Musimy z tym żyć. Taka natura tego koronawirusa

Sir profesor Leszek Borysiewicz, wirusolog, o skuteczności szczepionek i przebiegu epidemii.

JACEK ŻAKOWSKI: – Czy pandemia wraca? LESZEK BORYSIEWICZ: – Ja bym nie powiedział, że wraca. Bo? Bo ten wirus ma taką naturę, że może się szybko zmienić. Wiemy, że w USA i Wielkiej Brytanii Covid-19 jest już inny niż ten, który zaatakował w Wuhanie. Czyli mamy kolejne fale zachorowań

Od populizmu do autorytaryzmu

Prof. Bart Bonikowski, socjolog z Uniwersytetu Harvarda, o tym, jak konserwatywny, radykalny populizm otwiera drzwi dla autorytaryzmu.

JACEK ŻAKOWSKI: – Pozabijamy się? BART BONIKOWSKI: – Mam nadzieję, że mimo wszystko nie. Mimo co? Mimo że rosną emocje polityczne podgrzewające prawicowy radykalizm. Nie tylko w USA i Europie, ale też w Brazylii, Indiach, na Filipinach. W wielu krajach do głównego nurtu polityki weszli

Jak temperować władzę?

Prof. Martin Krygier, prawnik i politolog z uniwersytetu w Sydney, o potrzebie politycznego umiarkowania i ograniczania władzy.

JACEK ŻAKOWSKI: – Czego najbardziej brakuje naszej demokracji? MARTIN KRYGIER: – Umiarkowania. Czyli? Po angielsku mówimy to temper. To ma dwa znaczenia: hartować i ograniczać, czyli wzmacniać i sposobić do użytku. Jarosław Kaczyński, podobnie jak wielu innych populistów, nie rozumie

Jak groźna jest pandemia? Czy powinno się luzować obostrzenia?

Prof. Tadeusz Zielonka, pulmonolog, o tym, na ile naprawdę jest groźna pandemia, czego o niej się dowiedzieliśmy i jaki sens miało wprowadzanie i luzowanie obostrzeń.

JACEK ŻAKOWSKI: – I gdzie jest ta pandemia? TADEUSZ ZIELONKA: – Prawie wszędzie. Nie widzę. Miał być w Polsce horror i dziesiątki tysięcy ofiar, a po dwóch miesiącach przekroczyliśmy tysiąc przy średnio ponad 30 tys. osób z różnych przyczyn umierających co miesiąc. Rząd znosi

Prof. Agnieszka Golec de Zavala o tym, jak wirus zmienia nasze postawy

Prof. Agnieszka Golec de Zavala z Uniwersytetu Londyńskiego i poznańskiej SWPS o polskim narcyzmie grupowym i o tym, jak pandemia zmienia postawy polityczne i społeczne.

JACEK ŻAKOWSKI: – Czy pandemia nas zmienia? PROF. AGNIESZKA GOLEC DE ZAVALA: – Zmienia nas jako jednostki i jako społeczeństwo. Panią zmienia? Myślę, że z powodu pandemii zawaliłam dość ważną rozmowę. Bo? Bardziej wprost mówię, co myślę, słabiej się pilnuję i mniej ważę słowa. W Anglii

Jacques Rupnik: Jaka będzie nowa normalność?

Jacques Rupnik, francuski politolog, doradca polityków, o tym, dlaczego świat „obniżania kosztów” jest tak bezbronny wobec globalnych zagrożeń, oraz co zrobić, żeby obecna epidemiczna katastrofa się nie zmarnowała.

JACEK ŻAKOWSKI: – Czy nasz świat przetrwa? JACQUES RUPNIK: – Świat przetrwa. Ale będzie inny. O tym nowym świecie coś wiemy? Jego fragmenty widzimy. Kiedy słucham papieża przemawiającego podczas Urbi et Orbi z placu św. Piotra, na którym nie ma nikogo poza nim, to widzę, że urbi

Dlaczego PiS decyduje się na tak radykalną politykę

Prof. Rafał Chwedoruk, politolog, autor książki „Polityka historyczna”, o tym, o co właściwie chodzi Prawu i Sprawiedliwości i dlaczego partia decyduje się na tak radykalną politykę wewnętrzną i zewnętrzną.

JACEK ŻAKOWSKI: – Katastrofa? PROF. RAFAŁ CHWEDORUK: – Nie. Nie jest pan poruszony tym wszystkim, co przyniósł poprzedni tydzień? Absolutnie nie. Prezydent nie pojechał do Jerozolimy, żeby nie słuchać ataków Putina. A Putin prawie jak baranek. Oddaliśmy miejsce walkowerem. Paskowy TVP

Skąd ten sukces autorytarnych populistów

Rozmowa z Yaschą Mounkiem, politologiem, o źródłach sukcesu autorytarnych populistów i o tym, że to głosowanie będzie dla polskiej demokracji kwestią przetrwania.

JACEK ŻAKOWSKI: – Jak uratować demokrację? YASCHA MOUNK: – Najpierw trzeba zrozumieć, dlaczego ona się rozwala. Dlaczego? Bo nowy populizm stworzył nowe zagrożenie. Stare dyktatury mówiły, że demokracja to chaos niszczący gospodarkę, a one oferują porządek i dostatek. Teraz wszędzie

Tak wygląda ekonomia polityczna populizmu

Siergiej Gurijew, główny ekonomista Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, o ekonomii politycznej populizmu.

JACEK ŻAKOWSKI: – Da się ekonomicznymi metodami policzyć, dlaczego ludzie głosują na populistów?SIERGIEJ GURIJEW: – To możliwe. Porównując zachodzące procesy gospodarcze i ewolucje sympatii politycznych w różnych krajach Zachodu, można wskazać takie policzalne zmiany, przy których

Kto powinien odpowiedzieć za kryzys 2008 r.

Prof. Joseph L. Badaracco, etyk biznesu, o wielkim kryzysie finansowym, odpowiedzialności liderów, fałszywych prorokach i chciwości.

Rozmowa ukazała się w tygodniku POLITYKA w październiku 2008 r. JACEK ŻAKOWSKI: – Z czego wynika to, że na szczytach władzy jedni okazują się wielkimi przywódcami, a inni tylko zwykłymi prezydentami, prezesami czy dyrektorami?JOSEPH L. BADARACCO: – Ważne jest dziedzictwo genetyczne

Amorficzne, nieuchwytne, niedefiniowalne piękno

O pięknie decyduje kontekst. Ten sam wieżowiec może być piękny w mieście, a paskudny w górach. Żadnego piękna nie ma poza kontekstem – mówi historyk sztuki Anda Rottenberg.

JACEK ŻAKOWSKI: – Dysgraficzny dyslektyk, czyli ja, przychodzi do guru artystów, czyli do pani, i pyta: co jest piękne w życiu?ANDA ROTTENBERG: – Guru ma być od sztuki czy od życia? Niech będzie od życia sztuki i sztuki jako życia. Kiedy ostatnio spojrzała pani na coś i pomyślała pani

Siedzimy nigdzie, pijemy nic

Rozmowa z George’em Ritzerem o religii, języku i znakach konsumpcji oraz o tym, jak konsumpcyjne niezaspokojenie przekształca świat.

Rozmowa ukazała się w Niezbędniku Inteligenta POLITYKI w kwietniu 2007 r. JACEK ŻAKOWSKI: – Gdzie, cztery lata po ogłoszeniu przez pana „Globalization of Nothing”, jesteśmy na drodze od czegoś do niczego?GEORGE RITZER: – Jesteśmy bliżej niczego. Albo może powinniśmy

Tadeusz Mazowiecki: Powstanie mojego rządu było przełomem

Do dziś nie jestem pewien, czy z utworzeniem mojego rządu oni zrozumieli, że już stracą władzę. Myślę, że nie do końca. Nawet kiedy mówiłem, że będę „premierem rzeczywistym, a nie malowanym” – mówił „Polityce” pierwszy premier III Rzeczpospolitej.

Rozmowa ukazała się w tygodniku POLITYKA 7 czerwca 2008 r. JACEK ŻAKOWSKI: – Gdyby miał pan jedną frazą opowiedzieć, jak pan rozumie ostatnie 20 lat, to jak by ona brzmiała?TADEUSZ MAZOWIECKI: – Polska jest inna. Inna niż wcześniej czy inna niż nam się wydawało, że będzie.Inna niż

Co się stało na placu Tiananmen 4 czerwca 1989 r.

Twardogłowi bali się, że jeśli się wycofamy, nie będą już mieli pretekstu, żeby nas zniszczyć. Więc wysłali czołgi – mówi Youcan Wang, chiński opozycjonista, przywódca ruchu studenckiego z 1989 r.

Rozmowa ukazała się w tygodniku POLITYKA w maju 2008 r. Jacek Żakowski: – Był pan na placu Tiananmen 4 czerwca 1989 r.?Youcan Wang: – Przez dużą część dnia byłem. Jak pan się tan znalazł?Studiowałem fizykę na uniwersytecie pekińskim. Większość z nas tam była. Pochodzi pan z Pekinu?Nie

Tajemnice Morawieckiego

Jest prawie jak Donald Trump. Za jednym i drugim ciągną się dziwne interesy. Obu oplata rosyjska sieć. Obaj oparli kariery na schedzie ojców. Obaj od lat wymyślają sobie legendy. Różnią ich miliardy, samodzielność, charyzma i władza. Trump je ma.

Prof. Gadacz: Nie ma szczęścia bez myślenia

Cywilizacja może odrzucić kulturę, z której wyrosła, ale nie jest pewne, że może to przeżyć - mówił przed laty prof. Tadeusz Gadacz.

” (Niezbędnik Inteligenta nr 17, POLITYKA 8/09). Drukowana tu rozmowa dotyczy spojrzenia filozofa na współczesność. Jacek Żakowski: – Czuje pan, że czegoś nam w Polsce brakuje? Tadeusz Gadacz: – Bardzo. A czego brakuje? Kultury. Szeroko pojętego życia duchowego. Jak to się pana zdaniem objawia

Skąd się biorą nierówności i jak wpływają na demokrację?

Główna ekonomistka EBOiR, profesor Oxfordu Beata Javorcik o tym, jak chronić demokrację przed skutkami, które przynosi globalny rynek.

JACEK ŻAKOWSKI: – Gdzie się pani ukrywała?BEATA JAVORCIK: – Nie ukrywałam się. Nie było pani, nie było… I buch! Międzynarodowa gwiazda. Profesura Oxfordu. All Souls College. Dyrektor w londyńskim Centrum Badań Ekonomicznych. Członek zarządu Królewskiego Towarzystwa Ekonomicznego

Kiedy zaczynaliśmy, mało kto wiedział, co to jest ekologia

Rex Weyler, współzałożyciel ekologicznej organizacji Greenpeace, o świecie przypominającym korporację, green-washingu, iluzji wzrostu i nadreprezentacji socjopatów.

Rozmowa ukazała się w tygodniku POLITYKA w grudniu 2009 r. JACEK ŻAKOWSKI: – Jest pan dumny?REX WEYNER: – Z czego? Z Greenpeace.Bardzo! Przez 40 lat zachowaliśmy podstawowe zasady: radykalizm i niestosowanie przemocy w walce o środowisko. Potrząsnęliśmy światem. Otworzyliśmy ludzi na

Wyznania nawróconego marksisty

Antonio Negri włoski filozof, więzień polityczny, oskarżany o terroryzm, w rozmowie z Jackiem Żakowskim.

tylko jednego. Pozowania do zdjęcia ze stojącym w jego gabinecie popiersiem Lenina – czerwonym jak skorupa parzonego raka. JACEK ŻAKOWSKI: – Po czyjej pan jest stronie widząc w telewizji kolejne zamachy?ANTONIO NEGRI: – Ja zawsze jestem po stronie ofiary. A rozumie pan zamachowców

Nieobecność Modzelewskiego

Przegapiliśmy Karola Modzelewskiego. Nie słyszeliśmy tego, co nam mówił. I zostaliśmy za to słusznie ukarani.

go światem nie groził więzieniem, ale był najtrudniejszy. Nie tylko dlatego, że był to spór z przyjaciółmi, a zwłaszcza z Jackiem Kuroniem, z którym łączyła go wspólnota poglądów, działania i ławy oskarżonych. W wolnej Polsce przyjaciele poszli za Leszkiem Balcerowiczem, a Modzelewski – nie

Amit Bhaduri o zbliżającym się kryzysie i brexitowej walce klas

Filozof i ekonomista Amit Bhaduri o tym, że kryzys jest już blisko, a w brexicie chodzi o walkę klas, a nie narodową tożsamość.

JACEK ŻAKOWSKI: – Kiedy będzie krach?AMIT BHADURI: – Niedługo. Czyli?Dwa warunki muszą być spełnione. I już są spełnione?W dużym stopniu. Te warunki to…?Po pierwsze, wiara, że sektor finansowy wymyślił nowe sposoby ograniczania ryzyka, więc znów można zarabiać szybko i

Biedroń: Jesteśmy politycznym start-upem

Rozmowa Jacka Żakowskiego z Robertem Biedroniem o wymieceniu Misiewiczów z administracji, żądaniach nauczycieli, związkach partnerskich i pieniądzach Wiosny.

JACEK ŻAKOWSKI: – Po co mi taka Wiosna?ROBERT BIEDROŃ: – Żeby w końcu coś się zmieniło. W polityce potrzebne są zmiany, postęp, przypominanie, po co mamy demokrację i politykę. A mamy je po to, żeby ludzie żyli lepiej i szczęśliwiej. Oj, źle zacząłem, skoro od razu pojechał pan

Prawo i pięść

Prezes narodowego banku nie może być świętą krową. Musi podlegać ocenie i Sejm musi móc go zmienić – mówił przed laty prezes PiS.

Rozmowa ukazała się w tygodniu POLITYKA w listopadzie 2004 r. JACEK ŻAKOWSKI: – Rozumie pan, co się w Polsce dzieje?JAROSŁAW KACZYŃSKI: – Unosi się kurtyna. Ruszyła ją afera Rywina, a sprawa Orlenu unosi ją dalej i ukazuje kolejne fragmenty systemu gospodarczo-polityczno-kryminalnych

Putin ma dużą moc niszczenia, ale nie ma mocy tworzenia

Prof. Timothy Snyder, historyk, badacz nacjonalizmu, o tym, dlaczego Putin, Trump czy Kaczyński skończyli z wielkim marszem do przodu, a zaczęli wracać. I dlaczego jest to takie groźne.

JACEK ŻAKOWSKI: – Czy rządzi nami Putin?TIMOTHY SNYDER: – Nie rządzi. Manipuluje. Czytelnik pana „Drogi do niewolności” wie, że Putin ma w Ameryce swojego prezydenta, w Polsce wpływy na najwyższych szczeblach, potężne partie we Włoszech, Francji, w Niemczech, na Słowacji, w

Czy Okrągły Stół dałoby się powtórzyć?

W 30. rocznicę rozpoczęcia obrad Okrągłego Stołu ich uczestnik ze strony rządowej, psycholog, prof. Janusz Reykowski o tym, jak to się wtedy udało i czy Polacy znowu muszą do takiego stołu zasiąść.

JACEK ŻAKOWSKI: – Czy Okrągły Stół da się powtórzyć?JANUSZ REYKOWSKI: – Gdzie? W Polsce teraz.Nie. Za rok?Też chyba nie. A za pięć lat?Raczej chyba też nie. Dziś nie, za rok mniej nie, a za pięć lat jeszcze mniej nie?Albo: dziś nie, za rok bardziej nie i za pięć lat jeszcze bardziej nie

Co Piątek wie o Macierewiczu

To dziwne, że nowa książka Tomasza Piątka jeszcze nie wstrząsnęła światem.

Typowy Polak, kurde

Jako typowy choleryk nieraz się powstrzymuję, żeby komuś nie przywalić – mówił przed laty Jerzy Owsiak.

Rozmowa ukazała się w tygodniku POLITYKA w listopadzie 2008 r. JACEK ŻAKOWSKI: – Ciężko jest być największym autorytetem Polaków?JERZY OWSIAK: – W ogóle o tym nie myślę. Są ludzie, którzy świadomie budują swój autorytet. Mnie to się zdarzyło gdzieś obok tego, co robimy. Jak już się

Prof. Bauman: Wojna z kłamstwem jest nie do wygrania

Kłamstwo jest wieczne i wszędobylskie z natury – mówił przed laty prof. Zygmunt Bauman.

Rozmowa ukazała się w Niezbędniku Inteligenta POLITYKI w grudniu 2004 r. Prof. Zygmunt Bauman zmarł 9 stycznia 2017 r. Jacek Żakowski: – Nie ma pan pojęcia, jak się ucieszyłem, kiedy w rozmowie z Keithem Testerem powiedział pan o swojej „pasji obnażania kłamstw, w jakie opakowuje się

Drapieżniki kontra roślinożercy

Co łączy Schetynę i Kaczyńskiego z Trumpem, Macronem i Putinem? Drapieżność! Po czasach trawożerców przyszedł czas drapieżników.