Przejdź do treści
Reklama
Reklama
Kraj

Biurokracja, czyli skąd się w Polsce bierze podejrzliwość

Wesley Tingey / Unsplash
Biurokracja jako coś negatywnego jest odczuwana wszędzie. Kwitnie w systemach autorytarnych, natomiast ma się „mniej dobrze” w ramach demokracji. Bo reżim autorytarny w dużej mierze funkcjonuje na zasadzie kontroli.

Kampania prezydencka rozwija się w coraz bardziej zawrotnym tempie. Dotyczy to w szczególności kandydata, który mieni się bezpartyjnym, obywatelskim i niezależnym. Robi pompki, nosi materiały budowlane w Lądku-Zdroju (przypomina to udział rządowych prominentów z czasów PRL w wykopkach), opowiada w Lublinie, ile wyciska na klatę.

Te treści są szeroko popularyzowane przez TV Republika, mozolnie konstruującą tłumy na spotkaniu z p. Nawrockim w Białobrzegach czy kokietującą: „Polska, biało-czerwoni. Karol Nawrocki prezydentem Polski”. To kabaretowo-satyryczne okoliczności, ale nie brakuje też tematów wyglądających na poważne, np. o wychodzeniu z postkolonializmu dzięki budowie CPK (przypomina to tyrady o uniezależnianiu się od imperializmu dzięki Nowej Hucie) czy tzw. ekoterroryzmie w UE (to kojarzy się z groźbą zrzutów stonki ziemniaczanej przez rewizjonistów zachodnioniemieckich w celu walki z socjalizmem w Polsce).

Nie należy nabijać się z p. Nawrockiego, po czemu są rozliczne powody, należy też na serio traktować jego gadki o „fundamentalnych” sprawach krajowych i międzynarodowych. Niemniej postanowiłem nieco odpocząć od realiów kampanii (wrócę do niej na krótko pod koniec felietonu) i poruszyć temat biurokracji w życiu publicznym.

Szczeble niższe i wyższe

Kilka wyjaśnień wstępnych. Biurokracja jest stara jak świat, ale sam termin pojawił się we Francji w połowie XVIII w. poprzez połączenie słów „biurko” i „kracja” (władza). Odnosił się do władzy zza biurek, czyli sprawowanej przez urzędników. Francuskie realia w czasie oświeceniowego buntu przeciwko monarchii absolutnej sprawiły, że władza urzędników była postrzegana jako uciążliwa, nacechowana nadmiernym formalizmem.

Reklama