Nie lubią polityków, szukają sensu i wspólnoty. Portret Polaków, którzy idą w Marszu Niepodległości

Politolożki przez sześć lat rozmawiały z uczestnikami Marszów Niepodległości. Odpowiedzi na ich pytania to portret młodych Polaków, którzy gardzą partiami politycznymi, ale chcą mieć poczucie sprawczości.

jednego marszu. Zebrałyśmy dane z pięciu, sześciu kolejnych lat z przerwą na rok pandemii. Był to czas rządów Zjednoczonej Prawicy, apogeum popularności PiS, ale też przejęcia władzy przez ówczesną opozycję, która dzisiaj sprawuje władzę. Co takiego jest w Marszu Niepodległości, że budzi tak skrajne

W blasku laski. Hołownia odchodzi, nadchodzi Czarzasty. Inny życiorys, styl i temperament

Czas na marszałkowską rotację. Zgodnie z umową Szymon Hołownia ustępuje ze stanowiska marszałka Sejmu, żeby zrobić miejsce Włodzimierzowi Czarzastemu. Do jakich tradycji nawiąże lewicowy polityk i czego się po nim należy spodziewać?

opozycja odpowiedziała wnioskiem o odwołanie samego Dorna, nie pozwolił głosować nawet w swojej sprawie. I jeszcze po latach z właściwym sobie tupetem podkreślał: „Taka postawa jest kamyczkiem do pomnika mojej chwały nie tylko jako stróża interesów PiS (choć byłem czujnym stróżem), ale także

Orbán chce przyspawać się do władzy. Ziobro z Romanowskim powinni trzymać kciuki

Viktor Orbán jest szefem rządu nieprzerwanie od 15 lat, ale za pół roku czekają go najtrudniejsze wybory od dawna. Robi co może, by nie dać wygrać rosnącej w siłę opozycji.

, ale za pół roku czekają go najtrudniejsze wybory od dawna. Robi więc co może, by nie dać wygrać rosnącej w siłę opozycji. Media na pasku Fideszu Najnowszy ruch to przejęcie przez biznesmenów bliskich rządzącemu Fideszowi najpoczytniejszego dziennika w kraju. Sprzedawał Ringer, szwajcarski wydawca

Zohran Mamdani będzie burmistrzem Nowego Jorku. I prawdopodobnie się nie zatrzyma

Zwycięstwo 34-letniego Zohrana Mamdaniego w Nowym Jorku może wywołać pokoleniową rewolucję w Partii Demokratycznej. I zainicjować jej powrót do władzy.

ideologiczne podziały w demokratycznej opozycji, co zmniejszy szanse powrotu do władzy. Dokładnie rok temu Demokraci (i Kamala Harris) sromotnie przegrali wybory prezydenckie. Z trudem dochodzą do siebie, wciąż mają niskie notowania. Fenomen Mamdaniego jest więc dla nich jak światło w tunelu. Ale jego kariera

Tak blisko, ale też daleko. Czy będzie jeszcze chemia między Polską i Niemcami? Teraz jest kiepsko

W relacjach Warszawy z Berlinem wciąż panuje atmosfera wzajemnego rozczarowania, zawiedzionych nadziei i strategia uniku.

, wykorzystywany wówczas w nacjonalistycznej propagandzie gomułkowskiego reżimu. Orędzie zapoczątkowało zmianę w myśleniu o Niemczech (zachodnich), zwłaszcza w środowiskach opozycji demokratycznej. Z wroga powoli stawały się sojusznikiem w planie przebudowy Europy i przezwyciężania komunizmu

Myśl polityczna Adama Michnika. Recenzujemy nowe książki historyczne

czasie, przez wiele dziesięcioleci i układają się w konsekwentną myśl polityczną. Znakomita ich część jest wpisana w proces kształtowania się w PRL opozycji demokratycznej, który ewokował, prowadził do idei i doświadczenia Solidarności, do wolności, demokracji i niepodległości. Udział Adama Michnika w

Sensacja czy zmyłka? Politycy PiS mówią o obowiązkowej służbie wojskowej. Błaszczak milczy

Ważni politycy wiodącej prawicowej opozycji na konwencji programowej postawili postulat obowiązkowej służby wojskowej. Gdy byli u władzy, starannie tego tematu unikali – stąd pytania o ich intencje w skądinąd ważnej dyskusji.

zadłużenia, z którym dziś nie bardzo wiadomo, co zrobić. Poza jego dalszym zwiększaniem. Zdaniem wielu ekonomistów Polska zbliża się do finansowego klifu. Receptą PiS wydaje się zamknięcie oczu. Proponowanemu odciążeniu wydatków MON towarzyszyć ma utrzymanie i zwiększenie wydatków socjalnych. Łatwo rzuca się takie hasła, gdy jest się w opozycji, ale rządzenie przynosi z reguły zderzenie z rzeczywistością.

Rocznica sowieckiej napaści. Magyar wzywa do walki, Orbán straszy Unią. Fidesz skończy jak PiS?

Trudno o bardziej jaskrawy przykład polaryzacji politycznej i historycznego rewizjonizmu. Podczas gdy lider węgierskiej opozycji zbiera tłumy w Budapeszcie, chcąc demokratycznej odnowy, premier mówi, że Bruksela to spadkobierca Moskwy.

duże poparcie. W dodatku Unia przykręca mu śrubę, a nowe amerykańskie sankcje na rosyjskie koncerny naftowe mogą już 21 listopada wywołać szok w węgierskiej gospodarce, wciąż kupującej surowce od Moskwy. W tak dramatycznych chwilach przydają się przyjaciele, którzy teraz są w Polsce w opozycji. Orbánowi przydałoby się czerpać z bieżących doświadczeń Prawa i Sprawiedliwości, bo niedługo mogą stać się również jego udziałem.

Nowy feudalizm. Dziedzicz albo wynajmuj. Za pięć lat korporacje będą miały połowę mieszkań i domów

Własny dom, jak kiedyś ziemia, staje się gwarantem wolności i praw politycznych. Ale wkrótce mało kogo na Zachodzie będzie na niego stać – twierdzą zwolennicy tezy o mieszkaniowym feudalizmie. Przypominamy tekst, który został nominowany do nagrody Grand Press 2025 w kategorii publicystyka.

polityczną pozycję właściciela. A jej brak skazuje na niewolnictwo w tychże sferach. Czytaj też: Najem społeczny. Dlaczego u innych działa, a w Polsce nie wyszło 1. Idea „zombie-czegoś” jest już mocno zgrana, ale akurat do tego przypadku pasuje doskonale. Na początku września „Wall

Odszedł Maciej Karpiński. Wybitny dramaturg, współpracownik Wajdy. Miał duszę gawędziarza

Odszedł Maciej Karpiński, wybitny dramaturg, krytyk literacki i teatralny, pedagog. Jeden z pierwszych zawodowych scenarzystów w polskiej kinematografii. Za miesiąc skończyłby 75 lat.

Darntonowi, korespondentowi „New York Timesa” w Warszawie, przekazując mu informacje o losach internowanych i prześladowaniach opozycji. Darnton, po uznaniu przez władze PRL-u za persona non grata i wydaleniu z Polski, załatwił Karpińskiemu dwuletnie stypendium w USA w ramach

Bój na konwencje. Prezes PiS: Mamy ustrój manipulacyjny, chcemy opcji trumpowskiej

Wbrew temu, co widać za oknem, dwie największe partie w Polsce szykują się na wiosenne porządki. Konwencje PiS i PO mają służyć metamorfozie – odświeżeniu wizerunku na wzór nowej fryzury – która wyrwie partie Kaczyńskiego i Tuska ze stagnacji.

najważniejsze filary nowego programu partii: gospodarka, bezpieczeństwo i odpowiedź na kryzysy społeczne. Wreszcie lider opozycji chce odpowiedzieć na wyzwania przyszłości. „To są kryzysy dotyczące przyszłości naszego państwa: jego być albo nie być, istnienia albo nieistnienia. To są te

Jarosław Kurski i redakcja Orientuj.się z Nagrodami im. Janiny Paradowskiej i Jerzego Zimowskiego

W środę 22 października w redakcji „Polityki” zostali ogłoszeni laureaci XVIII edycji Nagrody Fundacji im. Janiny Paradowskiej i Jerzego Zimowskiego.

Zimowskiego w roku 2008 została ustanowiona nagroda jego imienia, przyznawana m.in. za działalność społeczną związaną z dorobkiem patrona – prawnika, zasłużonego członka demokratycznej opozycji, wiceministra spraw wewnętrznych zaangażowanego szczególnie w kwestie migracji. Natomiast po śmierci

Jak Donald Trump walczy z kartelami narkotykowymi Ameryki Środkowej

Ataki US Navy na wenezuelskie statki noszą wszystkie znamiona wojny. Ale dlaczego akurat na te statki? I dlaczego wenezuelskie? Tego być może nie wie nawet Donald Trump.

– uważa ich za konkretnych polityków, z którymi łatwo się dogadać. Maduro nie odpowiedział jednak na zaproszenie do dyplomatycznej gry, bo nienawiść do Ameryki, od lat sponsorującej prawicową wenezuelską opozycję, pozostaje jedną z niewielu płaszczyzn retorycznych, na których reżim jest jeszcze

Notatnik polityczny. Tusk i Kaczyński w sytuacji paradoksalnej. A Hołownia ma sprytny plan

Na półmetku kadencji sprawdzamy sytuację Tuska i Kaczyńskiego: jeden jest silniejszy wśród słabszych, drugi – słabszy wśród silniejszych. Znamy też nowy plan Szymon Hołowni. Jaki jest? Sprytny!

słabszy niż dwa lata temu i pokiereszowany po kampanii prezydenckiej. Bałagan panuje jednak głównie w prowincjach koalicji, centrum trzyma się nieźle. Mamy więc PSL i Polskę 2050 głęboko pod progiem wyborczym i podzieloną lewicę, której część przeszła do opozycji. Ani Nowa Lewica, ani Razem nie mają

Świat na zakręcie. Przegląd „Polityki”: Tomahawki były iluzją. Hołownia ambasadorem? O co tu chodzi

W najnowszym odcinku cyklu „Polityki” o sprawach międzynarodowych piszemy o ukraińskich reakcjach na ubiegłotygodniową rozmowę Donalda Trumpa z Władimirem Putinem. Skupiamy się też na wątpliwościach wokół przyszłości Szymona Hołowni.

temat uznania Chin za państwo stanowiące zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego Wielkiej Brytanii. Relacje z Chinami stanowią spory problem dla premiera Keira Starmera, bo jego rząd w inwestycjach z Państwa Środka widzi szansę na pobudzenie ogarniętej stagnacją gospodarki. Z kolei opozycja

Kruchy rozejm w Strefie Gazy. Starcia w Rafah to test wytrzymałości porozumienia

Zaledwie tydzień po wejściu w życie zawieszenia broni w Strefie Gazy doszło do poważnych starć między siłami Izraela a Hamasem. Czy to zerwanie tak niedawno podpisanej umowy pokojowej?

Becalel Smotricz. Obaj od początku sprzeciwiali się wprowadzeniu rozejmu i nawoływali do całkowitego zniszczenia Hamasu. Także opozycja domaga się twardej odpowiedzi. Awigdor Lieberman, lider formacji Nasz Dom Izrael, oraz Beni Ganc z centroprawicowej Jedności Narodowej podkreślali, że Izrael

Trump i Putin w Budapeszcie. Kto tu rozdaje karty? Orbán triumfuje, Unia znów upokorzona

Nie ma żadnej gwarancji, że zapowiedziany przez prezydenta USA szczyt bilateralny w Budapeszcie z udziałem Władimira Putina przyniesie przełom w wojnie. Pokazuje to jednak po raz kolejny, że Bruksela straciła jakąkolwiek podmiotowość.

to za pomocą ulubionego podwykonawcy na arenie międzynarodowej, czyli Viktora Orbána. To właśnie premier Węgier jest bezdyskusyjnie największym zwycięzcą kolejnej amerykańskiej reorientacji dyplomatycznej. Ostatnie miesiące były dla niego ciężkie, bo rosła opozycja w kraju, a unijne

1331. dzień wojny. Po co nam drogie czołgi, kiedy mamy tanie drony? To nie takie proste

Od niemal stu lat pojawiają się głosy o zmierzchu czołgów, również dziś, w czasie wojny w Ukrainie. Ale czołgi okazują się odporne i wytrzymałe nie tylko na polu walki, ale również w generalskich gabinetach. Czy słusznie?

, zwany też „szybkim Heinzem”) czy płk Erwin Rommel (też późniejszy marszałek), ale byli też ich przeciwnicy. Do najbardziej znanych należał gen. Ludwig Beck, szef niemieckiego Sztabu Generalnego w latach 1933–38. Jedynie w ZSRR generalnie nie było wielkiej opozycji przeciwko czołgom

Rządowa depresja w sondażach. Co takiego się stało, że wszystko się załamało?

Koalicja 15 października rozpoczęła swoją misję ze sporym kredytem społecznego zaufania. Niespełna dwa lata później wydaje się on fantazją z innego świata.

opozycja, ale małe wahnięcie nastrojów, mądra konsolidacja obozu rządowego i koalicja może jeszcze wrócić do gry. Pierwszą jaskółką zmiany koniunktury politycznej może być (o ile okaże się trwała) poprawa nastrojów konsumenckich, które wg GUS we wrześniu 2025 r. osiągnęły najlepszy wynik od czasu pandemicznego tąpnięcia.

Adam Strzembosz: kruchy mocarz, człowiek wyjątkowo skromny

W latach niedawnych rządów PiS prof. Adam Strzembosz stał się symbolem sprzeciwu wobec niszczenia niezależności sądownictwa, rujnowania praworządności i upolitycznienia instytucji stających na jej straży.

, poruszającą się niepewnie (był już prawie niewidomy), widać było na niemal każdej większej manifestacji opozycji. W deszczu, na mrozie, w upale – był obecny i mówił chociaż kilka ważnych słów. Pytany, dlaczego zadaje sobie ten trud, odpowiadał, że to okazja, by być przyzwoitym i przydać się do

Plan premiera Babiša. Polska traci sojusznika, Czechy skręcają w stronę populizmu

Czechy pod rządami Andreja Babiša dołączą do protrumpowskiej międzynarodówki. Polski rząd stracił właśnie ostatniego sojusznika w Grupie Wyszehradzkiej.

w Turowie i nigdy nie szukał kontaktu z ówczesną opozycją. Niechęć do Babiša jest też wspólnym mianownikiem całej polskiej klasy politycznej. Ten potomek komunistycznej nomenklatury, oskarżany o współpracę z bezpieką, w latach 90. zbił majątek podczas prywatyzacji państwowych przedsiębiorstw

Notatnik polityczny. O jednej takiej, co ukradła PiS-owi migrantów. I nie tylko

PiS od dziesięciu lat używał migrantów jako wihajstra do podbijania sondażowych słupków. Próbuje tego również dziś, ale przegapił, że czasy się zmieniły. Sobotni marsz Kaczyńskiego okazał się wielopoziomową porażką.

przez lata budowało swoją pozycję na domniemanej wiarygodności w sprawie migrantów. Podczas kryzysu w 2015 r. mogło wygodnie ustawić się w roli nieprzejednanej opozycji, a przez pierwsze lata u władzy w komfortowy sposób snuło najdziksze fantazje o tym, jak broni Polski przed napływem obcych. W

Polska 2050 układa się po Hołowni. „Nie przyszliśmy do polityki, żeby było miło i fajnie”

Polska 2050 to partia jak każda inna. Jej członkowie mają swoje wizje i pomysły, grupują się w różnych frakcjach. Strata lidera to zaledwie jedno z wyzwań, które ich czeka.

trudną w negocjacjach, to tym bardziej się nadaje – przekonuje jeden z naszych rozmówców. – Nie przyszliśmy do polityki na zawsze, a na pewno nie po to, żeby było miło i fajnie. W opozycji do polityczki namaszczonej przez Hołownię stoją parlamentarzyści, którym nie odpowiada konfrontacyjne

Manifestacja PiS w Warszawie. Przeciw migracji, Mercosur, rządowi i na złość Konfederacji

Temat sobotniej manifestacji PiS klarował się i zmieniał od wakacji. Wiodący jest wątek migracji, ale chodzi również o to, by nie dać się przyćmić Konfederacji.

bezkarność dla swoich i represje wobec opozycji. Na każdym kroku w Polsce szerzy się ZŁO. Zatrzymajmy ich! Spotkajmy się na proteście w najbliższą sobotę, 11 października, na Placu Zamkowym w Warszawie. Protest przeciwko działaniom koalicji 13 grudnia!”. Była to zarazem manifestacja przeciw

María Corina Machado z pokojowym Noblem. Latynoska Żelazna Dama zadaje cios „osi zła”

Nie Donald Trump ani Julia Nawalna, nie organizacje humanitarne i nie działacze na rzecz praw człowieka. Nobla otrzymuje kobieta, która rzuciła wyzwanie jednej z najostrzejszych dyktatur świata.

zjednoczonej opozycji demokratycznej. W pierwszych latach aktywności była wyrazista, momentami radykalna. Zaczynała w organizacji Súmate, która w 2002 r. próbowała stworzyć ruch obywatelski zmierzający do usunięcia marksistowskiego prezydenta Hugo Chaveza. Machado miała już wtedy ogromne wsparcie

Laureatką Pokojowej Nagrody Nobla została María Corina Machado

W 2025 r. Pokojową Nagrodę Nobla otrzymała María Corina Machado: wenezuelska polityczka, liderka obozu demokratycznego i opozycji wobec rządów Nicolása Maduro.