Trochę Polski

W pierwszym dniu pokazano "Ogniem i mieczem", na zakończenie zaś "Pana Tadeusza", czyli dwie superprodukcje, na jakie zdobyła się w ciągu jednego roku nasza nie najbogatsza przecież kinematografia. To były naprawdę imponujące ramy festiwalu, tym bardziej więc byliśmy ciekawi, co znajdzie się pomiędzy nimi.

Horror w zaścianku

Czesław Miłosz pisał, iż "Pan Tadeusz" jest w istocie poematem metafizycznym, traktującym o równowadze świata, gdzie Soplicowo jest "ogrodem Pana Boga". Andrzej Wajda nie poszedł tym tropem, robiąc swój kolejny - po dłuższej przerwie - film o polskim losie, widzianym z perspektywy bardzo współczesnej.

Ta ostatnia niedziela. Przed wojną. Hitler wstępnie chciał uderzyć w sobotę

Tej ostatniej niedzieli mogło już nie być. Według wstępnych planów Hitlera wojna miała się zacząć w sobotę, 26 sierpnia. Była to zatem ostatnia - darowana przez los - przedwojenna warszawska niedziela. Nigdy nie było już takiej niedzieli. Ani takiej Warszawy. Ani takiej Polski.

węgierskim bramkarzem. Do przerwy jest zatem 1:2. Po przerwie na boisku rządzą biało-czerwoni, a właściwie biali, bo w takich jednokolorowych koszulkach i spodenkach wyszli na boisko. W 19 minucie strzałem z bliskiej odległości Wilimowski wyrównuje na 2:2. W 28 minucie karnego strzela Piontek, w 29 po raz

Swobodny buntownik

W filmie Macieja Dutkiewicza "Fuks" główne role grają Agnieszka Krukówna i Maciej Stuhr, tworząc parę, jakiej od dawna u nas nie było. Są bezpretensjonalni, spontaniczni i sympatyczni - po prostu ich się lubi. W ostatniej scenie odjeżdżają w dal zdezelowanym małym Fiatem, który nieoczekiwanie przemienia się w wytworną limuzynę, a my wychodzimy z kina myśląc, że nie byłoby źle, gdyby przyszłość należała do takich jak oni.

Park rozrywki polskiej

Wiadomość o zamiarze wybudowania na terenie miasta stołecznego Warszawy parku rozrywki przez nie najlepiej prowadzącego się Afroamerykanina Michaela Jacksona spotkała się ze zdecydowanym protestem myślących po polsku współobywateli, którzy krzyknęli wraz: Nie będzie Jackson pluł nam w twarz i dzieci nam amerykanił! Rychło powstał kontrprojekt parku rdzennie polskiego, w którym młodzież pod opieką nauczycieli poznawałaby w formie przyjemnej bohaterskie dzieje narodu oraz najwspanialsze osiągnięcia współczesności.

 twarzą Leszka Balcerowicza oraz bardzo praktyczne dywany z piasku według wzoru Zdzisława Podkańskiego.Staw polskiDalej udajemy się pieszo, bo złodziej ukradł nam samochód. Zwiedzamy staw polski, od czasów prasłowiańskiego obrzędu Kupały miejsce magiczne, zwane też glinianką. Po niczym niezmąconej

Przepustka do kanału

Jerzy S. Stawiński (ur. 1921), pisarz, scenarzysta, reżyser. Uczestnik kampanii wrześniowej, oficer AK w podziemiu, uczestnik Powstania Warszawskiego. Autor powieści m.in. "Sześć wcieleń Jana Pisczczyka", "Pogoń za Adamem", "Godzina szczytu", "Młodego warszawiaka zapiski z urodzin". Według scenariuszy Stawińskiego powstało wiele filmów: "Człowiek na torze", "Kanał", "Eroica", "Krzyżacy", "Zamach", "Zezowate szczęście", "Akcja pod Arsenałem", "Godzina W" i inne.

panu, musiałbym się dłużej zastanowić. Ale może wystarczyłby prosty obelisk ze znakiem Polski Walczącej. Bez żadnych wygłupów. Chodzi pan na Powązki 1 sierpnia? Bardzo rzadko, na okrągłe rocznice. Jako dowódca kompanii w 'Baszcie' muszę się zjawić wśród tych resztek, które przeżyły. Na co dzień

Gra w salonowca

Kiedyś koło Lublina wylądowało UFO. Przyjechały mikrofony i kamery, żeby przesłuchać świadków. Najbardziej wiarygodny był wieśniak, który to wszystko widział. Stał oparty o widły, palił peta i tak odpowiadał: Jak to UFO wyglądało? Zwyczajnie, coś w podobie pekaesu. A panu nie przeszkadza, że usiadło akurat na pana ziemi? A co to za ziemia, szóstej kategorii, same piachy - niech se lądują.

przewidział, zachowałbym cały negatyw. Teraz wszyscy się chwalą, że przewidzieli. Uwierzyłem, że komunizm jest wieczny, już w młodości, kiedy siedziałem w więzieniu. Za co? Próbowałem uciec na Zachód i zostałem schwytany. Kiedy ostatnio wyjeżdżałem za granicę, wopistka na lotnisku nie chciała nawet zobaczyć mojego paszportu. I po co ja uciekałem? Rozmawiał Zdzisław Pietrasik

Idole z wosku

Wieczorem obok ustawionych w Międzyzdrojach w okolicach mola automatów telefonicznych można było usłyszeć podekscytowane głosy wczasowiczów dzwoniących do domu: "Widziałam dzisiaj z bliska Czarka Pazurę, a jutro ma przyjechać Boguś Linda!"

Kazania na skale

Papież przyjeżdżał do Polski, żeby zaprosić rodaków do cudu ("Niech zstąpi Duch Twój..."), pocieszyć w strapieniu po stanie wojennym, przypomnieć Dekalog, piętnować za małą wiarę. Bywał ojcowski i litościwy, ale także wymagający, a nawet rozsierdzony. W tym roku był pogodny, życzliwy, mówił prosto i krótko, z wyraźnym przesłaniem.

Śmiech w ciemnościach

Co się rzuca w oczy - w pierwszej dziesiątce znalazły się aż cztery komedie, a "Rejs" Marka Piwowskiego jest na miejscu najwyższym. "Popiół i diament", sztandarowy film polskiej szkoły filmowej - dopiero siódmy. Z naszej ankiety wynika zatem, iż obecnie Polacy w ciemnej sali kinowej najbardziej lubią się śmiać.

Pasożyt Mleczko

Na Andrzeju Mleczce pierwsze poznały się władze jego rodzinnego Tarnobrzega. Jeszcze w latach siedemdziesiątych zażądały, by niezwłocznie przedstawił wiarygodne świadectwo potwierdzające, iż jest człowiekiem uczciwej pracy, nie zaś pasożytem społecznym.

Mogę już iść?

Dostawałem zaproszenia do tańca od różnych polityków, a u początków Teatru Nowego nawet od ugrupowania "pryszczatych", ale nie skorzystałem. Byłem nieźle wytrenowany w tego rodzaju sytuacjach, więc przed Marcem działałem z większą świadomością i nie dałem się wmanewrować w rolę bohaterskiego męczennika-opozycjonisty. Z temperamentu jestem reżyserem, w tym zajęciu spełniam się całkowicie.

, aby być daleko od czułostkowych wyobrażeń, ale pewne elementarne kwestie społeczne, dotyczące wszystkich dziedzin ludzkiego życia ciągle są mi bliskie, bo bliskie mi są ideały socjalizmu. Niestety, przeżywamy kolejną katastrofę. Socjaldemokracje zachodnie najechały Serbię, a nasza im basuje. Rzygać się chce. To wróćmy jeszcze do teatru. Czy nie za mało mówiliśmy o pańskich zasługach... Mogę już iść? Rozmawiał Zdzisław Pietrasik

Bond ton

Gdyby James Bond istniał naprawdę, być może w 1990 r. szefowie CIA właśnie do niego zwróciliby się z prośbą o wydostanie z opresji swych szpiegów ukrywających się w Iraku. W zastępstwie filmową akcję przeprowadzili polscy agenci, co możemy właśnie obejrzeć w "Operacji Samum" Władysława Pasikowskiego.

Od nędzy do pieniędzy

Niemal jednocześnie na ekrany kin weszły dwa polskie filmy: "Amok" i "Poniedziałek". Bohaterami pierwszego są hazardziści z warszawskiej giełdy, w drugim zaś oglądamy bezrobotnych z beznadziejnego małego miasteczka. Wszystko ich różni, pochodzenie, wykształcenie, styl życia, ale jedni i drudzy rozpaczliwie szukają dla siebie miejsca w nowej Polsce.

Opakowanie zastępcze

Ponad pięć milionów widzów obejrzało już "Ogniem i mieczem", a według przeprowadzonych tuż przed premierą badań do kin wybiera się 20 mln Polaków. Z ostatniej ankiety Demoskopu można się dowiedzieć, iż 88 proc. rodaków filmem się zachwyca; niezadowolonych jest zaledwie 4 proc. Takiej wiktorii nikt nie przewidział.

Zanudzić rywala

Po kilku ostatnich bataliach, w których wzięli udział biało-czerwoni, jak nazywają futbolistów skłonni do patosu sprawozdawcy, można już spróbować określić, na czym polega nowa taktyka polskiej reprezentacji, która zapewne przejdzie do historii piłki nożnej, tak jak niegdyś słynne włoskie catenaccio czy holenderska szkoła futbolu totalnego. Otóż polega ona, z grubsza biorąc, na totalnym zanudzaniu rywala, stopniowym usypianiu go i zniechęceniu do gry efektownej.

tylko da, byleby wyjechać.Po przegranych meczach zaczęto wreszcie śmielej mówić, z jakiego 'materiału' zrobiony jest trener Janusz Wójcik, który na Wembley błysnął geniuszem, wprowadzając na murawę kolejnych naszych obrońców, by utrzymali korzystny wynik 1:3, a w końcówce meczu ze Szwecją też

Pozłacany fetysz

"Zakochany Szekspir" (7 Oscarów), "Szeregowiec Ryan" (5) oraz "Życie jest piękne" (3) to, zdaniem ponad pięciu tysięcy członków Amerykańskiej Akademii Filmowej, najlepsze filmy ubiegłego roku. Po raz drugi Oscara dostał polski operator Janusz Kamiński, współpracujący ze Spielbergiem.

Festiwal niepokoju moralnego

Nastroje końca stulecia udzielają się również reżyserom. Kino spogląda w przeszłość, przypominając grzechy główne ludzkości: wojny, zbrodnie, nietolerancję i rasizmy wszelkiego rodzaju. Nie da się ukryć, nie był to piękny wiek.

wydumanymi esejami. Dopiero nad grobem zmarłej zrozumie, że to ona właśnie była One True Thing (jak brzmi tytuł w oryginale), wszystko inne - to marność nad marnościami. Kino na ulicy Mieszkałem w hotelu niedaleko Wittembergplatz, gdzie demonstrowali mieszkający w Berlinie Kurdowie. Wszystkie ulice dookoła

Fredro jest czaderski

W liceum interesowałem się fotografią, fascynowało mnie światło i muzyka. W teatrze przeżywałem, gdy gasła czy rozpalała się rampa. Studiując filozofię wiedziałem, że jeśli nie dostanę się na reżyserię, będę pracował jako elektryk. Najchętniej w Starym Teatrze.

, żeby mieć dziś takiego Fredrę z jego pasją, piszącego dla teatru. Co jeszcze z klasyki chce pan zrealizować? Dla mnie wielkim tekstem jest 'Fantazy' Słowackiego. No i Szekspir. 'Hamlet'? Nie, moim marzeniem jest 'Makbet'. Ale wie pan, że 'Makbet' to pechowa sztuka, która się nie udaje? Wszyscy mi to mówią. Odpowiadam, że właśnie dlatego chcę to robić. Rozmawiali: Zdzisław Pietrasik i Jacek Sieradzki

Polskie skrzydła w błocie

Jerzy Hoffman zapowiadał w wywiadach, że filmując powieść Sienkiewicza kręci wielki romans na tle historycznym, nasze "Przeminęło z wiatrem" w XVII-wiecznych realiach. Czy ten zamiar w pełni się powiódł? Od 12 lutego film jest już w kinach.

Pierwszy krzyk

Dzieciństwo miałam bardzo udane, mama, reżyser filmów krótkometrażowych, pozwalała mi na wszystko, jeździłam z nią na plan, zamiast iść do szkoły; kiedyś w jednym półroczu opuściłam kilkadziesiąt dni. Ale szkołę na swój sposób lubiłam, prócz polskiego najbardziej matematykę, która uczyła mnie systematyczności. Dzisiaj bardzo lubię pisać scenopisy, w których wszystko sobie bardzo skrupulatnie planuję.

Szansa na ferment

Chcę każdemu odwiedzającemu Teatr Polski we Wrocławiu stworzyć wrażenie, że jest wyjątkowym i najważniejszym naszym gościem. Tak jest na świecie. Pokazywali mi teatr na Manhattanie: cztery bary, klimatyzacje, fotele odsunięte jak przed telewizorem, żeby widz nie dotykał się łokciem z sąsiadem. A na zapleczu: jedna klitka - garderoba dla gwiazdy, reszta przebiera się na korytarzu. Brud, nieporządek. To widz ma mieć u mnie komfort - tłumaczył mi właściciel teatru.

Machulskich dwóch

Juliusz Machulski jest pierwszym polskim reżyserem, rozpoczynającym działalność artystyczną w czasach PRL, który w ogóle nie chciał uwierzyć w leninowską maksymę głoszącą, iż kino jest ze wszystkich sztuk najważniejsze. Nic podobnego, film ma być dobrą rozrywką, bez dodatkowych zobowiązań. Trudno się więc dziwić, że ówcześni szefowie kinematografii bez entuzjazmu przyjęli jego pierwszy projekt, "Vabank", który był komedią kryminalną w stylu retro.

Paszporty Polityki

W poprzednim numerze opublikowaliśmy pełną listę artystów nominowanych - głosami wybitnych krytyków - do corocznej nagrody kulturalnej "Polityki". Dziś prezentujemy zwycięzców, których Kapituła wybrała spośród nominowanych. Nasze symboliczne Paszporty oraz ufundowane przez redakcję nagrody pieniężne po 5 tys. złotych wręczyliśmy laureatom podczas spotkania w warszawskim Teatrze Małym, które odbyło się 5 stycznia br.

My wszyscy już nie z niego

My z niego wszyscy - mówił prezydent RP, inaugurując w styczniu oficjalnie Rok Mickiewiczowski. Znany cytat z Krasińskiego znalazł się również na zaproszeniu na tę uroczystość, ale tam przypisano go... Zygmuntowi Krasickiemu. Prof. Alina Witkowska pisała wtedy, iż nastąpiło otwarcie salonu duchowego Polski. Teraz, kiedy salon się zamyka, warto zacytować Krasińskiego raz jeszcze, ale z dodanym znakiem zapytania: czy naprawdę my wszyscy wciąż z niego?

Redliński pali Warszawę

Generał Wojciech Jaruzelski nie żyje, Lech Wałęsa wyplata kobiałki w spółdzielni inwalidów, papież na emeryturze, Jerzy Popiełuszko jest biskupem, Adam Michnik doradza chińskim władcom. Oddaliśmy ziemie zwane kiedyś odzyskanymi, miasta są zniszczone, a rządząca partia nadal jeździ po instrukcje do Moskwy. Tak w wizji Edwarda Redlińskiego mogłaby wyglądać współczesna Polska, gdyby 13 grudnia roku pamiętnego nie został wprowadzony stan wojenny. Dalsze szczegóły w wydanej właśnie książce "Krfotok".

ustępstwa. Jak potoczyłyby się dalej losy kraju, w jakiej Polsce żylibyśmy dzisiaj? Akcja 'Krfotoku' toczy się, jak podaje autor bardzo precyzyjnie, w Warszawie, w mieszkaniu przy Śliskiej 1, jesienią 1998 r. Ta kalendarzowa jesień wciąż jeszcze trwa. W mieszkaniu przy Śliskiej odbywa się spotkanie

Sztuczne ognie

Najkrótsza recenzja ze spektaklu "Dzień Niepodległości" mogłaby brzmieć następująco: miało być wyjątkowo, patriotycznie, radośnie, było - typowo, podniośle i ponuro. Święto przypominało dalszy ciąg Zaduszek. Były kwiaty, wieńce, znicze, przemarsze wojsk, akademie i sztuczne ognie.

Piłsudskiego w filmie Bohdana Poręby 'Polonia Restituta' i od tej pory nie zdejmuje szarego munduru. Szanownego gościa powitał, tak jak 80 lat temu, książę Zdzisław Lubomirski (Maciej Rayzacher) oraz sponsor tego plenerowego spektaklu, wojewoda warszawski Maciej Gielecki, którego marszałek rozpoznał od

Kino bez właściwości

Goszcząc na ostatnim festiwalu w Gdyni miałem chwilami przykre poczucie, iż biorę czynny udział w wielkiej mistyfikacji: trwa feta, a przecież właściwie nie istnieje polska kinematografia, jest tylko parę niezłych polskich filmów.

Tryumf kowala

Z prawdziwą przyjemnością odnotowujemy, iż główną nagrodę gdyńskiego festiwalu dostał Jan Jakub Kolski, któremu cztery lata temu przyznaliśmy Paszport "Polityki". Głównym bohaterem nagrodzonego filmu "Historia kina w Popielawach" jest wiejski kowal, który - nie wiedząc o staraniach braci Lumiere - wynalazł maszynę do wyświetlania ruchomych obrazów. Kolski trochę przypomina tego kowala - wymyślił własne kino, ucieka na wieś i nie przejmuje się w ogóle tym, co w dzisiejszym kinie modne.

Wiek sportu

Kazimierz Wierzyński w znanym wierszu "Match footballowy" zachwycał się: "Oto jest największe Colosseum świata / Tu serce żądz i życia bije najwymowniej / Tu tajemny sens wiąże i entuzjazm brata / Milion ludzi na wielkiej rozsiadłych widowni". Utwór powstał w roku 1927, teraz poeta pisałby o miliardach siedzących przed telewizorami.

60., którzy tryumfowali na mistrzostwach Europy i igrzyskach olimpijskich, wcale nie byli urodzeni do wygrywania. Zdzisław Krzyszkowiak (dopiero 30 miejsce w plebiscycie) wciąż zmagał się z kontuzjami, a jak pisze Mulak w swych wspomnieniach, inni byli od niego zdolniejsi, ale on wyróżniał się

Godzilla 23

Nowa Godzilla jest tak ogromna, że nie mieści się w kadrze, toteż najczęściej oglądamy ją w segmentach: najpierw łapska jak ruchome wieże Eiffla, potem ogon rozwalający całe kondygnacje mijanych domów, oczy jak latarnie morskie we mgle, w końcu paszczę, w której można swobodnie jeździć samochodem, co nastąpi w kluczowej scenie filmu.

Ulubieńcy w odwrocie

Na liście krajowej również parę zaskoczeń: tryumfują tutaj nieżyjący klasycy oraz aktorzy starszego i średniego pokolenia, mający od lat ustaloną renomę - profesjonaliści w starym stylu, sprzed epoki wideo i prasy masowej. Ulubieńcy pism kolorowych, gwiazdy z okładek, bohaterowie kina akcji - na odległych miejscach.

Ograni

Jak piszą w gazetach sportowych, skończyło się wielkie piłkarskie święto, pora wracać na krajowe boiska - właśnie nasza liga wznawia rozgrywki. Kibica czeka wielkie rozczarowanie: to nie jest ta sama gra!

zwycięstwo 2:1 w meczu z Ukrainą, ale to tylko wakacyjny sparring, więc bez większego znaczenia. Jednocześnie trwa groteskowa wojna Urząd Kultury Fizycznej i Sportu kontra Polski Związek Piłki Nożnej: działacze PZPN z całą pewnością nadają się do natychmiastowej wymiany, niestety, szef UKFiT, Jacek

Promenada Gwiazd

Aktorka Joanna Szczepkowska powiedziała, że czuje się w Międzyzdrojach jak wędlina za komuny, co jest porównaniem czytelnym jedynie dla osób pamiętających tamte czasy. Najprościej mówiąc, wędlina był to towar bardzo pożądany, ale mało dostępny. Tak samo jak artyści dla fanów koczujących nieustannie przed hotelem Amber Baltic; no, może jednak trochę mniej, artyści nie są bowiem jeszcze na kartki.

Idol zastępczy

Bogusław Linda na ekranie, Leszek Miller na trybunie sejmowej, Radek Sikorski w rządzie, Ryszard Rynkowski na estradzie, Krzysztof Hołowczyc w samochodzie, Andrzej Gołota na ringu - oto pierwsze nazwiska z galerii twardych facetów, którzy w ostatnich sezonach wypierają z masowej wyobraźni hamletyzujących mięczaków z romantycznym rodowodem.

Świat według Szekspira

Zwycięzcami 62 Festiwalu Filmowego w Berlinie zostali włoscy bracia Vittorio i Paolo Taviani, autorzy filmu „Cezar musi umrzeć”. Złotego Niedźwiedzia należałoby też przyznać Szekspirowi.

Oscar niemowa

W Los Angeles po raz 84 rozdano nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej. „W ciemności” Agnieszki Holland nie zostało docenione. Musimy się pocieszać powtarzając, że nominacja to też sukces, co zresztą jest prawdą.

Laureaci Paszportów Polityki 2011

, „Ruch Muzyczny”; Jacek Marczyński, „Rzeczpospolita”; Jakub Puchalski, „Tygodnik Powszechny”; Adam Rozlach, Polskie Radio Program 1; Ewa Solińska, dziennikarka niezależna; Adam Suprynowicz, Polskie Radio Program 2Muzyka popularnaGrzegorz Brzozowicz, dziennikarz muzyczny; Jacek Cieślak, „Rzeczpospolita

Ubek z wielbłądem

Spis bohaterów współczesnych filmów polskich