Czytamy i recenzujemy książki: „Ziemie. Historie odzyskiwania i utraty” Karoliny Ćwiek-Rogalskiej, „Kto pisze naszą historię?” Andrzeja Nowaka oraz „Krew i zgliszcza. Wielka wojna imperiów 1931–1945” Richarda Overy’ego.
, której nam się wydawało, że chcą?”. Szczepan Twardoch: „Historia jest chaosem, który nie ma celu”. Warto się zamyślić. WIESŁAW WŁADYKA *** Żądza imperiów Richard Overy, Krew i zgliszcza. Wielka wojna imperiów 1931–1945, t. 1, przeł. Tomasz Fiedorek, Wydawnictwo Rebis, Poznań 2024
splecionej z teraźniejszością i z mocnym wychyleniem w przyszłość. Tak dalece i profetycznie, że i dzisiaj można się w niej znakomicie odnaleźć. WIESŁAW WŁADYKA *** Atlantyda inaczej Violetta Wiernicka, Polacy w Ukrainie. Czasy carskie, Bellona, Warszawa 2024, s. 301 Zanurzenie się w świat „kresowej
, który znalazł się pod ziemią, daje jakieś znaki: a to wykopana gdzieś łyżka, jakieś klucze, garnek. Jak i większe odkrycia resztek bunkrów i dokumentów. Pytanie, jak pamiętać o mieście, którego już nie ma, pozostaje żywe i zobowiązujące. Znakomita książka wybitnego badacza i pisarza. WIESŁAW
się w Paryżu, po raz pierwszy poza Anglią. Był obcy w obcym kraju. Dzisiaj zna całą Europę i wszędzie czuje się dobrze. To jest wspaniała książka, świetnie napisana i mądrze euroentuzjastyczna. WIESŁAW WŁADYKA Obraza obyczajów Odważne życie Eve Adams w niebezpiecznych czasach, Jonathan Ned Katz
Poniżej prezentujemy nominacje w kategoriach: Źródła i Debiuty w pracach naukowych i popularnonaukowych. Za tydzień zapraszamy do zapoznania się z nominacjami za Prace naukowe, Prace popularnonaukowe oraz Pamiętniki.
w warunkach nieraz ekstremalnych. WIESŁAW WŁADYKA *** Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, seria wydawnicza t. 1–36, Katarzyna Person (koordynator i red.), Eleonora Bergman, Tadeusz Epsztein (red.), Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma, Warszawa 2023
Był jednym z nielicznych, którzy odważnie przeciwstawiali się legendzie powstania warszawskiego. Pytanie „bić się czy nie bić?” było symbolem jego postawy.
Był jednym z nielicznych, którzy odważnie przeciwstawiali się legendzie powstania warszawskiego. Pytanie „bić się czy nie bić?” było symbolem jego postawy. Powiem szczerze: kochałem go.
Po 1989 r. Polska przeszła z socjalizmu do kapitalizmu, co dotyczyło także mediów. Powstał nowy i żywy rynek.
byłych szefów TVP Juliusza Brauna i Roberta Kwiatkowskiego. Autokrata to Bronisław Wildstein. Liberał to Wiesław Walendziak i Jan Dworak. W kategorii empatyczny znaleźli się księża Adam Boniecki i Marek Gancarczyk oraz Marek Markiewicz. Zaś w zbiorze współ-wodzostwo Jerzy Baczyński i Jerzy Jurecki. I
Temat Goralenvolku wraca za sprawą filmu „Biała odwaga”, który wkrótce będzie miał premierę.
Osiem ostatnich lat to nadzwyczaj ponury okres. Dewastowano nawet to, co przynosiło wcześniej IPN uznanie i nagrody.
opowieść profesora Nałęcza o metodach pracy historyka jest ciekawa sama w sobie. To pasjonująca lektura. WIESŁAW WŁADYKA Dziejowa rola pieprzu Thomas Reinertsen Berg, Na koniec świata. Przyprawy, które zmieniły historię, przekł. Maria Gołębiewska-Bijak, Znak, Kraków 2023, s. 410 Norweski popularyzator
charakterystyki, sympatie, choć Leszek Miller podkreśla, że w polityce trudno o przyjaźń, co najwyżej „szorstką”. WIESŁAW WŁADYKA Przez greckie okulary Marek Węcowski, Tu jest Grecja! Antyk na nasze czasy, Wydawnictwo Iskry, Warszawa, 2023, s. 236 Jak patrzeć na współczesność przez pryzmat
Operacja wykluczania Lecha Wałęsy z historii, zohydzania, unieważniania jego osiągnięć trwa w Polsce od lat.
Lech Wałęsa we wrześniu obchodzi 80. urodziny, w październiku 40. rocznicę otrzymania Pokojowej Nagrody Nobla. Tymczasem jego przeciwnicy polityczni nie przestają dyskredytować jego osiągnięć i tworzyć alternatywnej historii, w której spychają go na margines.
Za tydzień, 6 września, ukaże się wraz z POLITYKĄ, a także w księgarniach, nasza książka „Symetryści. Jak się pomaga autokratycznej władzy”. Zawiera nowy, niepublikowany wcześniej materiał, uzupełniony kilkoma tekstami z naszego tygodnika.
właściwie opisuje dużą część współczesnej rzeczywistości, zwłaszcza w przedwyborczym okresie. Zapraszamy więc do lektury „Symetrystów”. *** Fragment nowej książki Mariusza Janickiego i Wiesława Władyki „Symetryści. Jak się pomaga autokratycznej władzy”, która ukaże się za tydzień z
Coraz gorętsze stają się pytania, co będzie z Polską po nadchodzących wyborach parlamentarnych. W którą stronę pójdzie? I co sądzą o tym młodzi ludzie?
Awans społeczny Polaków po 1945 r. ma swoje konsekwencje do dziś. Warto się przyjrzeć powstawaniu tamtej, socjalistycznej elity.
Od dawna Wojciech Roszkowski tępi płynące z Zachodu wszelkie modne obyczaje i ideologie, z upodobaniem znęca się nad gender i LGBT. To są długie i namiętne wywody.
Tuskiem, a obok podpis: „Premier Donald Tusk dążył do jak najlepszych relacji zarówno z Niemcami, jak i z Rosją, co w praktyce oznaczało podporzadkowanie się obu tym państwom, nawet za cenę suwerenności Polski”. Zdjęcie zrobiono na molo w Sopocie 1 września 2009 r. „Nikt nie wie, o
O książce „Wielkie rozczarowanie. Geneza rewolucji Solidarności” Wiesław Władyka rozmawia z jej autorem Marcinem Zarembą.
Wielu polityków obozu rządzącego, także publicyści symetryści, szydzi z antyPiSu, że marszami nie wygrywa się wyborów, że opozycja nie ma programu i nie wie, jakiej Polski chce. A to jest nieprawda.
także opowieść o drodze, jaką przeszła Polska przez te tytułowe 80 lat. Tomasz Łubieński jest znakomitym historykiem, eseistą, nigdy nieunikającym tematów uchodzących za trudne. Odważnie pisał o Wrześniu’39, o powstaniu warszawskim i o tym, czy „bić się czy nie bić”. WIESŁAW WŁADYKA
Zacznę od stwierdzenia, że coroczne rozpoczynanie pracy jurora jest dla mnie, a dostrzegam to u wszystkich członków Kapituły, początkiem nowej przygody. Przypomina pracę poławiacza pereł czy poszukiwacza złota – pisze Marian Turski.
otwarcie mówi o swych żydowskich parantelach. „Bo polskość jest z natury hybrydowa. Co zresztą stanowi o jej bogactwie i atrakcyjności”. WIESŁAW WŁADYKA POLITYKA po raz ósmy podejmuje współpracę z Literackim Festiwalem w Sopocie, który odbędzie się między 17 a 20 sierpnia. Miłośnicy
Poniżej prezentujemy nominacje w kategoriach: Prace naukowe, Prace popularnonaukowe oraz Debiuty w tych kategoriach. W ubiegłym tygodniu ogłosiliśmy nominacje w kategoriach Pamiętniki i Źródła (można się z nimi zapoznać na polityka.pl/nagrodyhistoryczne). Za tydzień, 17 maja, ujawnimy laureatów.
zawirowań taktycznych. WIESŁAW WŁADYKA Łukasz Bertram, Bunt, podziemie, władza. Polscy komuniści i ich socjalizacja polityczna do roku 1956, Wydawnictwo Naukowe Scholar i Kultura Liberalna, Warszawa 2022 Temat komunistów nie miał w Polsce szczęścia do autorów. W okresie PRL stosunek do nich był
Prezentujemy nominacje w kategoriach: Pamiętniki i Źródła. Za tydzień zapraszamy do zapoznania się z nominacjami za Prace naukowe, Prace popularnonaukowe oraz Debiuty.
. Opowieść Szulima Keselmana gęsta jest od faktów, zdarzeń, realiów „wędrówki ku ocaleniu” i oczywiście też zrozumiałych emocji. To ważna książka. WIESŁAW WŁADYKA Stanisław Ossowski, Dzienniki (t. I 1905–1939, t. II 1939–1949, t. III 1949–1963), opracowała Róża Sułek
i urodzie. Ten ciąg między wczoraj a dzisiaj i w drugą stronę czyni lekturę niezwykle frapującą i pouczającą. Warto wgłębić się w rozważania profesora o długim trwaniu w historii na tle szybkich zmian, o otwieraniu się i zamykaniu epok. Całość zamyka esej „Historyk patrzy na wojnę”, oczywiście na wojnę w Ukrainie. WIESŁAW WŁADYKA
Wybitny konstytucjonalista, dokuczliwy polemista i krytyk obozu rządzącego, nazywany w mediach społecznościowych „zakapiorem”, „wariatem”, co zapewne niebywale cieszy prof. Wojciecha Sadurskiego. Próbkę jego temperamentu dostajemy wraz z wydaną właśnie książką „Demokracja na czarną godzinę”.
czytelnika, a wręcz odwrotnie – daje szansę, by docenić, uszanować włożoną pracę i jej nadzwyczajne efekty. WIESŁAW WŁADYKA *** Piramidologia Wielka Piramida. Tajemnice cudu starożytności, Szymon Zdziebłowski, Wydawnictwo Poznańskie, 2023, s. 288 Szymon Zdziebłowski po raz kolejny tłumaczy, że
Rok temu, 14 lutego 2022 r., odszedł od nas redaktor i dziennikarz niezwykły. Od nas, od „Polityki” i od tysięcy czytelników kilku już pokoleń. Daniel Passent.
Był pierwszym ministrem spraw wewnętrznych po upadku PRL i senatorem kilku kadencji. Ale najpierw i najdłużej był redaktorem. Biografia Krzysztofa Kozłowskiego to opowieść o bardzo szczególnej drodze do wolności.
Wojna w Ukrainie jest wyzwaniem militarnym, politycznym, moralnym, ale także intelektualnym. Rodzi podstawowe pytania i wymusza odpowiedzi. W zbiorach zredagowanych przez Jacka Żakowskiego odpowiedzi udzielają polscy maturzyści i profesorowie ze świata.
Wielkie wyzwanie unifikacji odrodzonego państwa.
Otrzymaliśmy właśnie książkę, która opowiada osobistą historię jednego z najwybitniejszych historyków w dzisiejszej Polsce Andrzeja Friszke.
Jarosław Kurski, zastępca redaktora naczelnego „Gazety Wyborczej”, napisał jedną z najbardziej fascynujących książek tego sezonu. Otwartą, szczerą, intymną.
Kultura obywatelskiego obowiązku, do której należał, podpowiadała mu, że nie wolno milczeć ani pozostawać biernym, gdy dzieje się zło. A zwłaszcza gdy ma się taką społeczną pozycję, jaką miał.
Był wielkim miłośnikiem i znawcą poezji. Podarował mi na urodziny zeszyt stukartkowy w kratkę (a jakże) ze stu przepisanymi ręcznie wierszami – „najbardziej ukochanymi”. Ten zeszyt zabrał mi jakiś czuły włamywacz. Tomasz znał mnóstwo z tych wierszy na pamięć, w dyskusji umiał wykorzystać jakiś celny werset, podnieść rozmowę na wyższy poziom.
Andrzej Romanowski był aktywnym uczestnikiem opozycji demokratycznej. Wrogiem PRL. Deklaruje się jako katolik. Dlaczego nie lubią go ludzie obnoszący się ostentacyjnie ze swoim patriotyzmem?
Ostatni numer „Gazety Polskiej” ma okładkę, która na pewno wejdzie do mrocznej historii polskiego dziennikarstwa.
Dla Janiny Paradowskiej polityka oznaczała nie tylko brutalną walkę o władzę, spektakl emocji i ambicji. Zawsze szukała w niej głębszego sensu, propaństwowej misji. Była w tym coraz bardziej osamotniona.
działu nakładałoby obowiązki pisania propagandowych czytanek o wyższości socjalizmu nad kapitalizmem). I tak po kilku przetasowaniach ułożył się trójkąt: Paradowska–Janicki – Władyka, który lokował się przy trzech biurkach w małym pokoiku przy warszawskiej ulicy Dubois. Dzieliliśmy się nawet
działać na rzecz poszerzenia NATO. „Polska powinna tę konieczność wyrażać mocniej niż inne państwa”. WIESŁAW WŁADYKA *** Brudne wojny Zamorskie wojny Portugalczyków 1960–1975, Krzysztof Kubiak, Wydawnictwo Tetragon, Warszawa 2021/2022, tom I i II, s. 512 i s. 729 Opowieść o upadku
. WIESŁAW WŁADYKA *** Herstory Stulecie kobiet. Usłyszeć siebie, wydawnictwo KARTA, Warszawa 2022, s. 328 Głos kobiet w sferze publicznej zawsze był mniej słyszalny. Ich przemyślenia, doświadczenia, aspiracje życiowe pozostawały długo sferą prawie nieznaną. Publikacja wydawnictwa KARTA „Stulecie
Książki, które dotarły do puli finałowej, były rozpatrywane pod wieloma aspektami. Liczył się warsztat historyczny, biegłość autora w dotarciu do źródeł, wprowadzenie nowego tematu bądź nowatorskie ujęcie już znanego, sposób argumentacji. I kunszt pisarski.
wzorcowo. Kolejna znakomita książka profesora niezwyczajnego Stefana Kieniewicza. WIESŁAW WŁADYKA *** Kategoria Wydawnictwa źródłowe Lili Fuchsberg Listy do mojej siostry 1947–1973 Wydawnictwo AUSTERIA, Kraków-Budapeszt-Syrakuzy 2021 Dwie siostry, czternastoletnia Mina i pięcioletnia Lili
Poniżej prezentujemy nominacje w kategoriach: pamiętniki i źródła.
. Pamiętnik przygotowany do druku przez syna Jana Kieniewicza olśniewa na wiele sposobów i w wielu planach, jest bardzo szczery i znakomicie napisany. Dla każdego coś smacznego. WIESŁAW WŁADYKA Maria i Kazimierz PiechotkowieWspomnienia architektówopracowanie: Katarzyna Madoń-MitznerDom Spotkań z
Marcin Meller nadal nie chce zrozumieć, na czym polegała krytyka symetryzmu. Wciąż powiela schematy myślowe stwarzające symetrystom pozorne alibi.
którego wsadziły go jakieś łobuzy. I tyle, brawo. Podkast „Polityki”: Prof. Władyka o PiS, lewicy i symetrystach Odmierzanie równej odległości Bądźmy dalej miłościwi, nie wypominajmy tzw. sprawy Krzysztofa Skowrońskiego i publicznego zaangażowania w nią Marcina Mellera po stronie – jak
dziennikarki: „Czy sądzi Pan, że Polacy i Rosjanie kiedykolwiek w historii się rozumieli?”. „Czasami się rozumieli. Z tym tylko, że nie Polacy i Rosjanie, ale niektórzy Polacy i niektórzy Rosjanie”. WIESŁAW WŁADYKA
To jest bardzo specjalne towarzystwo. Pracują w ośrodkach akademickich rozrzuconych po całym świecie. 41 osób dwa lata temu założyło Concilium Civitas.
w Polsce dzisiejszych dwoje ostatnich marszałków sejmu. To dzieło Macieja Rataja znakomicie przygotował do druku Mateusz Ratyński. Książka historyczna, a jakże aktualna. WIESŁAW WŁADYKA *** Z szuflady rodzinnej Było… Wspomnienia z młodości, Tamara Kołakowska, ZNAK, 2021, s. 112 Kiedy Znak
W podstawie programowej nie mniej ważne niż to, co jest, ważne jest to, czego w niej nie ma. Mieć trzeba nadzieję, że jak zawsze uczniowie swoje będą wiedzieć i tego hiciora nie kupią.
Ossendowski. Wielkie nazwiska i wielkie teksty. Wiele z nich wpisało się w kanon ówczesnej, ale też współczesnej kultury. Także dlatego, że wiele z wątków i kwestii jest aktualnych i dzisiaj. Po tej twórczości prowadzą nas tak znaczący autorzy i komentatorzy, jak choćby Agata Tuszyńska, Magdalena Grzebałkowska, Paweł Smoleński, Grzegorz Nowak i Krzysztof Mroziewicz, sami często uprawiający reportaż historyczny. WIESŁAW WŁADYKA
Był historykiem wielkim, uważanym przez wiele lat za naturalnego lidera środowiska, w którym nie brakowało znakomitości. Był też wspaniałym człowiekiem. Stefan Kieniewicz.
Wzmocnienie przez obóz rządzący pozycji i roli narodowców jest ewidentnym świadectwem przesuwania się władzy w kierunku nacjonalistycznym, a także ewolucji ideowej.