Taki rok zdarza się raz na dwadzieścia lat
Rozmowa z księdzem profesorem Michałem Hellerem o relacjach między religią i nauką, o związku teologii i kosmologii, o boskiej matematyce i postulacie sensu oraz o powstaniu świata, czyli osobliwości początkowej, kwantowej teorii grawitacji i M-teorii
Czas Świąt i Nowego Roku sprzyja podsumowaniom, ale też skłania do spojrzenia w przyszłość, do oceny własnych szans – tych prywatnych jak i publicznych, i politycznych, bo to rok podwójnych wyborów. Zapytaliśmy zatem znane osoby z życia publicznego, jaki, ich zdaniem, będzie bieg najważniejszych polskich spraw.
Jak opowiedzieć to, co się dzieje ostatnio w Polsce? Najprostsze skojarzenie jest takie, iż powinna pojawić się jakaś nowa mutacja kina niepokoju moralnego, co by jednak narzucało tonację podniosłą. Tymczasem na co dzień mamy coraz częściej wątpliwości: oburzać się na rzeczywistość czy śmiać się?
Urodzili się w pierwszej połowie lat dwudziestych ubiegłego stulecia. W kartotece pod nazwą życie zgromadzili obszerny zbiór zdarzeń, światów, przeżyć. Boją się słowa mądrość, wolą mówić o doświadczeniu. Z ich bardzo różnych losów wyłania się opowieść o tym, co w życiu najważniejsze.
Dziesięć lat temu zawojowali telewizję publiczną. Wydawało się, że są wszędzie. Pokazywali wyższość moralną, kreowali się na historycznych zwycięzców. Pampersi nie ukrywali swych zamiarów, chcieli dokonać ideologicznej rekonkwisty, odbić kraj z rąk rządzących wówczas postkomunistów i „Gazety Wyborczej”. Gdzie są dzisiaj, kiedy prawica zapowiada kolejną rewolucję?
Chociaż książki Agathy Christie uczą, że nie ma zbrodni doskonałej, to wielu kryminalnych zagadek wciąż nie można rozwiązać. Zwłaszcza w Polsce. Ze statystyk wynika, że w ciągu ostatnich dziesięciu lat nie udało się wykryć sprawców ponad tysiąca zabójstw. Opisane niżej przypadki to najsłynniejsze i najbardziej zagadkowe sprawy.
Fibak, Kulczyk, Smorawiński, Starak, Zasada i wielu innych: piętnaście lat temu rozpoczęli tworzenie polskiego rynku samochodowego. Można by powiedzieć z perspektywy czasu, że kto nie był importerem aut, nie zrobił kariery finansowej. Ale niewielu ma poczucie odniesionego sukcesu.
Wystawianie sztuk i musicali za własne pieniądze to zajęcie kaskaderskie. Wielu się na tym sparzyło, a mimo to kolejni ciągle próbują.
Religijna prawica, w której pierwsze skrzypce grają ewangeliczni chrześcijanie (evangelicals), maszeruje do rozprawy z amerykańskim bezbożnictwem.
W różny sposób próbowano opisać zróżnicowanie świata. Wprowadzono pojęcia Trzeciego Świata i trzeciej drogi, mówiono o państwach rozwijających się i najsłabiej rozwiniętych, niezaangażowanych i uprzemysłowionych, o Północy i o Południu. Generalnie szło o to, jak nazwać biedę, by nie urazić samych biedaków. Jak zatem dzisiaj dzieli się świat? I gdzie my w nim jesteśmy?
Choć trochę podupadłe, obwarowane potężnymi murami miasto Akka ma przed sobą wielką przyszłość. Trzeba tylko kilku lat cierpliwości i kilkuset milionów dolarów, aby przywrócić mu świetność z czasów, kiedy było stolicą Królestwa Jerozolimskiego, założonego przez templariuszy, szpitalników, Krzyżaków i innych uczestników krucjat do Ziemi Świętej.
+++
+
++
Popkultura produkuje również hity językowe. Zdania zapadające w pamięć, cytaty, które zaczynają żyć własnym życiem, pochodzą z piosenek, filmów, komiksów, reklam. Proponujemy własną dziesiątkę skrzydlatych fraz polskiej popkultury ostatnich 15 lat.
Otaczają nas anioły i aniołki. Kuszą z witryn galerii, osiedlowych sklepików, kwiaciarni, straganów. Zapełniają Internet. Im więcej zła i zagrożenia w świecie, tym więcej ich dookoła.
Szykuje nam się kolejny test ze znajomości historii. Z początkiem 2005 r. wcho-dzi na ekrany film „Aleksander” o wielkim Macedończyku. I znów, jak w przypadku „Starej Baśni”, „Pasji” czy „Troi”, zadajemy sobie pytanie: co w przekazach jest prawdą, a co legendą; ile tu mitu i na jakie potrzeby stworzonego?
Legenda Kozaczyzny, wspólnoty wolnych mołojców, odegrała ważną rolę w kształtowaniu ukraińskiej tożsamości. Kim byli Kozacy, skąd się wzięli, czy obraz, jaki mamy z Sienkiewiczowskiej Trylogii, zgodny jest z rzeczywistością?
Nazwa centusie jako synonim sknerstwa wiąże się z reformą walutową w cesarstwie austriackim w 1858 r. Wtedy w miejsce złotego reńskiego guldena wprowadzono austriackiego złotego, który dzielił się na 100 części, nazwanych z inicjatywy „Gazety Lwowskiej” i krakowskiego „Czasu” centami.
Medycyna potwierdza, że alkohol pity w umiarkowanych ilościach służy zdrowiu. Pytanie tylko: co to znaczy ilości umiarkowane?
Polscy archeolodzy badający antyczne Ptolemais w Libii odsłaniają kolejne elementy pałacu urzędnika rzymskiego Lucjusza Akcjusza i rekonstruują jego pierwotny kształt. To mogło wyglądać właśnie tak.
Jak to się dzieje, że wiele zwierząt zapada w sen zimowy, a po przebudzeniu natychmiast odzyskuje sprawność fizyczną? Człowiek w podobnej sytuacji wymagałby długiej rehabilitacji.
Zabijanie bliźniego nie leży w ludzkiej naturze, dlatego specjaliści wojskowi głowią się, jak ten wrodzony psychiczny opór przełamać w rekrutach. I z wojny na wojnę sprawność żołnierzy w zabijaniu rośnie. Jak to się robi?
W ubiegłe święta Bożego Narodzenia pisaliśmy o dzieciach w brzuchach matek – jak im się tam wiedzie, jak śpią, jedzą, poruszają się, zawieszone w ciepłym worku („Dziecko w mokrym świecie”, POLITYKA 51/52/03). Lidka, Franek, Antoś, Kazio, Julka i Filip są już na świecie.
Bajki robi się dzisiaj tak, żeby przyciągnęły do księgarń, kin i telewizorów także dorosłych. A bajkopisarstwo stało się sztuką bardzo bliską satyrze społecznej.
Bohaterami naszych telewizyjnych seriali komediowych są na ogół ludzie biedni, marzący o bogactwie, ale naiwnie niezaradni. Z kolei bogaci są grubi i pretensjonalni. Najsympatyczniej wypadają emeryci.
William Rundolph Hearst pierwszy odkrył wielką prawdę: rzeczywistość jest nudnawa. Na szczęście można ją podrasować tak, że konkuruje z najlepszymi formami rozrywki. Trzeba tylko zamazać granicę między rzeczywistością a fikcją.
Gdy Czesław Miłosz po raz pierwszy po wojnie odwiedził dworek w Krasnogrudzie, gdzie jako uczeń, a potem student spędzał wakacje u rodziny, pytany o wrażenia odpowiadał: – Wolałbym nie mówić, to zbyt intymne. Spotkał tam siebie sprzed lat – zapętlonego, nieprzystawalnego i pochmurnego nastolatka.
Kiedy siedem lat temu rozeszły się pogłoski, że rodowity warszawianin Henryk Konieczny, właściciel firmy Heko, buduje we wsi Czermno zawodowy klub piłkarski, koledzy biznesmeni złapali się za głowy: Heniek, lepiej weźmy Koronę Kielce albo Widzew! Dziś Heko Czermno przewodzi III lidze.
Od miesięcy piłkarski świat – z Ukrainą i Włochami na czele – rozprawiał o Złotej Piłce dla Andrija Szewczenki, grającego w AC Milan. Zanim 13 grudnia „France Football” ogłosił go zwycięzcą, ukraiński piłkarz zbulwersował wielu kibiców swoimi politycznymi deklaracjami.
Gdybym mógł, chętnie zaprosiłbym do wigilijnego stołu ludzi, których cenię, lubię i szanuję.
Kawa: 27 lat, zdrowy, łysy, pięści w kieszeniach, martensy na nogach – skin jaki jest, każdy widzi. Zapada mrok, Kawa sprawdza czas. Czeka na chrześcijańskich raperów. Jezu, co to będzie!