Kocha, lubi, kalkuluje. Maj miesiącem miłości?

Gombrowicz – gombrowiczystą

Maj – w to mi graj

Za dużo dla Leppera

Eksport wbrew złotówce

Jan Paweł II: nowe znaki czasu

Tydzień w kraju

Cytaty

Tydzień na świecie

Słabszy wygrywa

Decyzja prezydenta Kwaśniewskiego o podpisaniu nowej ordynacji wyborczej była prawdopodobna już od momentu, kiedy za nowym projektem opowiedziało się także PSL. W takiej sytuacji osamotnionemu SLD bardzo trudno byłoby zapobiec odrzuceniu prezydenckiego weta przez połączone siły ludowców, AWS, UW i innych, mniejszych sejmowych klubów. Nawet przy maksymalnej mobilizacji i pełnej frekwencji zabrakłoby Sojuszowi około 20 głosów.

Pech hazardzisty

Nad Totalizatorem Sportowym zawisło fatum, co w przypadku organizatora gier hazardowych ma symboliczny wymiar. Aby wygrać, trzeba mieć szczęście, a TS dotknięty jest jakimś wyjątkowym pechem. Od dwóch lat trwa karuzela personalna, odwołuje się jednych prezesów, powołuje nowych, zmienia składy zarządu i rady nadzorczej. Do niedawna toczyły się zażarte targi dotyczące wyboru operatora systemu online. A kiedy wreszcie udało się wynegocjować warunki nowej umowy, podważyła je pani minister Skarbu Państwa.

Koniec Szalonego Mada?

1 maja prezydent George Bush przedstawił nową koncepcję obrony Ameryki i jej sojuszników. Koncepcja ta – Missile Defense (Obrona przed Rakietami) – wywraca do góry nogami dotychczasowe podstawy pokoju na świecie: może umocnić bezpieczeństwo, ale może także nasilić wyścig zbrojeń. Ani Europa, ani Polska nie mają jeszcze jasnego zdania na ten temat. Wysłannicy amerykańscy ruszyli już do Europy na konsultacje, 10 maja referują sprawę Warszawie.

Noga na progu

Unia Wolności od kilku miesięcy balansuje na granicy 5 proc. głosów niezbędnych, by wejść do parlamentu. Częste ostatnio sondaże opinii publicznej muszą przyprawiać o przyspieszone bicie serca sympatyków partii, zwłaszcza zaś kierownictwo: przyjdzie wreszcie wyraźniejsze odbicie się od dna czy też sytuacja będzie nadal frustrująco stabilna?

Ciągle w boju

Od paru lat maleje liczba kombatantów, a rośnie – zrzeszających ich organizacji. Mamy ich już ponad dwieście. Z jednej strony jest to przejaw demokracji i reakcja na scentralizowanie przez długie lata ruchu kombatanckiego, a z drugiej – widoczny dowód ambicji prezesów tych organizacji, którzy chętnie mówią o pojednaniu i współpracy, ale pod warunkiem, iż ta odbywałaby się pod ich sztandarem.

Kwit dojrzałości

To ostatnia taka matura. W przyszłym roku – jeżeli dogadają się politycy – egzaminy przebiegną według zupełnie nowych zasad. Mają być bardziej obiektywne, znormalizowane – i od razu stać się przepustką na studia. Ale i w ciągu minionych dekad nie brakowało reform, rewolucyjnych projektów, burzliwych dyskusji w takt kolejnych politycznych melodii. Lamentowano nad marnym poziomem maturzystów, podawano w wątpliwość wartość samej matury, a jednocześnie celebrowano majowe egzaminy niemal jak święto państwowe. Niezmienne były chyba tylko niezawodne kasztany: zawsze puszczały pąki w samą porę.

Strach w cenie

Wycofywanie się państwa z totalitarnej kontroli społeczeństwa pozostawiło więcej miejsca dla przestępczości. Drastycznie, bo o połowę, spadła wykrywalność sprawców przestępstw: dla przykładu wskaźnik wykrywalności wynosił w 1979 r. – 88,4 proc., a po zmianie ustrojowej w 1990 r. – 40 proc. Ludzie mówią, że do przestępców trzeba się zabrać dużo ostrzej, tak jak w Ameryce. Ale przykład USA wcale nie jest jednoznaczny.

Car jest nagi

Stracić koronę łatwo w rewolucji, zawierusze wojennej albo z dyktatu obcych mocarstw. Odzyskać tron i pozycję – to nieziszczalna bajka. Jedynym wład-cą w Europie, któremu to się może teraz udać, jest były naprawdę koronowany król Bułgarii Symeon II, wygnany z kraju przez komunistów jako 9-letni chłopiec. Ale tylko w Bułgarii – z rozpaczy i biedy – kochają upadłych carów.

Ostatni zastrzyk

Ustawa o „kontroli przy zakończeniu życia na prośbę i pomocy w samobójstwie” zacznie obowiązywać za pięć miesięcy. – Czy przekroczyliśmy Rubikon? – zastanawia się Arie Kors, dyrektor Departamentu Prawa Konstytucyjnego i Administracyjnego Ministerstwa Sprawiedliwości. – Nie jest to zapis, z którego bylibyśmy szczególnie dumni. Po prostu chcieliśmy pomóc chorym nie mającym szans na śmierć bez cierpień – oraz lekarzom, których życie stawia wobec tego problemu. Stosowana od trzydziestu lat praktyka będzie wreszcie zalegalizowana.

Suha, żona Jasera

W Paryżu czuje się jak w domu, w Gazie – obco. W Paryżu ubiera się w najlepszych domach mody, nie opuszcza żadnej premiery. W Gazie ma tylko męża. On, człowiek symbolizujący palestyńską walkę o niepodległość. W dniu ślubu miał sześćdziesiąt lat. Ona, elegancka blondynka po Sorbonie, rozpieszczona życiem, o trzydzieści cztery lata młodsza – córka chrześcijańskiej pisarki Ramondy Tawil z Ramalli.

Kula w koronie

Kulę znalezioną po zamachu na podłodze papamobilu Jan Paweł II ofiarował sanktuarium maryjnemu w Fatimie. Papieskie wotum dziękczynne ozdobiło koronę słynnej figury Matki Bożej. „Czyjaś ręka strzelała, ale Inna Ręka prowadziła kulę’’, powiedział papież i poprzestał na tym wyjaśnieniu. Wielu ludzi na świecie wciąż jednak próbuje rozwikłać tajemnicę dramatu, jaki rozegrał się 13 maja 1981 r. na placu św. Piotra.

Spotkanie na Trzecim Moście

Nie ulega wątpliwości, że trzydniowe krwawe walki w stolicy w maju 1926 r. były jednym z najważniejszych, jeśli nie wręcz najważniejszym wydarzeniem w krótkich dziejach II Rzeczypospolitej. Ich znaczenie przyrównać można tylko do Bitwy Warszawskiej 1920 r., ale w 1920 r. walczono z rewolucyjną Rosją o niepodległość Polski, podczas gdy w 1926 r. mieliśmy do czynienia z walką bratobójczą. Sytuacja moralna żołnierzy była więc całkowicie odmienna.

Na wieki wieków komik

Swingujący pianista

[dla koneserów]

Paszport do Sopotu

[dla każdego]

Niedosyt

[dla koneserów]

Siła i honor

[dla koneserów]

Za co kochać, za co nie lubić

Kiedy w ostatnią niedzielę kwietnia sławny dyrygent Zubin Mehta zakończył prowadzenie występu Filharmoników Wiedeńskich, rozentuzjazmowana publiczność biła długo brawa, aż dłonie puchły. Było to z pewnością centralne wydarzenie obchodów stulecia warszawskiej Filharmonii Narodowej. Jest to dobra okazja, by zastanowić się nad jubileuszem i codziennością tej zasłużonej instytucji.

Orła cień

Jak dobrze pójdzie, będziemy mieli w kinach dwie „Zemsty”, podwójnych „Krzyżaków” oraz m.in. Wiedźmina, Klossa, Pancernych i króla Maciusia Pierwszego. Filmowcy buszują w Bibliotece Narodowej zapominając, że poza nią też jest życie.

Pójść na piwo i pogadać

Rozmowa z Davidem Ondričkiem, reżyserem filmu „Samotni”

Wielki Brat idzie przez świat

Wirus Big Brothera (BB) rozprzestrzenia się z nadspodziewaną szybkością. W ciągu dwóch lat od momentu ujawnienia się wniknął już w systemy telewizyjne co najmniej dwudziestu krajów świata. Tylko w ciągu ostatnich tygodni zaatakował dwa oddzielone od siebie półkulami państwa: Australię i Francję.

Towar dobrze opakowany

Gdyby artykuł Antoniego Libery pt. „Seans uwielbienia” (POLITYKA 16) przeczytać dosłownie, to można by odnieść wrażenie, że autor poczytnej powieści „Madame”, niczym kwiat, zbuntował się przeciwko własnym korzeniom. Sukces tego autora na krajowych i zagranicznych rynkach książki wynika z jego niewątpliwego talentu, ale jest także efektem profesjonalnych zabiegów promocyjnych i handlowych, których areną są targi książki.

Szlachetność i upadek

[warto mieć w biblioteczce]

Kuchnia pana Balzaka

[warto mieć w biblioteczce]

Teatr wzięty w obronę

[tylko dla znawców]

Śródziemne w maju

Nadmiar mocy

Droższe leki

Sponsor zakonspirowany

Dywidendy nie będzie

Komu, ile i za co

Świata zwalnia

Sztuczne fale

Zmiana przepisów może spowodować upadek nawet stabilnej firmy. U nas często bywa też odwrotnie – nowe prawo ma magiczną zdolność mnożenia przedsiębiorstw, niczym Lejzorek królików. W najbliższych tygodniach też należy się spodziewać wysypu malutkich, jednoosobowych firemek, ale bezrobocie od tego nie zmaleje.

Taktyczni i faktyczni

W pośredniakach wraca stare. Pozorni bezrobotni mieszają się z prawdziwymi, czyli takimi, którzy chcieliby naprawdę znaleźć pracę i cierpią z powodu jej braku. Jednych i drugich jest coraz więcej. Nie mają na czole stempelków ułatwiających rozróżnienie. Tracą na tym ci prawdziwi.

W bok od drożdży

Steven Hawking, słynny fizyk angielski, autor „Krótkiej historii czasu”, człowiek, który podobno najwięcej wie o tym, jak powstał wszechświat, zapytany o najdonioślejsze osiągnięcia naukowe, jakie przyniesie XXI wiek, wymienił dwa: inteligentne (tj. umiejące się uczyć) komputery i dokonywanie operacji genetycznych na człowieku.

Podwójnie upośledzeni

4,5 miliona Polaków jest niepełnosprawnych. Tylko nieco ponad 5 tysięcy spośród nich uprawia sport wyczynowo. Ćwiczą w 186 sekcjach, startują. W minionym roku rozegrano 444 imprezy sportowe, w których uczestniczyło ponad 12 tysięcy niepełnosprawnych. Jeszcze jedna statystyka: mamy w kraju ponad milion ludzi upośledzonych umysłowo (o różnym stopniu IQ), wśród nich sport uprawia ponad 12 tysięcy głównie młodych ludzi. Na tę sportową, ozdrowieńczą działalność budżet państwa desygnuje kwotę ok. 8,5 miliona złotych. Dużo, czy mało?

Obiektyw we krwi

W stołecznej galerii Zachęta trwa retrospektywna wystawa World Press Photo. Zebrano na niej nagrodzone zdjęcia z blisko pięćdziesięcioletniej historii tego bodaj najsłynniejszego na świecie konkursu fotografii prasowej. Dwieście dwadzieścia fotogramów zdaje się przekonywać, że nasz świat niechybnie urządzić musiał zły szatan, a nie dobry Bóg. Trudno wyobrazić sobie większe nasycenie światłoczułego papieru świadectwami ludzkiej nienawiści, głupoty, nietolerancji, sadyzmu, bólu, tragedii, cierpienia.

„Boss w ostrogach”

„Rejs II”

„Liczenie szkieletów”

„Fundusz ochrony własnego środowiska”

Z punktu widzenia muzykanta

Dział kadr

Martyrologia rozrywkowa

Plamy na ekranie

Wydawcy i dziennikarze telewizyjni w Polsce nie radzą sobie z trudną i delikatną materią, jaką jest relacja z miejsca tragedii i zbrodni. „Śmierć w szkole” (w Czarnej Białostockiej) z dopiskiem na ekranie „na żywo” jest tego ostatnim przykładem. I wtedy, i po zabójstwie Jacka Dębskiego kamerzyści niemal nurzali się – poprzez zbliżenia – w krwi ofiar na posadzce i na trotuarze. Owczy pęd, by zaszokować widza, zwiększyć widownię, czy nieznajomość podstawowych zasad i przepisów, które obowiązują w dziennikarskim fachu?

Bigos telewizyjny

Weseli policjanci

Opinie

Durnostojki

Zanussi wierci

Ostatnia Wieczerza z Madonną

Trupia sztywność i wzrok wbity w przestrzeń zdradza figury woskowe mimo łudzącego podobieństwa do żywych, a obecność ludzi potęguje jeszcze ich martwotę. Wielcy woskowi władcy, wielkie woskowe diwy, wielcy woskowi zbrodniarze. Wydawało się, że należą do poprzedniej epoki; do czasu bud jarmarcznych, połykaczy ognia, kobiet z brodą; że powinny zniknąć jak katarynki, bo w epoce rzeczywistości wirtualnej nie ma dla nich miejsca. Nic podobnego. Panopticum ma się dobrze.

Polityka i obyczaje