Strach przed nowotworami pcha nas do bardzo niebezpiecznych działań i wykonywania zbędnych badań – mówi David Ropeik, dziennikarz naukowy, autor książki o kancerofobii.
MARCIN ROTKIEWICZ: – Fobia to irracjonalny i uporczywy lęk diagnozowany jako zaburzenie psychiczne. Czy lęk przed czymś tak przerażającym jak rak* może być nieracjonalny? DAVID ROPEIK: – Może, gdyż w niektórych przypadkach przewyższa rzeczywiste ryzyko i wyrządza duże szkody. Oczywiście
Dwa wieki temu Ziemię zaczęła oplatać sieć urządzeń wytwarzających chłód. Zmieniła radykalnie naszą dietę, ekonomię i politykę. Całe życie.
Na Międzynarodowej Olimpiadzie Matematycznej AlphaGeometry, sztuczna inteligencja z laboratorium DeepMind, rozwiązała cztery spośród sześciu bardzo trudnych zadań, a do złota zabrakło jej zaledwie punktu.
Sztuczna inteligencja będzie pożerać coraz więcej energii. Już niedługo mogą zacząć powstawać elektrownie wyłącznie na jej użytek.
Prace nad nim odbywały się w ramach dwóch tajnych projektów: Q*, a później Strawberry (truskawka). Informacje na ten temat właśnie wyciekły do prasy.
Ostatnie kilka tygodni to prawdziwy rollercoaster w branży sztucznej inteligencji. Ekscytacja miesza się z rozczarowaniami i niepokojem.
. Bezpieczeństwa i Ochrony. W jego skład wszedł m.in. prof. Aleksander Mądry, polski informatyk kierujący od ponad roku Działem Gotowości OpenAI (opowiadał o nim w rozmowie z POLITYKĄ 1/2), zajmującym się przygotowywaniem i reagowaniem na potencjalne zagrożenia związane z rozwijaniem i wdrażaniem systemów
Krakowski profesor strollował obowiązujący system punktacji za publikacje w czasopismach „naukowych”. MEN wprowadził w styczniu „korektę” do listy punktowanych tytułów z czasów ministra Czarnka, ale jak widać – nie na wiele się to zdało.
Reality. Part 1”, czyli „Boża wszechmoc kontra zasada Pauliego. Filozoficzne i naukowe dociekania na temat granic boskiej mocy i fundamentalnej natury rzeczywistości. Część 1”. Zasada Pauliego, sformułowana przez austriackiego fizyka Wolfganga Pauliego w 1925 r., głosi, że w jednym
Badacze coraz częściej i chętniej sięgają po narzędzia sztucznej inteligencji. Im więcej sukcesów, tym więcej pytań o potencjalne zagrożenia.
Jak to możliwe, że potomkowie afrykańskich żbików oddadzą wszystko za tuńczyka?
Śniegu zacznie brakować we wszystkich najpopularniejszych narciarskich regionach świata, ale niektóre z nich szczególnie mocno ucierpią z powodu wzrostu globalnej temperatury.
Możliwe, że szympansy, słonie i psy udomowiły się same. Być może również inne gatunki zwierząt. A wśród nich człowiek.
Sora, nowy produkt OpenAI, zaszokował świat swoimi możliwościami. Mimo powszechnych zachwytów warto zachować dozę sceptycyzmu.
Kiedy poczujemy moc AGI, czyli komu uda się stworzyć sztuczną inteligencję konkurencyjną dla umysłu człowieka?
Potwierdzili to naukowcy, pierwszy raz podpatrując ich relacje.
OpenAI i Microsoft stoją za słynnym programem ChatGPT. Ma on kopiować teksty amerykańskiego dziennika, powodując miliardowe straty.
Koty towarzyszą nam przynajmniej 10 tys. lat. Mimo to historia ich udomowienia i kocia natura wciąż skrywają wiele tajemnic.
Czy sztuczna inteligencja zastąpi lekarzy? Kiedy będziemy mogli porozmawiać z własnym zdjęciem rentgenowskim? Odpowiada dr Marcin Sieniek, szef grupy badawczej informatyków Google.
MARCIN ROTKIEWICZ: – Dziś wielu z nas ekscytuje się programem ChatGPT i jego konkurentami. Pan pracuje nad sztuczną inteligencją schowaną w cieniu, choć niezwykle ważną dla naszego zdrowia. MARCIN SIENIEK: – W przypadku każdej nowej technologii najpierw pojawia się spora ekscytacja
ChatGPT naprawdę rozumie to, co robi – przekonuje ekspert od sztucznej inteligencji.
MARCIN ROTKIEWICZ: – „Wykazuje cechy tzw. ogólnej sztucznej inteligencji [o możliwościach analogicznych do ludzkiego mózgu – przyp. MR]. Świadczą o tym jego podstawowe zdolności umysłowe (takie jak wnioskowanie, kreatywność i dedukcja) oraz zakres tematów, w których zdobył wiedzę
Łączenie literatury pięknej z popularyzacją nauki to kuszący, ale ryzykowny zabieg. Podjął się go Juan José Millás.
Nie milkną echa personalnego trzęsienia ziemi w słynnej amerykańskiej firmie od sztucznej inteligencji. Domysły o jego przyczynach brzmią sensacyjnie, a nawet dramatycznie. Ile jest w nich prawdy?
Opracowaliśmy bezpieczniejsze paliwo kosmiczne, budujemy też w Polsce coraz większe rakiety – mówi dr inż. Adam Okniński, laureat Nagrody Naukowej POLITYKI w kategorii Nauki Techniczne.
MARCIN ROTKIEWICZ: – Czy satelity, których coraz więcej umieszczamy na orbitach okołoziemskich, mogą być toksyczne? ADAM OKNIŃSKI: – W pewnym sensie tak. Poważny problem stanowi materiał pędny, ale nie ten stosowany w dużych rakietach, gdyż najczęściej jest nim ciekły tlen i np. nafta
Mamy dziś do czynienia z zyskującym na znaczeniu systemem plemiennym. Wierzymy komuś znajomemu, rodzinie, a nie ekspertom – mówi prof. Dariusz Jemielniak, badacz dezinformacji i wiceprezes Polskiej Akademii Nauk.
MARCIN ROTKIEWICZ: – „Nie dziwię się, że ludzie w Polsce nagle zwracają się ku nauce, po pomoc” – mówił pan w grudniu 2020 r. w rozmowie z POLITYKĄ. Był szczyt pandemii i wydawało się, że sukces szczepień przeciw Covid-19 zepchnie na margines postawy antynaukowe. Tymczasem
Czy amerykańskie myśliwce rzeczywiście sfilmowały statki obcych? Skąd się bierze ogromne zainteresowanie kosmitami? Rozmowa z Mickiem Westem, badaczem zjawiska UFO.
MARCIN ROTKIEWICZ: – David Grusch, były oficer amerykańskiego wywiadu wojskowego, zeznał niedawno przed komisją Kongresu, że USA prowadzą supertajny program: badają statki kosmitów oraz ich ciała. Jak traktować takie rewelacje? MICK WEST: – Na pewno są to niezwykłe tezy wymagające
Indie są pierwszym krajem, któremu udało się dotrzeć w pobliże południowego bieguna Księżyca. Dziś wylądował tam próbnik i łazik z tego kraju.
Rozmowa z Davidem Grinspoonem, amerykańskim astrobiologiem, o tym, co można znaleźć na obcych planetach i czy warto wydawać pieniądze na badania UFO.
MARCIN ROTKIEWICZ: – Fosfor, jeden z pierwiastków kluczowych dla funkcjonowania każdego organizmu, został niedawno odkryty na księżycu Saturna, Enceladusie. Czy życie miało szansę powstać w tak odległym i potwornie zimnym rejonie Układu Słonecznego? DAVID GRINSPOON: – Absolutnie tak
Koreańczycy ogłosili, że stworzyli rewolucyjny materiał. Nazywa się LK-99 i jest nadprzewodnikiem. Laboratoria na całym świecie sprawdzają teraz, czy to prawda. I czy jest szansa na wielki technologiczny przełom.
Aspartam został właśnie sklasyfikowany jako „możliwie rakotwórczy”. Czy należy więc unikać słodzika jak ognia? Absolutnie nie! Jak zatem połapać się w gąszczu sprzecznych informacji? Po kolei wyjaśniamy, o co chodzi w zamieszaniu z aspartamem.
słodziki faktycznie szkodzą zdrowiu? A kawa? Sprawdźmy Pozostałe dwie grupy w klasyfikacji IARC to: 1 i 2A. Do pierwszej zaliczane są substancje lub czynniki uznane za rakotwórcze dla człowieka, co do których dysponujemy wystarczającymi dowodami ich szkodliwego działania. Na tej liście znalazły się m.in
Amerykański koncern właśnie otworzył dostęp do Barda, swojej wersji sztucznej inteligencji – czyli największego konkurenta ChatGPT.
Wypadek przy pracy zmienia sympatycznego człowieka w psychopatę? Opowiedziana na nowo historia Phineasa Gage’a dowodzi, jak łatwo może powstać naukowy mit.
Rząd chce leczyć bolączki polskiej energetyki małymi reaktorami jądrowymi. Jak one działają? Czy są bezpieczne? A przede wszystkim czy w ogóle istnieją? Odpowiada dr inż. Paweł Gajda.
MARCIN ROTKIEWICZ: – Small Modular Reactors – dzięki nim mają powstać w Polsce podziemne elektrownie zajmujące powierzchnię boiska do piłki nożnej, ale „zapewniające energię całym aglomeracjom”. Tak głoszą reklamy, a laik pyta: skoro SMR są tak dobre, to po co w ogóle
Podział na dwie płcie może być źródłem dumy i radości, ale różnice w tożsamości płciowej są w przyrodzie powszechne – mówi prof. Frans de Waal, światowej sławy prymatolog.
MARCIN ROTKIEWICZ: – Jeszcze kilkadziesiąt lat temu słowo gender miało w języku angielskim znaczenie niebudzące emocji. Spotkał pan osobiście człowieka, który to zmienił. FRANS DE WAAL: – W 1991 r. uczestniczyłem w Światowym Kongresie Seksuologii w Amsterdamie. Miałem tam wygłosić
Książę Karol jako następca brytyjskiego tronu wielokrotnie atakował współczesną naukę, medycynę i wartości oświecenia. Czy będzie tak robił również jako król Karol III?
Prof. Przemysław Kazienko, informatyk z Politechniki Wrocławskiej, o tym, że programy takie jak ChatGPT stają się naprawdę inteligentne. I że wybuchła rewolucja o nieprzewidywalnych skutkach.
MARCIN ROTKIEWICZ: – „Wykazuje cechy tzw. ogólnej sztucznej inteligencji [o możliwościach analogicznych do ludzkiego mózgu – przyp. MR]. Świadczą o tym jego podstawowe zdolności umysłowe (takie jak wnioskowanie, kreatywność i dedukcja) oraz zakres tematów, w których zdobył wiedzę
Oumuamua to słoneczny żagiel lub próbnik wystrzelony z pojazdu obcych? Naukowcy proponują nowe rozwiązanie zagadki tajemniczego przybysza z przestrzeni międzygwiezdnej.
teleskop Pan-STARRS 1 dostrzegł na niebie niezwykły obiekt kilkusetmetrowej wielkości. Poruszał się dość szybko, a jego trajektoria wskazywała, że we wrześniu niezauważony znalazł się w najbliższym w stosunku do Słońca miejscu swojej trasy, zaś 14 października minął Ziemię w odległości 24,2 mln km (dla
Akupunktura miała czynić cuda. Propagowali ją lekarze i poważne instytucje. Refundowały ministerstwa. Ale jej skuteczność jest co najmniej wątpliwa.
Naukowcy ostrzegają: od 2005 r. w bezprecedensowym tempie przybywa w oceanach zanieczyszczeń mikroplastikiem. To zagrożenie nie tylko dla morskiego życia.
Amerykanie chwalili się, że ich samoloty strąciły trzy potencjalnie groźne „niezidentyfikowane obiekty”. Nie wykluczali nawet, że jeden z nich to UFO. Teraz wycofują się z tego rakiem.
np. tzw. pico balony, czyli małe obiekty (o średnicy do 1 m) zaopatrzone w GPS, bardzo prosty nadajnik radiowy, baterie i panele fotowoltaiczne (a niektóre dodatkowo w kamerki). Zabawa polega na obserwacji, jak długo i jak daleko taki balon poleci. Np. australijski amator o imieniu Andy wypuścił
Czy globalne ocieplenie uwolni z topniejącej wiecznej zmarzliny uśpione od wieków groźne bakterie i wirusy?
Gwiazdy gasną, bo niebo jaśnieje. I to w niespodziewanie szybkim tempie. To zaś oznacza poważne kłopoty, gdyż sztuczne światło nocą zagraża nie tylko obserwacjom astronomicznym, ale również dzikiej przyrodzie.
Wzbogacenie posiłków m.in. o ryby i owoce nie tylko poprawiło parametry zdrowotne, ale również sprawność umysłu astronautów. Oto wyniki eksperymentu przeprowadzonego w ośrodku NASA.
Preparat ma zabezpieczać przed jedną z najgroźniejszych chorób zakaźnych atakujących te pożyteczne owady. Odpowiada ona za poważne straty w pszczelarstwie.
Jak ludzki mózg przekształca glukozę w poglądy polityczne? To jedno z najważniejszych i najtrudniejszych pytań, na które od dwóch dekad szuka odpowiedzi interdyscyplinarna nauka: neuropolityka.
Wystarczy mały spektroskop, smartfon i kilkadziesiąt sekund, by stwierdzić, czy ktoś ma we krwi groźnego pasożyta.
Pół wieku temu ludzie po raz ostatni wylądowali na Srebrnym Globie, za trzy lata Amerykanie chcą tam lecieć ponownie. Ale nauka nie daje ostatecznej odpowiedzi na pytanie, czy ludzki organizm jest w stanie przetrwać długotrwałą wyprawę kosmiczną. Być może nie.
Naukowcy oszacowali wpływ zanieczyszczonego powietrza na zdrowie ciężarnych kobiet w 137 krajach. Policzyli również, ile żyć dorosłych osób dałoby się uratować, gdyby choć trochę poprawić jakość powietrza.
Czy o przyjaźni od pierwszego wejrzenia decyduje woń ciała? Jaki wpływ ma na przyciąganie seksualne? O roli zapachów w komunikacji społecznej ludzi wiemy zaskakująco mało.
Naukowcy z dwóch firm pracujących nad sztuczną inteligencją osiągnęli spektakularny sukces. Nauczyli komputer negocjować, zawierać sojusze, zdradzać i blefować. A także mówić po ludzku.
Sukcesem zakończyły się testy na zwierzętach uniwersalnego preparatu antygrypowego, który może chronić nie tylko przed już istniejącymi wirusami, ale również wariantami, które dopiero się pojawią. Powstał on dzięki technologii mRNA.
Amerykański naukowiec postanowił przyjrzeć się temu, ile osób, w jakich krajach i dlaczego uważa, że można szkodzić innym za pomocą magii. Z jego analiz wynika, że rozpowszechnieniu zabobonów sprzyjają przede wszystkim słabość instytucji państwowych oraz religie. Ale również bieda.
Nie będziemy się przejmować tym, że możemy się narazić którejś ze stron sporu politycznego – mówi prof. Marek Konarzewski, biolog i popularyzator nauki, wybrany właśnie na stanowisko prezesa Polskiej Akademii Nauk na lata 2023–26.
ze statutem możliwe są dwie). Prof. Marek Konarzewski będzie 13. uczonym pełniącym tę funkcję. MARCIN ROTKIEWICZ: – Zacznie pan w styczniu rządy w dość trudnych okolicznościach. Bieda znów zaczyna zaglądać naukowcom w oczy, szczególnie doktorantom żyjącym ze stypendiów. MAREK KONARZEWSKI