”, nawet jeśli jest ona pognieciona, rozczochrana i źle skrojona. 1. Aktualnym
Wśród zwolenników demokracji przymiotnikowych w kilku przypadkach zabrakło już skali upadku. Ale 2022 r. przyniósł kilka relatywnych sukcesów w ważnych krajach.
Prezydent Recep Tayyip Erdoğan w weekend zapowiedział turecką interwencję lądową w kontrolowanej przez Kurdów północnej Syrii. Tureckie ataki lotnicze trwają tam już od tygodnia.
Na świecie szybko przybywa ludzi, właśnie pękła granica 8 mld. Ale w Polsce obywateli jest coraz mniej, pogłębia się ujemny demograficzny trend. Dlaczego te nożyce się coraz bardziej rozwierają i co to oznacza?
Dla Katarczyków rozpoczynający się niebawem w ich kraju piłkarski mundial ma być przepustką do nowoczesności. Drogo za to płacą.
W Izraelu do władzy wraca Beniamin Netanjahu, ale prawdopodobnie w rasistowskim i homofobicznym towarzystwie.
Izraelska polityka rozwibrowała się na dobre. Kończą się właśnie rządy szerokiego, centrolewicowego sojuszu z udziałem izraelskich Arabów, a zaczyna – wszystko na to wskazuje – panowanie najbardziej prawicowej koalicji w historii Izraela. Wybory 1 listopada wygrał Likud. Partia
Upadek rządu Liz Truss jest chorobowym objawem polityki w trybie instant, która ma zapewnić rozrywkę i natychmiastowy efekt.
Najnowsza książka Orhana Pamuka „Noce zarazy” to pułapka zastawiona na racjonalny Zachód. I jednocześnie zapis tureckiej choroby narodowej.
Śmierć Mahsy Amini i wywołane nią masowe protesty w Iranie przytrafiły się reżimowi w fatalnym momencie: wkrótce może on stracić głowę.
też jako sprzeciw wobec niesprawiedliwości. 1. Od trzech tygodni nagrania Iranek ścinających swoje włosy zalewają internet. Jedne robią to subtelnie, kosmyk po kosmyku. Inne maszynką golą się niemal do skóry. W oczach widać gniew, ale przeważnie nic nie mówią, podświadomie lub nie naśladując rytuał z
Nie takiego początku urzędowania spodziewała się nowa premier Wielkiej Brytanii Liz Truss. Nie takiej premier Liz Truss spodziewali się jej zwolennicy z Partii Konserwatywnej.
jesieni 3,5 i 5 tys. w przyszłym roku. Podobne ograniczenie kosztów energii w przypadku małych firm będzie obowiązywać sześć miesięcy. Jeszcze niedawno Bank Anglii szacował, że z powodu rosyjskiej agresji na Ukrainę ceny energii w Wielkiej Brytanii skoczą od 1 października o co najmniej 80 proc., mimo
Sprawca najnowszego chaosu w Iraku Muktada al-Sadr zachowuje się jak Chomeini, mówi jak Chomeini. I chciałby władzy – jak Chomeini.
Zarost może być kwestią mody lub lenistwa. Ale bywa też sprawą życia i śmierci. Ta religijno-polityczna walka trwa w najlepsze, ale gdy spojrzeć na cały świat muzułmański, to po epoce brody chyba właśnie rozpoczyna się era wąsów.
Szef NBP Adam Glapiński w dyletancki sposób próbuje naśladować szefów najważniejszych banków centralnych. Na razie jednak powtarza głównie ich błędy. A „bankierzy centralni” to profesja wymagająca bardzo szczególnych kompetencji i cech charakteru.
niedawno, że w ataku na niego „chodzi o zrealizowanie niemieckiego planu – obalenia rządu PiS”, jakby sam był członkiem rządu. To wszystko próbuje niezdarnie opakować w misterium powagi i mocy, które w międzynarodowym odczuciu wciąż otacza funkcję szefa banku centralnego. 1. Większość z