Sam na sam

Gmina Centrum: termin w lipcu

Roman Hauser. Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego

Nie tym torem

Mapa sztabowa Watykanu

Jeno sznur?

Spolszcz to sam czyli znajdź polski odpowiednik

Tydzień w kraju

Cytaty

Tydzień na świecie

Do końca czy od nowa?

Wicepremier Leszek Balcerowicz oraz ministrowie Hanna Suchocka, Bronisław Geremek, Janusz Onyszkiewicz i Tadeusz Syryjczyk złożyli w poniedziałek dymisje na ręce premiera. Tym samym rząd Jerzego Buzka zakończył swój żywot jako rząd koalicji AWS-UW, nawet jeśli premier dymisji nie przyjął, co jest decyzją dość dziwną, gdyż siłą w rządzie nikogo nie moża trzymać (chyba że chodzi o obniżenie wiarygodności deklaracji UW). Rząd może jeszcze trwać jako gabinet formalnie mniejszościowy. Realnie był rządem mniejszościowym już od dłuższego czasu, gdyż zbyt często w ważnych sprawach nie miał większości w parlamencie. Los całej koalicji zadecyduje się w najbliższych dniach.

W pośpiechu, bez oddechu

Stołeczną gminą Centrum rządzi (czy raczej próbuje) komisarz z nadania premiera i zgodnie z przewidywaniami wprowadza w skomplikowaną strukturę stolicy jeszcze większy chaos. To, co miało być podobno uporządkowane, jest jeszcze bardziej zabałaganione. Nie jest bowiem prawdziwe twierdzenie, że przyczyną ustanowienia komisarza był administracyjny nieporządek i zły ustrój Warszawy. W tej politycznej przepychance zły rzeczywiście ustrój nie odgrywa akurat żadnej roli. Tu chodzi wyłącznie o partyjny interes AWS, która wprawdzie w stolicy wygrała wybory, ale okazała się niezdolna do tworzenia koalicji i współrządzenia.

Rak z przerzutami

Dramatycznej decyzji o zamknięciu szpitala przy ul. Wawelskiej udałoby się uniknąć, gdyby Instytutem Onkologii zarządzał kompetentny menedżer. Ale główną przyczyną raka, który toczył szpital, były niejasne, korupcjogenne stosunki między państwową lecznicą a prywatną fundacją. Dziś fundacja kwitnie, szpital – umiera. Na oczach resortu zdrowia, który nie protestuje, że idei reformy nic już prawie nie zostało.

Najgorsze, że Arab

W gabinetach prezydentów: Aleksandra Kwaśniewskiego i Hossny Mubaraka, w Internecie, w Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, w egipskiej ambasadzie, czekają na odzew apele obywatela egipskiego zameldowanego w Piastowie pod Warszawą, wdowca, którego piątka dzieci od dwóch lat przebywa w domu dziecka.

Przystanek, raj i pułapka

Masza budowała rakiety kosmiczne. Luba kończyła konserwatorium, grała na skrzypcach w filharmonii. Gala pracowała w fabryce żarówek. Teraz sprzątają w Polsce, jak tysiące kobiet przyjeżdżających do nas z Rosji, Białorusi i przede wszystkim Ukrainy. Doprowadzają do połysku świeżo dorobione wille, chowają dzieci zaganianej polskiej klasy średniej, która pierwsze pieniądze zdobywała szorując wille niemieckie i pilnując francuskich dzieci.

Miękka trawa

Nic chyba nie dzieli bardziej polskich dwudziestolatków od ich rodziców niż stosunek do narkotyków, zwłaszcza do marihuany (trawy). Jak trudno rozmawiać w Polsce o narkotykach, świadczą reakcje na nasz Raport (Polityka 20).

„Kto zdefraudował, kto nie dopilnował”

„Sercowe chwyty”

Nie chcą dawców szpiku?

„Goły doktorant”

Oklapły byk

Byk porywa dwie kobiety: pogańską Europę i nie zepsutą jeszcze Polskę – taki fresk zdobi ścianę naszego przedstawicielstwa w Brukseli. Dziś wygląda na to, że intuicja zawiodła znanego malarza. Byk wcale nie porywa naszej dziewicy, wystarczy mu ta Europa, którą już niesie na grzbiecie. To Polska powinna chwycić byka za rogi. Niestety nie wydaje się, by nasz rząd potrafił to zrobić. A byk może nabrać rozpędu. Niemiecki minister pokazał mu przyszłość: Stany Zjednoczone Europy.

Inspekcja graniczna

Publikacje „Polityki” poświęcone trwającym od lat szykanom wobec polskich turystów na granicy czesko-austriackiej w Drasenhofen (POLITYKA 31 i 39/99 r. oraz 6 z br.) miały w Austrii duży rozgłos. Cytowały je gazety wiedeńskie („Der Standard”) i lokalne („Salzburger Nachrichten”), omawiała telewizja, wspomniała o nich posłanka do wiedeńskiego parlamentu Urszula Stenzel, nie kryjąc słów oburzenia wobec straży granicznej w świetle przedstawionych przez „Politykę” faktów.

Lista życzeń i zażaleń

Bill Clinton jedzie do Moskwy głównie po to, by odkryć, kim jest Władimir Putin: czy groźnym namiestnikiem KGB, anty-Gorbaczowem marzącym o odbudowie imperium sowieckiego, czy przyjacielem Ameryki, z którym „można robić interesy”. A zwłaszcza ubić interes rakietowy.

Poślizg na marmoladzie

Sushi na ostro

[dla koneserów]

Gry i zabawy sceniczne

[dla każdego]

Stalowy gigant

[dla każdego]

Erin Brokovich

[dla każdego]

Kamerą w twarz

Kamera zagląda w twarz bohaterom, pokazując z bliska oczy, usta, zmarszczki. To niby nic nowego, ale odniosłem wrażenie, iż w tym roku w Cannes zbliżenia stosowane były znacznie częściej niż zwykle. Jednocześnie reżyserzy wykorzystują obficie możliwości, jakie dają nowoczesne techniki montażu, „tnąc” pokazywaną rzeczywistość na coraz mniejsze kawałki. Ale z tych setek tysięcy krótkich ujęć obejrzanych w Cannes układa się jednak dość klarowny obraz współczesnego świata.

Duch fabryki

Rozmowa z Lou Reedem, poetą, kompozytorem, artystą rocka

Listy z gorszego świata

W ankiecie, skierowanej przez branżowy miesięcznik „Press” do czołowych dziennikarzy z pytaniem o najwybitniejszego polskiego publicystę minionego wieku, wybrany został Ryszard Kapuściński. Opinia zaskakująca, zważywszy że było to stulecie wielu innych ważnych autorów, którzy wszechstronnie rozważali nasze problemy narodowe, gdy Kapuściński nie zajmuje się Polską, lecz Trzecim Światem. Można więc uważać go za komentatora, być może rzeczywiście głównego, ale zasłużonego dla innej części globu, mimo że pochodzi on z naszego kraju.

Życie Weroniki

[tylko dla znawców]

Bez oczarowania

[nie zaszkodzi przeczytać]

Nie rzucą ziemi

[warto mieć w biblioteczce]

Trzeci język

10 lat temu wydawało się, że sprawy ułożą się jak w przekornym tytule książki Jerzego Jarzębskiego „Pożegnanie z emigracją”. Że po odzyskaniu niepodległości podział na literaturę emigracyjną i krajową nie ma racji bytu, bo istnieje tylko jedna literatura polska.

Bestsellery

Człowiek i jego głód

Teatr introwertyczny? Kto wie, może właśnie ten sposób uprawiania sztuki scenicznej zostanie niedługo uznany za jedno z najciekawszych dokonań artystycznych kończącego się wieku? Mowa o teatrze posiłkującym się od strony literackiej arcydziełami epiki, nie dramatu; o teatrze, którego siłą napędową są nie tyle konflikty, akcja, przebieg zdarzeń, ile duchowe doświadczenia portretowanych postaci.

Prognozy dla bloku

Amerykańskie piwo

Info-kiosk

Francuzi biorą polskie telefony

Pierwszy do końca

„Jestem pierwszy”. Tak zatytułował Witold Zaraska swoją autobiograficzną książkę. Pierwszy przełamał państwowy monopol handlu zagranicznego w PRL. Pierwszy sprywatyzował państwową firmę. Pierwszy wszedł na giełdę. Pierwszy miał odwagę powiedzieć: „chcę być nie tylko współwłaścicielem, ale prezesem zarządu i dyrektorem generalnym” – i pierwszy przestanie nim być na własne życzenie. Sam tego chce? Przynajmniej tak mówi dzisiaj, kiedy jego ukochany Exbud przechodzi pod kontrolę szwedzkiego koncernu budowlanego Skanska, a on, zawsze pierwszy, zawsze niezależny, zostanie – a i to nie wiadomo na jak długo – jej najemnym pracownikiem.

Gorące lato śnieżynki

Nasze obawy co do losów Horteksu (POLITYKA 48/99) okazały się uzasadnione. Firma tonie w długach, wyprzedaje zakłady, zwalnia pracowników, nie kontraktuje owoców i warzyw. Również Najwyższa Izba Kontroli ma na temat kondycji Horteksu bardzo złą opinię. Co gorsza, uważa, że spółka i jej właściciele narazili Skarb Państwa na straty wysokości 66 mln zł. Nadchodzi gorące lato. Czy horteksowska śnieżynka, jedna z najsłynniejszych polskich marek, zdoła je przetrwać?

Cudo-twórcy

Jeden tylko paragraf w nowelizowanej właśnie przez parlament ustawie o prawie autorskim wart jest co najmniej 100 milionów dolarów. Na tyle bowiem wyliczyli swoje roczne koszty rodzimi nadawcy telewizyjni, których ów zapis zobowiązuje do wypłacania tantiem dla twórców i artystów. Nic więc dziwnego, że obie strony sporu (na przeciwnej barykadzie okopały się stowarzyszenia twórcze) zaciekle walczą; oficjalnie o zakres twórczych praw, nieoficjalnie – o gigantyczną kasę.

 Ostatni powrót

„Mikołaj Mikołajewicz Mikołajczyk” – tak Cat-Mackiewicz zatytułował swoją broszurę wydaną w 1945 r. w Londynie; „kawaler jałtański” – takim przezwiskiem napiętnowała byłego premiera większość Polaków przebywających wówczas na Zachodzie. Ale gdy ów „renegat” zjawił się w kraju, wszędzie witały go entuzjastyczne tłumy, a okrzyk „Niech żyje Mikołajczyk!” pojawiał się podczas każdej nieomal przeciwrządowej manifestacji.

Zakichani

Na niebie włoski błękit, od połowy kwietnia mamy słoneczne lato, a wokół ludzie z mokrymi nosami i czerwonymi oczami. Kichają, skarżą się na ból gardła i duszności, tu ich swędzi, tam zatyka. Jednym puchną wargi, inni mają obrzęki skóry i bolesne wysypki. „Przeziębiłem się, mam jakieś zapalenie” – charczą i połykają ogólnie dostępne leki przeciwko infekcjom, które nie odnoszą skutku.

Moja Łódź

Urodziłem się przy ul. Kilińskiego 71 w 1914 r. Miasto nazywano wtedy Czerwona Łódź. Mit otaczał ówczesnego ojca miasta Bronisława Ziemięckiego – piłsudczyka, socjalistę, ale także radykała społecznego. Blisko związany z Józefem Piłsudskim powiadał, że razem dojechali tramwajem do przystanku Niepodległość. Tam Piłsudski wysiadł, a Ziemięcki jechał dalej do przystanku Sprawiedliwość społeczna...

Szlaban na kartę

W ostatnich dniach maja dwudziestu nauczycieli zwróciło się do rzecznika praw obywatelskich o wystąpienie w obronie tej grupy zawodowej. Chodzi o 6–7 tys. osób zaangażowanych w zdobywanie stopni specjalizacji, którym z dnia na dzień powiedziano: państwu już dziękujemy, bawiliście się na własny koszt i ryzyko. Teraz obowiązuje nowa Karta Nauczyciela: żadnych specjalizacji, inne zasady awansu.

Święto chuliganów

Przed piłkarskimi mistrzostwami Euro 2000, które rozegrają się od 10 czerwca do 2 lipca na ośmiu stadionach Belgii i Holandii, media obu krajów piszą więcej o strachu przed najazdem chuliganów z całej Europy niż o sportowym święcie. Władze od wielu miesięcy szykują nadzwyczajne środki bezpieczeństwa. Chwilami kojarzy się to z mobilizacją na czas wojny.

Klubowe życie

Nawet najbardziej luksusowe restauracje mają swoje minusy. Może wejść do nich każdy, byle dysponował wystarczającym zasobem gotówki. Nigdy więc nie wiadomo, kto będzie ucztował przy sąsiadującym z nami stoliku. Może się zdarzyć, że będzie to osoba mało sympatyczna, niekulturalna, której obecność odbiera wręcz apetyt.

Kryształ w górze

„Jama, kretowisko, żyrandol ustawiony na kopcu” – oceniają projekt Świątyni Opatrzności jego krytycy. Zwolennicy są zachwyceni niezwykłą formą i bogactwem symboliki. Prymas cieszy się, że w mającej wiele pięknych świątyń stolicy stanie jeden projekt inny, pobudzający do dyskusji.

Laboratorium sensacji

Jakiś czas temu ze zdziwieniem ujrzałem na czołówkach gazet informację, że w CERN – Europejskim Laboratorium Cząstek Elementarnych w Genewie zaobserwowano nowy stan materii zwany plazmą kwarkowo-gluonową. Zderzając rozpędzone jądra atomowe stworzono w laboratorium warunki, jakie panowały zaraz po Wielkim Wybuchu, gdy wszechświat był niewyobrażalnie mały i gorący.

Dział kadr

Z góry na dół

Krocząca gilotyna

Po co chłopu konstytucja

Nie będzie nas – czy będzie las?

Prezydent nasz Skarb

Kłopotliwe znaki

Serialowe dialogi

Szklane myśli

Autoportret samotnika

„Jan Lebenstein – dziennik samotnika”, film dok. Andrzeja Wolskiego, TVP 2

Opinie

Niewinni grzesznicy

O d.

Polityka i obyczaje