Ucieczka w uchodźstwo. Ukraińcy coraz częściej występują o ochronę międzynarodową w Polsce
Po wielu latach, gdy o status uchodźcy w Polsce starali się głównie Czeczeni (formalnie obywatele Rosji) oraz Białorusini, i to oni przodowali w statystykach Urzędu ds. Cudzoziemców, nastąpiła zmiana – w 2024 r. na prowadzenie wysunęli się obywatele Ukrainy. Według najnowszych danych UDSC wśród 17 tys. cudzoziemców, którzy w minionym roku złożyli wnioski o udzielenie ochrony międzynarodowej, najwięcej, bo aż 7 tys., było Ukraińców. Dopiero w dalszej kolejności byli to Białorusini (4 tys. wniosków), Rosjanie (0,9 tys.), obywatele Somalii (0,6 tys.) oraz Erytrei (0,5 tys.).
Wszystko za sprawą ustawy mobilizacyjnej, uchwalonej przez ukraiński parlament i obowiązującej od maja 2024 r. Zgodnie z nią mężczyźni w wieku poborowym (między 18. a 60. rokiem życia) przebywający poza granicami kraju muszą zaktualizować swoje dane w systemie ewidencji wojskowej – bez tego konsulat ani specjalnie utworzone w Polsce po wojnie punkty paszportowe nie wydadzą im nowego paszportu.
W Polsce sprawa może dotyczyć prawie 200 tys. mężczyzn w wieku poborowym (dane Ministerstwa Cyfryzacji ze stycznia 2025), którzy mają nadany status UKR (dzięki ustawie o pomocy obywatelom Ukrainy), ale również wielu obywateli Ukrainy z innymi statusami pobytowymi: na wizach, zezwoleniach na pobyt czasowy, stały, z zezwoleniem rezydenta długoterminowego UE, jak również tych, którzy są w Polsce nielegalnie.
Wszyscy oni bez ważnego paszportu doświadczają trudności właściwie na każdym kroku. Bo paszport to podstawowy dokument tożsamości za granicą – bez niego nie można legalnie pracować, wynająć mieszkania, zapisać dziecka do szkoły czy założyć konta w banku, nie mówiąc o wjeździe do innego kraju, co stanowi główny problem np. dla tirowców.
Czytaj też: