Czy Szwecja upora się z europejskimi śmieciami

Szwedzi chcą posprzątać Neapol i kupować śmieci z innych europejskich miast.

z pozostawionych na wysypiskach śmieci wyzwalają się z czasem znacznie groźniejsze gazy cieplarniane, metan i para wodna. Śmieci zajmują także cenne tereny podmiejskie, trzeba ponosić koszty ich składowania lub wydłużać trasy transportu odpadów. Tylko 1 proc. odpadów

Skandynawia buduje pod powierzchnią ziemi

W Skandynawii, od wschodnich wybrzeży Bałtyku aż po zachodnie cieśniny, budowane są podziemne drogi, tunele, a nawet wielkie centra handlowe.

Skandynawowie nie spieszą się z przejściem na emeryturę

Demografowie od lat ostrzegają przed fatalnymi skutkami starzenia się ludności w Europie. Kraje skandynawskie pokazują, że nie taki diabeł straszny.

Szwecja: kolejna rewolucja seksualna?

Julian Assange i jego portal Wikileaks wpłynie nie tylko na amerykańską dyplomację, ale również na zmianę obyczajów w Szwecji, w której autora oskarżono o przestępstwa seksualne wobec dwóch kobiet.

. Traktuje ona wzrost liczby zameldowań policyjnych jako zjawisko pozytywne. Gwałt i inne karalne zachowania seksualne są marginesem szwedzkiej przestępczości. W statystykach kryminalnych nie sięgają nawet 1 proc.! Julian Assange najwyraźniej nie rozumie tego, co go spotkało w Szwecji. W

Czy Szwecja utworzy seksministerstwo?

Czy Szwecja będzie pierwszym krajem, w którego rządzie znajdzie się minister seksu? Domaga się tego wpływowe Stowarzyszenie Krzewienia Oświaty Seksualnej RFSU, a rząd przyznaje, że to „ważny problem”.

Po wyborach w Szwecji: historyczny sukces premiera Reinfeldta

Premier Szwecji Fredrik Reinfeldt osiągnął historyczny sukces: wygrał ponownie wybory parlamentarne, złamał monopolistyczną pozycję szwedzkiej lewicy. Jak to zrobił?

Szwedzka wizja zero - drogi bez śmiertelnych wypadków

Nasi sąsiedzi z północy chcą sprowadzić do zera liczbę zabitych i rannych w wypadkach drogowych. Wiele wskazuje na to, że może im się udać.

koszty wypadków równe są mniej więcej 1–3 proc. PKB. Rada Eksportu podała w tegorocznym planie, że będzie próbowała zainteresować szwedzkimi rozwiązaniami Polskę, Brazylię i Rosję.

Szwedzki rynek dóbr seksualnych

Nowe technologie, globalizacja, a nawet wiszące nad światem ocieplenie klimatu powodują szybkie zmiany zachowań seksualnych. Najwięcej pozytywów przynosi Internet.

Dynastia Bernadotte

Szwecja: święto dynastii

Szwecja przygotowuje się do obchodów dwusetnej rocznicy panowania dynastii Bernadotte, potomków napoleońskiego marszałka. Większe zainteresowanie na świecie wzbudza jednak czerwcowy ślub następczyni tronu księżniczki Wiktorii.

Gajdusek u nagusków

W Szwecji pokazano film o nobliście Danielu Gajdusku, którego odkrycie uratowało tysiące ludzi. U schyłku życia został skazany w USA za pedofilię. Podobnie jak w przypadku Polańskiego, rozpętała się wówczas dyskusja, czy wybitnym ludziom wolno więcej.

przyzwoitym człowiekiem. Liczy się tylko, zgodnie z testamentem fundatora, korzyść, jaką przysporzył człowieczeństwu swoimi dokonaniami.Tomasz Walat ze Sztokholmu

Długi Islandii - referendum i co dalej?

Islandczycy 6 marca głosowali w ogólnonarodowym referendum, czy i jak oddać pieniądze Holendrom i Brytyjczykom.

Skandynawskie parytety w biznesie

Norwegia, jako pierwszy kraj na świecie, przyjęła ustawę gwarantującą kobietom 40 proc. miejsc w radach nadzorczych spółek publicznych.

 takim zasięgu na świecie, spotkała się z największymi oporami w jego własnej partii, ale dzięki szerokiemu wsparciu została wkrótce przyjęta. Weszła jednak praktycznie w życie dopiero 1 stycznia 2008 r., od tej daty zaczęły bowiem obowiązywać sankcje przewidujące wysokie

Zakaz bicia dzieci w Szwecji – co z tego wyszło po latach

Szwecja jako pierwszy kraj na świecie wprowadziła w 1979 r. zakaz bicia i karcenia dzieci. Karane jest nie tylko bicie, ale również niezgłoszenie przypadków przemocy. Po 30 latach stwierdzono jednak, że problem nadal istnieje.

Szwedzcy neonaziści ze słynną tablicą w tle

Ze skandynawskiego mroku znów wypełza potwór: błękitno-żółty faszyzm, w kolorach szwedzkiej flagi.

, następca Högströma, uzyskał w wyborach do parlamentu 17 głosów w całym kraju! Ogłosił on ostatnio, że 1 stycznia 2010 r. NRP przestaje istnieć. Liderem zbiorowej przestępczości o antydemokratycznym charakterze stały się tzw. kluby motocyklowe, które oprócz szantażu, wymuszania długów i napadów

Pożar w Riksdagu

Ze skandynawskiego mroku znów wypełza potwór: błękitno-żółty faszyzm, w kolorach szwedzkiej flagi.

 demokratycznej walce, ale w ostatnich wyborach nie zdobyły mandatów nawet w zgromadzeniach lokalnych. Göran Oredsson, następca Högströma, uzyskał w wyborach do parlamentu 17 głosów w całym kraju! Ogłosił on ostatnio, że 1 stycznia 2010 r. NRP przestaje istnieć.Liderem zbiorowej

Szwecja: podróże tropem kryminałów

Zbrodnia dobrze się sprzedaje. W Szwecji powstał dochodowy przemysł wokół kryminałów tworzonych przez tutejszych pisarzy.

wydano w kilkudziesięciu krajach w łącznym nakładzie 20 mln egzemplarzy. Obroty tymi książkami przekroczyły właśnie magiczną granicę miliarda koron (1 korona to 0,40 zł). Do kas kinowych wpływa jeszcze więcej pieniędzy. – A to się dopiero zaczęło – mówi Eva Gedin z wydawnictwa Norsteds, które

Burze wokół Nobla

10 grudnia, w rocznicę śmierci wynalazcy dynamitu, wręczono w Sztokholmie i Oslo Nagrody Nobla. W tym roku szczególnie niebanalne.

Więzienia w Szwecji

W szwedzkich więzieniach siedzi prawie 7 tys. osób. Per capita: ponadtrzykrotnie mniej niż w Polsce, chociaż poziom przestępczości w obydwu krajach jest porównywalny. A mimo to uważa się, że więźniów jest za dużo, a ich utrzymanie zbyt drogie.

Zapomniany rok

Szwecja cieszy się z porażki, którą poniosła 200 lat temu w wojnie z Rosją. Jeszcze większa radość jest w Finlandii, która dzięki temu stała się państwem.

mocarstwowości, której skutków doświadczyło wiele europejskich krajów, w tym szczególnie Polska. Dziś nikt nie pamięta już, że słowo Szwed było w Polsce synonimem brutalnego żołdaka jeszcze w XIX w., że w Czechach straszono nimi dzieci, że w Niemczech na kraty więzienne mówiło się szwedzkie firanki. Czasem opłaca się przegrać, zwłaszcza jeśli dobrze spożytkuje się owoce porażki.Tomasz Walat ze Sztokholmu

Norweski raj

Norwegowie dwukrotnie odrzucili w referendum plan wstąpienia do Unii Europejskiej. Nic dziwnego; dziś większość krajów europejskich chętnie przyłączyłaby się do Norwegii.

Wojna o pokój

Pokojowa Nagroda Nobla, którą przed 25 laty zdobył Lech Wałęsa, jest jednym z najbardziej kontrowersyjnych wyróżnień. Większość bowiem werdyktów norweskiego komitetu, który zgodnie z wolą Alfreda Nobla nagrody przyznaje, miała charakter polityczny.

Reżim dobroci

Norwegowie dwukrotnie odrzucili w referendum plan wstąpienia do Unii Europejskiej. Nic dziwnego; dziś większość krajów europejskich chętnie przyłączyłaby się do Norwegii.

umocnienia organizacji, które wnikliwiej przyglądałyby się państwu i administracji. – Między obywatelami a władzą powinno iskrzyć, a tego w Norwegii wciąż brakuje – uważa norweska eseistka. Tomasz Walat z Oslo Ranking jakości życia według UNDP Ranking jakości życia według UNDP Wskaźnik HDI w

Kastracja czy edukacja?

Polski Sejm dokonał zmian w kodeksie karnym przewidujących m.in. przymusową chemiczną kastrację pedofilów. Tymczasem Szwedzi mówią, że takie rozwiązanie jest nieskuteczne.

przedszkolu. Śledztwo wykazało, że nic takiego nie miało miejsca, a incydent rozdmuchał wędrujący kaznodzieja. Wydarzenia w Bjugn zarejestrowano jako współczesny przypadek polowania na czarownice. Tomasz Walat ze Sztokholmu

Przemeblowanie

Invar Kamprad, twórca Ikei i jeden z najbogatszych ludzi świata, to prostak i despota. A imperium umrze z nim, bo jego synowie nie nadają się do prowadzenia biznesu. Tak twierdzi asystent Kamprada

Zarośnięte ścieżki historii

Nawet w takim kraju jak Norwegia ostatnio ożyła pamięć wydarzeń związanych z II wojną światową. Choć wydawało się, że to przeszłość dawno rozliczona i z wolna zapominana.

miesiące mogą jeszcze zintensyfikować dyskusję na temat II wojny światowej. Zbliża się bowiem 70 rocznica zaatakowania Norwegii (i Danii) przez Niemców w kwietniu 1940 r. Wkrótce potem obchodzona będzie podobna rocznica zmagań pod Narwikiem. Okazji do odświeżania pamięci będzie więc niemało. Tomasz Walat z Oslo

Bałtyk blues

Od paru lat Bałtyk jest niemal wewnętrznym morzem Unii Europejskiej. Ale cóż to za morze? Płytkie, zamknięte, ubogie, które bardziej dzieli, niż łączy.

prędkości, parametry Rail Baltica, po której składy będą pędzić 120 km na godzinę, nie oszałamiają. Ale pamiętajmy, że dziś podróż koleją z Warszawy do Tallina zajmuje 36 godzin, a z Warszawy do Wilna 15. Latem 1939 r. pociąg „Latający Wilnianin” pokonywał tę samą trasę w 5 godzin i 3 kwadranse. Ale i tak Wspólnota Europejska jest pierwszą od stuleci szansą zbudowania nowej wspólnoty bałtyckiej. Tomasz Walat ze sztokholmu, Jędrzej Winiecki

1 lipca 2009: Szwecja obejmuje przewodnictwo w UE

Skompromitowani kłótniami wewnętrznymi Czesi oddają przewodnictwo Unii w ręce Szwecji. Media wieszczą, że będzie to pół roku piekła, chociaż może dzięki skandynawskiej zaradności Unia zacznie wychodzić z kryzysu.

3 korony, 12 gwiazdek

Skompromitowani kłótniami wewnętrznymi Czesi oddają przewodnictwo Unii w ręce Szwecji. Media wieszczą, że będzie to pół roku piekła, chociaż może dzięki skandynawskiej zaradności Unia

, z korzyścią dla całego kraju”. Tomasz Walat ze Sztokholmu David Miliband – (ur. 1965 r.). Bliski współpracownik Tony’ego Blaira był współautorem manifestu Nowej Partii Pracy, a po wygranych wyborach został głównym planistą reform. W latach 2001–2005 zajmował różne

Zakazane panienki

W Szwecji od 10 lat obowiązuje zakaz kupowania usług seksualnych. Choć nikt tego prawa nie przestrzega, szwedzcy kandydaci do Parlamentu Europejskiego chcą wprowadzić podobne przepisy w całej

Jądro jasności

Szwedzki rząd ponownie zapala zielone światło dla rozwoju energetyki atomowej i przestaje respektować wynik referendum, w którym Szwedzi postanowili zatrzymać zbudowane już reaktory jądrowe i

Spowiedź fińska

Wiele krajów – jak Niemcy – przedstawia dziś swą historię w bardziej korzystnym świetle. Finlandia zdaje się zmierzać w przeciwnym kierunku, odsłaniając grzechy, które długo ukrywano.

pieprzonymi Finami”. Finowie też nie pałają do Rosjan przesadną sympatią. Często kojarzą ich z przestępczością i prostytucją. A lokalni politycy i ludność przygranicznych gmin obawia się obwieszonych złotem nowych Rosjan, którzy wykupują co atrakcyjniejsze nieruchomości. Czego nie zdobyto orężem, można posiąść pieniądzem, słyszy się w rozmowach. Tomasz Walat z Helsinek

Lud ratuje monarchię

Zaręczyny następczyni tronu księżniczki Wiktorii i jej osobistego trenera Daniela Westlinga wywołały w Szwecji euforię.

przesąd”, pisał przed laty pisarz Wilhelm Moberg („Emigranci”) w pamflecie „Dlaczego jestem republikaninem”. Idąc tropem tezy Moberga, można założyć, że małżeństwo Wiktorii i Daniela, którego data zbiegnie się z Midsommar, pogańskim świętem ludów Północy, związanym z letnim przesileniem, jeszcze bardziej nada splendoru królewskiemu rodowi Bernadotte. Tomasz Walat ze Sztokholmu

Wojna o pokój

Pokojowa Nagroda Nobla, którą przed 25 laty zdobył Lech Wałęsa, jest jednym z najbardziej kontrowersyjnych wyróżnień. Większość bowiem werdyktów norweskiego komitetu, który zgodnie z wolą Alfreda Nobla nagrody przyznaje, miała charakter polityczny.

„jeśli świat nigdy nie wyglądał lepiej niż dzisiaj. Wyjątkiem są Bałkany, gdzie nadal rozniecane są niepokoje. Istnieją jednak szanse, że obecny wiek będzie wiekiem pokoju dzięki rosnącej wymianie handlowej i kulturalnej. Dobrobyt generuje pokój”. Jest to cytat z przemówienia dziękczynnego Klasa Pontusa Arnoldsona, szwedzkiego polityka i publicysty, laureata pokojowej Nagrody Nobla, którą odebrał równo sto lat temu! Tomasz Walat z Oslo

Dobrać się do skarbonki

Na całym świecie chyba tylko Norwegia nie cierpi z powodu kryzysu. Nie przejadała zarobionej naftowej fortuny, tylko żyła ze skromnych odsetek. Mechanizm świetnie działał przez lata, ale nagle się zaciął.

, obiecując wyborcom zamrożenie podatków.Tomasz Walat z OsloBogaty jak NorwegNorwegia, częściowo dzięki ropie naftowej, jest jednym z najbogatszych krajów świata. PKB na jednego mieszkańca jest o 40 proc. wyższe niż przeciętna w UE (do której Norwegia nie należy, ponieważ dwukrotnie

Pompki na pompkę, a przysiady na zajady. Szwedzi otworzyli szpital dla zdrowych

Szwedzi dobrze wiedzą, że ruch, odpowiednia dieta i porzucenie nałogów służą zdrowiu lepiej niż nawet najdroższe lekarstwa i zabiegi medyczne. Otworzyli nawet szpital dla zdrowych – czy raczej przychodnię stylu życia.

Kłopoty z pamięcią

Szwedzi też mają swój Instytut Pamięci Narodowej. Choć nie trzyma żadnych teczek i zajmuje się tylko edukacją historyczną, właśnie wywołał polityczną burzę, która grozi jego likwidacją.

”, wyjaśniało też, dlaczego w Polsce, mającej przed wojną największy odsetek ludności żydowskiej, Niemcy zorganizowali fabryki śmierci. Przypominało akcję ratowania dzieci żydowskich przez zmarłą niedawno Irenę Sendler, nominowaną wielokrotnie do pokojowej Nagrody Nobla. Tomasz Walat ze Sztokholmu

Szwecja w lesie

Ten kraj, oprócz wszystkich letnich atrakcji, ma jeszcze jedną godną odkrycia: morze grzybów.

na 90 dni przed podróżą, aż do wyczerpania puli, w specjalnych automatach lub przez Internet.W lasach, podobnie jak i w Polsce, czyhają na nas kleszcze i komary. Z dzikiej zwierzyny na północy trafiają się niedźwiedzie, ale spotkanie z nimi należy do wielkiej rzadkości i jeśli nie są atakowane, uciekają.Tomasz Walat ze Sztokholmu

Nierównym po równo

Unia Europejska nakłada na państwa członkowskie obowiązek walki z dyskryminacją z powodu płci, religii, rasy, orientacji seksualnej, wieku i niepełnosprawności. Ale Szwedom to nie wystarcza. Przygotowują ustawę, która ma chronić także brzydkich.

brakuje idei i ambicji, by sensownie wydawać pieniądze. Relatywnie patrząc, Szwecja jest może najrówniejszym z krajów, ale nawet tu pozostają trudne do zwalczenia przesądy i bariery, które powodują, że nie wszyscy czują się równi w swoich prawach. Tomasz Walat ze Sztokholmu

Skok w bok z koko

W Szwecji trwa rewolucja seksualna. Dopiero teraz, czterdzieści lat po 1968 r., dochodzi do prawdziwego rozluźnienia obyczajów.

W uścisku rysskrackena

Szwecja obchodzi niezwykły jubileusz: dwa wieki nieprzerwanego pokoju. Mimo to głęboko zakorzeniony strach przed Rosją nie ustępuje.

, okazało się, że wyszło mu to tylko na dobre” – pisze Ekdal w rocznicowym felietonie. Tomasz Walat ze Sztokholmu Lew bez męskości Szwedzkiego lwa, symbol armii od czasów wojny trzydziestoletniej, pozbawiono męskości. W imię równouprawnienia, które zawitało także w wojsku, lwa, którego obok

Spłukani po Potopie

W zbrojowni na Zamku Królewskim w Sztokholmie otwarto wystawę „Łupy wojenne”. Znaczną część eksponatów stanowią przedmioty zrabowane w Polsce w latach Potopu i wcześniej.

etnografów. Również australijscy Aborygeni otrzymali zdobyte w podobny sposób szczątki swoich przodków. Sztokholmska wystawa czynna będzie przez cały 2008 r. Tomasz Walat ze Sztokholmu

Spłukani po Potopie

W zbrojowni na Zamku Królewskim w Sztokholmie otwarto wystawę „Łupy wojenne”. Znaczną część eksponatów stanowią przedmioty zrabowane w Polsce w latach Potopu i wcześniej.

Manna w Danii

Dania zbiera pochwały ekspertów za szybkie zlikwidowanie bezrobocia i przywrócenie dynamiki rozwoju gospodarczego bez zaciskania pasa. Duński wynalazek: flexicurity, warto przemyśleć w Polsce.

, ale od tego czasu nastroje znacznie się zmieniły. Dania będzie z pewnością 14 z 27 krajów, który przejdzie na euro i przypuszczalnie pociągnie za sobą także Szwecję. Tomasz Walat z Kopenhagi

Wrak bez świdraka

W wodach Bałtyku spoczywa ciągle 20 tys. wraków. Szwedzcy archeolodzy odkryli właśnie statek, który jest lepiej zachowany niż słynny okręt wojenny „Waza”.

Arena, dawniej stadion

W Solnej, mieście wchodzącym w skład aglomeracji sztokholmskiej, powstaje nowy stadion narodowy. Ma być gotowy najpóźniej za cztery lata, czyli wtedy, gdy my będziemy szykować się do otwarcia Euro 2012. Jak to się robi u Szwedów?

terenów budowlanych inwestycja szybciej się zwróci. Jej koszt obliczono na niespełna 800 mln zł, o połowę mniej, niż ma kosztować nowy stadion warszawski. Tomasz Walat ze Sztokholmu

Astrid z krainy kamieni

Astrid Lindgren w swoim kraju ma status świętej. Jej grób jest miejscem pielgrzymek. Ponieważ wiele osób zostawiało przy grobie pisarki listy – jak do świętego Antoniego – pięć lat temu zarząd cmentarza ustawił obok skrzynkę.

nadal jednym z czołowych produktów eksportowych kraju. Rodziny z dziećmi, które przyjeżdżają, żeby obejrzeć świat jej dzieciństwa i umiejscowionych w nim książek, pozostawiają w Smalandii czy też sztokholmskim muzeum poświęconym postaciom z powieści Astrid Lindgren – Junibacken – znacznie więcej pieniędzy, niż wydaje się na wszelkie inicjatywy upamiętnienia jej życia i dzieła. Tomasz Walat ze Sztokholmu

Astrid Lindgren z krainy kamieni

Astrid Lindgren w swoim kraju ma status świętej. Jej grób jest miejscem pielgrzymek. Ponieważ wiele osób zostawiało przy grobie pisarki listy – jak do świętego Antoniego – pięć lat temu zarząd cmentarza ustawił obok skrzynkę.

Smalandii czy też sztokholmskim muzeum poświęconym postaciom z powieści Astrid Lindgren – Junibacken – znacznie więcej pieniędzy, niż wydaje się na wszelkie inicjatywy upamiętnienia jej życia i dzieła. Tomasz Walat ze Sztokholmu

Przestańcie kucać, dziewczyny. Szwedzkie podejście do płci

Płcie coraz bardziej się do siebie upodabniają. Mężczyźni niewieścieją, a kobiety są bardziej męskie. W unifikacji płci szczególne zasługi ma Szwecja.